Nieuwe naam voor Leopold II-laan (nog) niet voor morgen

Nu Kortrijk en en Dendermonde allebei de naam Leopold II weghalen uit een straatnaam, vroeg BRUZZ zich hetzelfde af over die meest bekende of beruchte Leopold II-laan van allemaal: de Leopold II-laan in Koekelberg en Molenbeek. Al ettelijke jaren pleiten activisten voor een naamsverandering, en ook op bestuurlijk niveau staan de neuzen in die richting. Toch is het nog niet meteen zover: “We hadden in Brussel een voorbeeld kunnen zijn voor de rest van België."

Vlak voor de verkiezingen kwam de nummer twee op de lijst van One.brussels met een voorstel voor de vervanging van de naam. Alan De Bruyne, die als onafhankelijke op de lijst stond, kon het niet langer aanzien: “Ik schaam mij telkens ik mijn adres moet opschrijven,” zei hij toen.

De Bruyne staat nog steeds achter zijn voorstel van weleer: “Ik heb een brief van zowel de burgemeester van Molenbeek als Koekelberg ontvangen waarin staat dat zij bereid zijn om het debat te openen. We zijn dus achter de schermen bezig met mensen te contacteren en samen te brengen."

In Molenbeek zijn ze alvast vragende partij voor een gesprek: “Maar het is een regionale weg, dus we kunnen moeilijk enkel het Molenbeekse deel van naam veranderen. Een naamsverandering moet in samenspraak met Koekelberg en het Gewest gebeuren,” zegt woordvoerder van burgemeester Catherine Moureaux (PS), Rachid Barghouti.

Willen...

In het recente Brusselse regeerakkoord is een hele paragraaf gewijd aan de wil van de regering om in overleg met de academische wereld en de betrokken verenigingen “een denkoefening op te starten over de symbolen in de openbare ruimte die te maken hebben met de kolonisatie”. Het kabinet van staatssecretaris voor Erfgoed en Stedenbouw Pascal Smet (One.brussels), die momenteel op economische missie is in China, wilde daarover geen commentaar kwijt.

Aliou Baldé, militant bij het Collectif Memoire Coloniale et Lutte Contre Les Discriminations (CMCLD) geeft aan dat ook zij gecontacteerd werden “maar alles is nog in een embryonale fase”. Baldé geeft aan dat ze bij CMCLD normaal gezien voorstander zijn van het toevoegen van context, bijvoorbeeld door een bijkomend bordje op te hangen. “Maar Leopold II is een geval apart. Zijn beeltenis en naam zijn zo oververtegenwoordigd dat een bordje verre van voldoende is."

En kunnen

Zijn collega bij het collectief, afrofeministe Stéphanie Ngalula droomt al over de nieuwe naam: “Slechts 5 procent van de plaatsnamen in Brussel zijn die van vrouwen, laat staan die van een zwarte vrouw. Het is echt tijd dat we inzetten op een openbare ruimte die vrouwelijker, inclusiever en een betere afspiegeling van onze samenleving is”.

“Zeker weten, in ieder geval moet er een parallel worden getrokken met de koloniale geschiedenis en het verzet daartegen. Dat kan een naam van een Belg of een Afrikaan zijn. Want ook Belgen hebben zich verzet tegen het kolonialisme, en die geschiedenis vergeten we soms,” aldus Baldé.

Zowel Baldé, Ngalula als De Bruyne voelt dat de politiek rijp is om dit thema aan te pakken. “Brussel is perfect geplaatst om mee te werken, de kennis hebben we in huis,” zegt Badé. Het toekomstige comité zal in ieder geval voldoende voorbeelden hebben om zich over te buigen: van een standbeeld voor koloniale ontdekkingsreiziger en massamoordenaar Emile Storms tot het Brugmannziekenhuis, genaamd naar de Brusselse bankier en lobbyist achter het koloniale avontuur van Leopold II.