Nieuwe telling: steeds meer dak- en thuislozen

Sinds 2008 is het aantal getelde dak- en thuislozen in het Brussels gewest nagenoeg verdubbeld. Dat blijkt uit de laatste tellingen, waarvan de cijfers net bekend raakten. De toename van 30 procent sinds 2014 is vooral te wijten aan een forse stijging van het getelde aantal mensen dat echt op straat leeft. Noodhulp zoals het winterplan breidt uit, de meer structurele opvangstructuren niet.

In acht jaar tijd is het aantal getelde dakloze en thuisloze mensen in ongeschikte huisvesting nagenoeg verdubbeld (lees verder onder de grafiek), meldt La Strada, Steunpunt Thuislozenzorg Brussel.

Dit keer hielden de 180 vrijwilligers twee tellingen. Voor de eerste keer werd er een telling voor de winteropvang, op 7 november 2016, en een telling tijdens de winteropvang, op 6 maart 2017, georganiseerd. Zo konden ze de effecten van de gevoelige verhoging van de capaciteit tijdens die twee momentopnamen met elkaar vergelijken. Om enkel mensen te tellen die de nacht doorbrengen in de openbare ruimte vindt de telling elke keer plaats van 23 uur ‘s avonds tot middernacht.

Het aantal mensen dat in onthaalhuizen verblijft, blijft min of meer stabiel, ook vanwege het beperkte aantal plekken dat er in acht jaar tijd is bijgekomen.

Anderzijds is het aantal mensen in de noodopvang in diezelfde periode verdubbeld, vanwege de opeenvolgende uitbreidingen van het aantal plekken bij Samusocial.

Dat bleek ook uit de verschillen tussen de twee tellingen. Vóór de start van het winterplan, in november, telde La Strada 3.386 dak- en thuislozen. Tijdens het winterplan, in maart, waren dat er 4.094. De groep daklozen - die op straat of in noodopvang verblijven - steeg van 35 procent naar 48 procent, van wie ongeveer de helft in de winteropvang sliep. De groep die in kraakpanden, tenten en andere ontoereikende huisvesting verblijft, kromp van 40 naar 31 procent. Een op vier mensen verbleef in de winteropvang, tegelijk leefde één op acht nog altijd op straat, ondanks het Winterplan.

'Komen niet terecht in erkende opvang'
Het blijft zeer moeilijk zicht te krijgen op mensen die bij gebrek aan een woonst tijdelijk onderdak vinden bij vrienden of familie, in kelders, zolders of garages slapen. De cijfers in het rapport zijn dan ook een onderschatting van de realiteit, meldt de organisatie.

De opeenvolgende dak- en thuislozentellingen tonen volgens La Strada een duidelijke trend aan: Het aantal getelde mensen in precaire situaties neemt steeds sneller toe door een gebrek aan correcte, betaalbare woningen. Het aantal plaatsen in de erkende opvangstructuren, behalve dan noodopvang zoals het winterplan, blijft min of meer stabiel, terwijl het aantal getelde mensen zonder thuis in diezelfde periode bijna verdubbelde.

Daardoor is het aantal mensen dat opgevangen wordt in een erkende opvangstructuur gedaald van 45 naar 25 procent. Tegelijk leeft 60 procent in kraakpanden, onderhandelde bewoning, of opvang door onder meer geloofsgemeenschappen. (Lees verder onder infografiek)

De cijfers lijken te bevestigen wat parlementslid Alain Maron vorige week aan BRUZZ zei, in de marge van zijn parlementaire vraag over de Samusocial-zitpenningen. “Er ging meer en meer geld vanuit het Gewest naar Samusocial. Dat betekende meer en meer bedden, en ook meer en meer daklozen. Een groter aanbod leidt in dit geval tot een sneeuwbaleffect.”

"Intussen klaagden organisaties die meer structurele hulp aanbieden - voorkomen dat mensen op straat belanden, of die daklozen helpen herhuisvesten - dat het meeste geld naar humanitaire hulp ging. Het structurele probleem van de dakloosheid raakt daarmee niet opgelost."