Op bezoek bij Brusselse veilinghuizen

Millon, ook een bijhuis van een Frans moederhuis, bevestigt die ervaring. “Voor elke veiling hebben we zeventig tot honderd mensen die bieden via het internet,” vertelt directeur Stéphane Cauchies. “Alleen voor de typisch Belgische verkopen, zoals strips of nu Afrikaanse kunst, zien we meer volk in de zaal. We hebben voor het eerst een veiling rond Afrikaanse kunst opgezet, en het deed deugd om de ambiance in de zaal opnieuw te voelen. Bovendien is het een relatief kleine wereld, met vooral Belgische en Franse verzamelaars die elkaar goed kennen en het fijn vinden om elkaar tegen het lijf te lopen.”

Veel stukken gingen voor amper enkele honderden euro’s onder de hamer, maar ook waren er enkele uitschieters. “Een vrouwelijk beeldje van Bambara uit de Segou-streek van eind negentiende eeuw verwisselde voor 98.000 euro van eigenaar. Het bleef altijd in het bezit van de familie van de oorspronkelijke koper, en haalde daarom zo’n groot bedrag. Bovendien werken wij altijd met onafhankelijke experts, aan wie geïnteresseerde kopers meer informatie kunnen vragen.”

Bij veilinghuis Horta counteren ze het gebrek aan sfeer in de zaal op verschillende manieren. “Voor onze maandelijkse veilingen werken we nooit met een thema, maar we mengen tijden, stijlen en materialen door elkaar. Dat verhoogt de ambiance tijdens de veiling en maakt het minder saai. Bovendien onderhouden we sterke banden met ons publiek. Iedereen kan hier op maandag zijn stuk laten schatten door experts en we openden zopas een bureau in Knokke. Op die manier verzamelen we stukken in stijlen, materialen en prijsklassen voor allerlei soorten publiek. Op dinsdag komen er meer klanten uit de omgeving, terwijl de aankopen op maandag internationaler getint zijn. Ook bij onze jaarlijkse wijnveiling zit de zaal vol mensen die komen kopen voor Chinese investeerders.”

De diversiteit van de stukken bij Horta wordt weerspiegeld in het publiek. Al zetten vooral oudere mannen, in sommige gevallen vergezeld van hun vrouw, de toon. Ze zien onder meer handtassen van Delvaux, juwelen van Wolfers of een schilderijtje van Gaston Bogaert, een volger van René Magritte, voor hun neus onder de hamer gaan. Helemaal achteraan zit Paul, een voormalige brandweercommandant, die wel vaker over de vloer komt in de Brusselse veilinghuizen. “Vanavond heb ik twee stukken gekocht: een schilderij van een vrouw bij het venster van een onbekende meester en een Italiaans marmeren beeld uit begin twintigste eeuw van Guglielmo Pugi,” zegt hij. “Mijn specialiteiten zijn Belgische schilderkunst en design uit de art-decoperiode of uit het Italië van de jaren veertig. Al zit een deel van mijn plezier zeker ook in de sfeer in de zaal en de reactie van de verkopers bekijken.”

Een van die verkopers is Laurence. “Ik heb mijn stukken bij Horta binnengebracht omdat het een van de beste veilinghuizen van Brussel is. Als zij je stuk aanvaarden voor de veiling, betekent dat dat het van goede kwaliteit is.”

Meubels voor kasteel
Als de veiling eventjes bezig is, houdt bezoekster Dominique het voor bekeken. “Ik had enkele stoelen gespot, maar ze zijn veel te duur gegaan. Ik richt een kasteel in. Daarom zoek ik meubels uit diezelfde periode, maar de prijzen lopen hier te snel op voor mijn budget. Op het platteland waar ik woon, koop je zes stoelen voor tien euro. Soms geeft de veilingmeester zelfs stukken gratis weg.”

Het is al na 18 uur als we bij Cornette de Saint-Cyr twee dames tegen het lijf lopen. “Ik kom voor de veiling van de vzw Doucheflux. Ik ken initiatiefnemer Laurent D’Ursel vanuit de kunstwereld, en vind het knap hoe hij en een team vrijwilligers Doucheflux hebben opgebouwd. Ik heb een beetje geld en ook enige bekendheid als cineaste. Daarom help ik graag het verschil te maken,” vertelt Marion Hänsel. “Tegelijk hou ik van hedendaagse kunst, die me meer dan het werk van andere cineasten inspireert bij de creatie van mijn films. Misschien kan ik hier twee vliegen in één klap slaan.”

Al blijkt na de veiling, die in totaal 33.500 euro opbracht, dat Hänsel geen werk op de kop kon tikken. “De twee stukken die me interesseerden, van kunstenaars Michel François en Jacques Charlier, gingen meteen de hoogte in. Jammer, maar ik denk dan maar dat het bevestigt dat ik een goede smaak heb,” lacht ze.

Voor haar veiling van stripverhalen nam Huberty Breyne Gallery haar intrek in het prachtige pand van het Duitse veilinghuis Lempertz in de Louisawijk. Hoewel een deel van de stukken last minute niet onder de hamer mocht door een klacht van tekenaar Uderzo, zit de zaal aardig vol. Op een groot scherm verschijnt het geboden bedrag, in acht verschillende munteenheden. Met prijzen van gemiddeld 30.000 euro zetten de eerste stukken van Hergé meteen de toon. De biedingen komen uit de zaal, maar ook via internet en via de telefoon, waar zeven medewerkers van de galerij voor elk lot de geïnteresseerden opbellen. Na een opbod van twee anonieme kopers aan de telefoon loopt eentje op tot 125.000 euro.

“Dit soort stukken wordt vooral verkocht aan investeerders. Voor ons, amateur-verzamelaars, rijzen de prijzen de pan uit. Maar tijdens het eerste deel van de veiling heb ik wel iets gekocht,” glundert Jozef, die samen met zijn vrouw naar Brussel afzakte. “Ik hou van klassiekers zoals Bollie en Billie of Robbedoes en Kwabbernoot uit de jaren vijftig en zestig. Daarom concentreer ik me op de productie van de grote Franse en Belgische huizen zoals Dupuis, Lombard of Costermans. Ik kijk minder naar de waarde van een stuk, maar koop wat mijn hart sneller doet slaan. Waarom precies die strips me interesseren, heeft wellicht te maken met mijn kindertijd. We hadden weinig geld, en alleen voor Sinterklaas kreeg ik een album. Nu kan ik de dingen kopen die ik niet had als kind. Al heb je als verzamelaar nooit voldoende geld op het moment dat je iets wil kopen. Maar het doet me plezier me met al die schoonheid te kunnen omringen.”