Overdekte voedingsmarkt op Abattoir: 'Santa Catarina in Brussel'

In Kuregem is vrijdag Foodmet geopend. De nieuwe overdekte voedingsmarkt bevindt zich op de site van Abattoir in Anderlecht. In het gebouw zijn 50 standen gevestigd, waaronder 17 nieuwe slagers. In de markthal is ook een kleine bistro.

Mensen slenteren het gebouw binnen en gaan in de rij staan bij een van de vele groentenstanden alsof ze dat al tien jaar lang wekelijks doen. Ook de handelaars staan er nonchalant bij. Ze bieden voorbijgangers een stuk ananas aan of steken verkochte groenten met een vlot gebaar in plastieken zakjes. Paul Thielemans, woordvoerder van de nv Abattoir, vertelt lachend hoe het er 24 uur geleden nog op leek dat de Foodmet zijn opening niet zou halen.

In de markthal staan sommige winkels leeg, maar dat is niet omdat ze onsuccesvol is. “Integendeel, we willen gewoon even afwachten om te kunnen inspelen op de diversiteit van het aanbod,” aldus Thielemans. “We willen de leegstaande winkels graag uitgebaat zien door verkopers van Zuid-Europese producten.” De bedoeling is dat klanten kunnen kiezen uit een uitgebreid gamma van verse waren. Aan groenten en fruit is er duidelijk geen tekort, maar ook vis, brood, kaas, eieren en olijven ontbreken niet.

Het pronkstuk van de nieuwe versmarkt is duidelijk het ruime vleesaanbod: zeventien nieuwe slagers staan er naast elkaar. Dat lijkt misschien veel, maar het is slechts de helft van de slagers die Abattoir hiervoor tewerkstelde in de oude vleeshal. Deze sloot een week eerder omdat die niet meer voldeed aan de hygiënische normen. Voor een plaats in de Foodmet werd van de slagers een aanzienlijke investering gevraagd. Met meer concurrentie zou het anders commercieel onhaalbaar geweest zijn.

Zuiderse sfeer
Buiten vindt de markt van altijd plaats. De weekendmarkten op de site van Abattoir zijn de grootste van België. Volgens Thielemans vormt de komst van Foodmet geen bedreiging voor de bestaande markt, hij ziet het als een toegevoegde waarde. “We willen dat de binnenmarkt deel uitmaakt van de buitenmarkt, daarom hebben we ons best gedaan om een zo vloeiend mogelijk publieke ruimte te maken,” vertelt Thielemans. Met de vele kleuren, talen en geuren is die sfeer van buiten inderdaad ook binnen te voelen. “We hebben Foodmet een beetje gebaseerd op Santa Catarina, de bekende versmarkt in Barcelona,” vertelt Jo Huyghe, projectmeester. “Enerzijds willen we die Zuiderse sfeer hier tot leven brengen, maar anderzijds willen we het nog beter doen door duurzamer te werk te gaan.”

Voorlopig is de markthal enkel open op de dagen dat het buiten ook markt is, met name vrijdag, zaterdag en zondag. In de toekomst is het wel de bedoeling om deze tijden uit te breiden en ook te openen op een weekdag. Ook de nieuwe bistro kan op deze dagen bezocht worden. De gerechten hier worden overigens gemaakt met de producten van de handelaars op de voedingsmarkt.

Foodmet is een investering van negentien miljoen euro. De subsidie van zes miljoen euro die ze ervoor kregen, is een soort van lening die de komende 20 jaar terugbetaald moet worden aan de concessionarissen, in de vorm van korting op de maandelijkse concessieprijs. Toch blijkt een standplaats erg duur te zijn. Een fruithandelaar die hiervoor buiten op de markt stond, staat sceptisch tegenover de nieuwe markthal. “Binnen betalen we meer dan het dubbele van buiten,” vertelt hij. Daartegenover staat wel dat ze nu een koelruimte ter beschikking hebben. “In de winter en als het regent hopen we meer te verkopen.” Maar zal het genoeg zijn om te kunnen overleven? Hij haalt bedenkelijk zijn neus op: “We zullen wel zien, zeker.”

Boerderij op het dak
Op het dak van Foodmet komt een stadsboerderij. Het initiatief komt van de vorige Brusselse regering. “Deze vorm van stedelijk boeren is al vrij populair in het buitenland, maar in België nog niet toegepast op de manier dat wij van plan zijn.” De stadsboerderij zal samenwerken met het restaurant dat op de eerste verdieping komt. Hier worden de boerderijproducten onmiddellijk in de gerechten verwerkt. “De bedoeling is dat de stadsboerderij meer is dan louter een economisch project. In de toekomst komt er sowieso een moment waarop we op zoek moeten naar een andere manier van voedselvoorziening, en dit kan dan een voorbeeld zijn.”

Foodmet is de eerste stap in de realisatie van het masterplan dat Abattoir heeft opgesteld. Het uitgangspunt van dat plan is het creëren van een groot plein rond de overdekte markt. Met een oppervlakte van 60.000 vierkante meter, wordt dit het grootste marktplein van Brussel. Dit betekent de bouw van een nieuw stedelijk slachthuis langs het kanaal, en de afbraak van de oude installaties. Abattoir kreeg vorige week goed nieuws: voor de bouw van het slachthuis voorziet het Europees structuurfonds EFRO hen van een subsidie ter waarde van bijna tien miljoen euro.