In palliatief centrum Oase: 'De dood is een voortzetting van het leven’

Op Allerheiligen en Allerzielen herdenken we de mensen die zijn overleden. Maar hoe kijken ouderen zelf naar het laatste hoofdstuk van hun leven? We trokken naar een centrum voor palliatieve zorgen in Brussel. “Als we moeten gaan, moeten we gaan. Ik ben niet bang.”

In een kleine straat met de poëtische naam ‘Geluksdreef’ ligt, verscholen achter het groen, een dagcentrum voor ernstig zieken en ouderen in het laatste hoofdstuk van hun leven. De vzw Oase biedt dagopvang en palliatieve zorgverlening, en wordt geleid door de bevlogen Bernadette Marescaux. Zij werkte er zelf jarenlang als verpleegster en directrice, en zet na haar pensioen haar werk in het centrum gewoon voort. “We moeten voor onze medemens zorgen in het leven,” zegt ze vastberaden.

Elia Ketels brengt één keer per week een dag door op de Geluksdreef. De 88-jarige heeft haar halve leven in Sint-Joost-ten-Node gewerkt als conservatrice bij een museum en als secretaresse bij een parlementariër. Vandaag glimlacht ze vol vertrouwen vanonder haar grijze krullen: "De dood is een voortzetting van het leven.”

Nieuwe wereld
De dood boezemt beide vrouwen geen angst in, integendeel. Hun uitvaart hebben ze al tot in de puntjes geregeld. Ketels heeft haar kist al gekozen, net als de plaats waar haar as moet belanden na de crematie. Op de eredienst wil ze de Afro-Amerikaanse sopraan Barbara Hendricks haar versie van Faurés requiem horen spelen, en Dvořáks symfonie ‘Uit de nieuwe wereld’. “Ik stel me altijd voor hoe het zal zijn, en hoe ik op mijn gemak naar de muziek aan het luisteren ben,” glimlacht Ketels.

Voor de kinderen van beide vrouwen was het wel even slikken dat hun moeders hun laatste feest al hadden voorbereid. Het bracht ze een beetje in verlegenheid. Maar Movaert en Ketels zien er niet tegenop. “Als we moeten gaan, dan moeten we gaan,” zegt Movaert. Ze vinden een uitvaart ook niet alleen treurig. “Het is ook een moment waarop de familie samenkomt. We zien elkaar niet zo vaak, dus het heeft ook iets feestelijks."

"Zo lang we maar niet eerder gaan dan onze kinderen,” vult Ketels aan. Niets lijkt haar erger dan te moeten meemaken wat haar ouders voor haar geboorte hebben beleefd toen hun zoontje van twee stierf aan een hersenvliesontsteking.

“Mijn ouders waren altijd heel bang dat ik ook zou sterven, maar dat deed ik niet,” glimlacht ze. Haar voet tikt zachtjes mee op de maat van de muziek. Het is de muzikant die deze namiddag optreedt in het huis. De vrolijke cadans van Ravels Boléro klinkt uit de boxen. De laatste noten zijn nog niet gespeeld.