Personeel Brugmannziekenhuis voert al tien weken op rij actie

Het is intussen een wekelijkse bijeenkomst geworden. In hun ‘witte jasjes’ trekt het verplegend personeel van het Brugmannziekenhuis elke dinsdagmiddag naar buiten om actie te voeren tegen de oplopende werkdruk. "Vandaag liggen mensen minder lang in het ziekenhuis dan vroeger, maar het aantal opnames stijgt elk jaar. Meer patiënten hebben dus kortere, maar intensievere zorg nodig, zonder dat er bijkomend personeel is.”

“Op onze spoedafdeling hebben we zeven bedden. Maar als een geriatrische patiënt hier 72 uur mag blijven rusten omdat de eigen dienst geen plaats heeft, moeten wij die patiënt wel al die tijd verzorgen. Het werkritme is niet meer te harden.” Marie Vialars is spoedverpleegkundige in het Brugmannziekenhuis in Laken en legt deze dinsdag het werk neer. Uit onvrede met de oplopende werkdruk en een aanhoudend personeelstekort, zo legt ze uit.

De directie heeft er hun handen mee vol sinds maart. Na een eerste staking op de spoedafdeling en intensieve zorgen, begon het overig verplegend personeel in juni een parallelle actie. Ondertussen is het Brugmannziekenhuis al tien dinsdagen op rij het decor van de wekelijkse ‘Mardi des Blouses Blanches’: een vijftigtal verpleegkundigen en brancardiers zetten zich tussen 12 uur en half één op de stoep voor de hoofdingang, om hun situatie aan te kaarten bij de directie. Onder hen ook Marie, die rondloopt met een badge met de titel ‘Soignant(e) en Souffrance’.

Behalve in Brugmann zijn er in de maand juni ook werkonderbrekingen geweest in het Sint-Pietersziekenhuis en in het Bordetinstituut, twee andere openbare ziekenhuizen van het Gewest. En dan waren nog solidaire acties in enkele privéziekenhuizen, zoals het Deltaziekenhuis en de Sint-Jan Kliniek.

Maar alleen in Brugmann halen ze de kaap van tien weken. “De frustraties zijn in elk ziekenhuis gelijkaardig, ze worden alleen overal anders geuit”, zegt vakbondsafgevaardigde Karim Brikci (CGSP/ACOD) daarover aan BRUZZ. “We willen meer personeel, een loonsverhoging en een algemeen welzijnsbeleid op het werk. Natuurlijk ligt dat aan een algemene onderfinanciering van de zorg. Maar tot we een nieuwe federale regering hebben, richten we ons tot onze directie.”

Brusselse poot

Dat de ‘witte jasjes’ vooral in (Franstalig) Brussel opduiken en minder in Vlaanderen, kan te maken hebben met de beweging die uit Frankrijk komt overwaaien. Daar zijn al drie maanden lang stakingen aan de gang op de spoedafdelingen van meer dan 200 ziekenhuizen, onder dezelfde noemer van de blouses blanches en dezelfde Facebookpagina’s van La Santé en Lutte.

In Brugmann zijn de vakbonden extra strijdvaardig. “Vanaf het najaar willen we een nationale actie op poten zetten”, zegt Brikci nog, zoals eerder was aangekondigd. Binnen de Iris-ziekenhuizen buigt een werkgroep zich deze zomer over het personeelstekort. Voorlopig biedt het Brugmannziekenhuis de ideale Brusselse poot om de dinsdagen warm te houden tot september: in het gebouw hebben enkele vakbondsafgevaardigden een eigen bureau, de stap naar de stoep is vlot gezet.

Algemeen directeur Dirk Thielens (UVC Brugmann) noemt het probleem niet uitsluitend Brussels. “Misschien hebben de Brusselse vakbonden een iets korter lontje dan in Vlaanderen, maar overal in ons land draaien heel wat ziekenhuizen verlies.” In totaal schommelen inderdaad 39 Belgische ziekenhuizen in de rode cijfers, meer dan vier op de tien. Dat bleek vorig jaar uit een studie van de bank Belfius, die jaarlijks de financiële situatie van de ziekenhuizen onder de loep neemt. Het Brugmannziekenhuis, verzekert Thielen, hoort niet bij die verliesdraaiers.

“Wij hebben nog kleine positieve resultaten, maar de budgetten laten niet toe om extra zorgpersoneel aan te werven”, zegt de directeur. Reden daarvoor is dat het geld dat ze krijgen van de overheid is gebaseerd op normen uit de jaren 70, vertelt hij. Voor elke 30 bedden krijgt hun ziekenhuis genoeg financiering om 13,5 verpleegkundigen te betalen. “Die normen zijn inmiddels achterhaald: vandaag liggen mensen minder lang in het ziekenhuis dan vroeger, maar het aantal opnames stijgt elk jaar. Meer patiënten hebben dus kortere, maar intensievere zorg nodig, zonder dat er bijkomend personeel is.” Het nijpend tekort aan afgestudeerde verpleegkundigen zorgt dan weer dat nieuwe aanwervingen moeizaam verlopen.

Uurroosters

Eenzelfde geluid klinkt bij de liberale vakbond ACLVB, die in juni meestaakten in de privéziekenhuizen. “Voor ons is het geen kwestie van geld, maar van het verouderde kader”, zegt ACLVB-afgevaardigde Anthony Osché aan BRUZZ. “Er is absoluut te weinig personeel. Een verpleegkundige heeft vandaag veel meer werk dan vijftien jaar geleden en de administratie krijgt meer facturen te verwerken. Dan moeten de personeelsnormen ook veranderen.”

In Brugmann kwam het alvast tot een compromis voor de spoedafdeling. In afwachting van vier extra werkkrachten helpen enkele interim-verpleegkundigen de werklast omlaag. Spoedverpleegkundige Loubna Rhazi, die in maart nog meestaakte, vertelt dat ze intussen tevreden is. “Het is nu al veel minder zwaar dan in de wintermaanden. Toen werden we echt overrompeld en konden we geen optimale zorg meer bieden.” Verder zijn de uurroosters aangepast om het werk efficiënter te verdelen.

Marie Vialars blijft wel staken. Onder meer de dagelijkse omkleedtijd van een kwartier ’s ochtends en ’s avonds wil ze uitbetaald krijgen, en de patiënten van de psychiatrische dienst wil ze niet langer op de spoed moeten opvangen. “De vakbonden vragen die zaken al langer, maar deze winter was voor ons de druppel die de emmer deed overlopen. Ze tellen hier altijd in cijfers, maar het gaat om mensen. Die vragen soms veel tijd.”

Federaal

Rhazi staakt niet meer mee, maar mocht het tot een nationale betoging komen, dan wil ze wel meelopen. “Nu de opleiding verpleegkunde is verlengd naar vier jaar, is ons beroep nog eens minder aantrekkelijk geworden. Dus is het nog moeilijker om mensen te vinden.”

Directeur Thielens wil de groep dinsdagstakers niet overschatten, maar geeft hen toestemming om elke week een uurtje actie te voeren. “De eerste die weet dat er geen geld is, zal wel de directeur zijn”, zegt hij, “maar het ziekenhuis heeft er zelf weinig mee te maken. Ik vind het belangrijk om samen geld te proberen vinden, want anders krijgen we over tien jaar Engelse toestanden met ellenlange wachtrijen. Maar waar gaan we aankloppen nu er nog geen nieuwe federale regering is?”