Portret: Olivier Strebelle, (levens)kunstenaar

"Dat ik mijn brood mag verdienen met grote spelletjes, is een onvoorstelbare luxe. Ze zeggen dat je nooit het vel van de beer mag verkopen voor hij geschoten is. Wel, ik heb heel mijn leven lang berenvellen verkocht nog voor ze geschoten waren: ik ben altijd zelf naar mogelijke opdrachtgevers gestapt, niet omgekeerd." Enkele dagen voor zijn 82ste verjaardag bruist Olivier Strebelle, gentleman en eigenzinnig beeldhouwer, van de levensenergie en van de nieuwe, extravagante ideeën.

T  ia Hellebaut mag dan op het hoogste schavotje hebben gestaan, Olivier Strebelle is de enige Belg die een tastbare olympische stempel op Peking heeft gedrukt. En wat voor een! Athletes' alley is een monumentale sculptuur in roestvrij staal (www.athletesalley.be). Twintig meter hoog, 25 meter breed. De afstand tussen de eerste component en de laatste bedraagt 106 meter. "Alweer heeft het geluk mensen op mijn pad gebracht, die ik uiteindelijk heb weten te overtuigen van mijn idee. Het was een enorm avontuur. Drie jaar lang heb ik erop gewerkt, bijna twintig keer heb ik het vliegtuig naar China genomen. Pas een jaar voor de plaatsing hebben de Chinezen hun fiat gegeven. Tot dan was het hele project met mist omgeven: met Chinezen weet je nooit echt waar je aan toe bent. Als ze ja zeggen, dan kan het soms ja betekenen, maar meestal betekent het neen."
"Ik denk dat er voor Peking 1.809 sculptuurprojecten waren. Tijdens de Spelen zijn er tal van beeldhouwwerken geëxposeerd op en rond de olympische terreinen. Allemaal tijdelijk; het mijne is het enige dat blijft staan. Het staat er pour le souvenir d'Olympia, in een park van honderd zeventig hectare. Toen de burgemeester van Peking het werk ontving, zei hij: 'De Spelen hebben achttien dagen geduurd, dit werk is er voor achttien eeuwen.'"

"In de constructie van buizen in roestvrij staal met vijf verschillende diameters kun je de Spelen herkennen. In profiel is het een abstracte harmonie, frontaal kun je met wat goede wil de vijf olympische ringen herkennen, gedragen door menselijke figuren. Wie binnen in de sculptuur wandelt, krijgt dan weer een heel ander beeld. Alles is gebaseerd op het logo, maar er wordt gespeeld met het perspectief: frontaal bekeken lijken de vijf ringen even groot, maar in werkelijkheid is de voorste veel kleiner dan de achterste."

"Om de maquette te maken, heb ik gewerkt in profiel, met een camera in mijn rug die op een monitor het frontale beeld weergaf. Daarbij was ook de hulp onontbeerlijk van vijf informatici, die de technische kant bestudeerden: de constructie moest nu eenmaal de grillen van de natuur trotseren. In maart ga ik voor een maand naar China, om het geheel af werken. We zullen dan zeventig buizen toevoegen, van zes meter hoog. Op het oog en met de hand scherpe hoekjes afvijlen ook, links en rechts. Dit jaar nog wordt het plechtig voorgesteld, maar wanneer juist weet ik niet. Alweer op z'n Chinees dus."

Deltavliegen
Olivier Strebelle woont nu al meer dan vijftig jaar op zijn domeintje in Ukkel. De woning is harmonieus ingebed in een parkje. Zowel binnen als buiten wordt het oog verwend door onverwachte perspectieven.
"Het uitgangspunt was dat van kampen die jongens in hun jeugdjaren bouwen. Ik wilde kind kunnen zijn in eigen huis en tegelijkertijd de woning inwerken in de natuurlijke omgeving. Voor het ontwerp heb ik samengewerkt met André Jacqmain, die toen als architect aan het begin van een mooie carrière stond. Volgend jaar gaan we een deel verbouwen en aanpassen aan de nieuwe behoeften van mijn nieuwe vrouw en mij. Want zelfs in de liefde ben ik een zondagskind: Marian­ne, die tandarts is, is in alle opzichten een formidabele dame. Ze is niet de enige fantastische vrouw die mijn levensweg heeft gekruist. Vijf keer ben ik getrouwd geweest: met een vrouw uit Estland, een Zuid-Afrikaanse, een Amerikaanse, een Indiase en een Belgische. Daar heb ik vier kinderen en vijf kleinkinderen aan overgehouden."

Vandaag heeft mijn gastheer enkel Y aan zijn zijde, een grijze Tervuurse herdershond. "Zacht van karakter, maar een uitstekende waker," zegt Strebelle, terwijl Sonia, de Braziliaanse huishoudster, een lekkere maaltijd uit kliekjes improviseert. "We zijn gisteravond pas teruggekomen van een weekje vakantie in Frankrijk, vandaar. In Saint-Valery, aan de monding van de Somme. Magnifiek landschap, dagelijks hebben we wandelingen gemaakt van vijftien, twintig kilometer. Skiën en kanovaren doe ik al een tijd niet meer, maar wandelen nog heel graag en veel. En fietsen. Het enige wat ik mis, is het deltavliegen, dertig jaar lang mijn grote passie. Een drug, zeg maar. Helaas ben ik drie jaar geleden moeten stoppen, omdat ik er te oud voor werd."

Strebelle doet zijn verhaal voor een grote muur, behangen met een dertigtal figuratieve schilderijen, lijst tegen lijst. Het is werk van zijn vader, Rodolphe. Onder de schilderijen: een vitrine met daarin koralen en paarlemoeren schelpen uit de hele wereld. Het universum van zijn moeder, Clara. "Ik heb heel veel te danken aan mijn ouders, die we liefdevol Dop en Pop noemden. Ik was een nakomertje. Mijn moeder was al 46 toen ze mij kreeg; mijn broers waren tien en twaalf jaar ouder dan ik. Mijn ouders waren allerminst conformistisch: mijn vrijheid was voor hen veel belangrijker dan wat ik op school uit de boeken kon leren."

Ros Beiaard
"Dankzij de persoonlijke tussenkomst van Herman Teirlinck, die er toen directeur was en later een goede vriend is geworden, ben ik op mijn vijftiende kunnen gaan studeren aan het Institut Supérieur de La Cambre, aan de afdeling Keramiek. Zo heb ik inzicht gekregen in het universum van vormen en voorwerpen. En ik kon in mijn levensonderhoud voorzien: toen ik twintig was, maakte ik serviezen in keramiek en die verkochten goed."

"Mijn eerste grote sculptuur in keramiek en brons was Ros Beiaard VI, dat Expo 58 heeft gesierd en dat nu in Namen staat. Zo ben ik overgestapt van keramiek op mensenmaat naar mijn dikwijls monumentale bronzen. In 1980 heb ik roestvrij staal ontdekt, het werken met transparante volumes. Ik heb toen een sculptuur gemaakt voor de 125ste verjaardag van het toenmalige Gemeentekrediet. Twintig meter hoog, negentien breed. Het staat nog altijd in de centrale koker van het Dexia-gebouw."

In 1989 mocht Strebelle ook de monumentale sculptuur in roestvrij staal in de hoofdingang van het Europees parlement maken. "De toekomst van mijn kunst houdt me niet wakker. Wel ontzettend belangrijk voor mij is blijven denken, creëren, dromen, dromen waarmaken."
"Nu ben ik bezig met een drietal projecten. Voor het Belgisch paviljoen op de komende Wereldtentoonstelling in Sjanghai onder meer, en voor de Olympische Spelen in Londen. Dat laatste alweer een sculptuur in roestvrij staal. De maquette heeft een maand in het bureau van de burgemeester van Londen gestaan en dat is toch al iets. We zullen wel zien. En als het er niet van komt, dan is het maar zo. Zo is ook mijn haan voor het Waals parlement in Namen nooit gerealiseerd. Het ontwerp staat nu in de tuin van niemand minder dan Jean-Luc Dehaene, die verzot is op hanen. Hij heeft nog een tweede besteld om zijn woonkamer te sieren, twee dagen geleden, aan de telefoon."

:: Bij het Mercatorfonds verscheen zopas Olivier Strebelle - Een leven in beelden (samenstelling Philippe Dasnoy, uitg. Mercatorfonds, 269 blz., 49,95 euro)