'Pvc-ramen zijn een smet op de stad'

Enkele jaren geleden stonden de regionale kranten er vol van. Een man had nietsvermoedend art-nouveauramen en deur in de Van Elewijckstraat vervangen door pvc. De gemeente heeft die man tot de orde geroepen, maar de praktijk is vandaag nog altijd dagelijkse kost. En geen haan die ernaar kraait. De klein-erfgoedvereniging L'Ouvrant wil daar wat aan doen.

Ze wonen in het achterhuis van een hôtel de maître in een mooie straat niet ver van het Terkamerenbos. Om achterin te geraken, moet je eerst een grillige rotsgang door zoals je die vindt in een negentiende-eeuwse romantische tuin, beland je vervolgens aan een vijver met koikarpers waar gladde stapstenen je tot aan de voordeur brengen van een fabuleus achterhuis. Pascale Soudey en Gerry Le Grelle van L'Ouvrant weten wat mooi wonen is, maar hoe doen ze in godsnaam hun boodschappen?

De vereniging L'Ouvrant die zopas is opgericht, werpt zich op als verdediger van het zogenaamde klein erfgoed: raamkozijnen, deuren, poorten, loggia's, kroonlijsten, erkers, kortom elementen van façades die begin van de vorige eeuw erg in trek waren in de hoofdstad en die de Brusselse huizen sieren, maar die jammer genoeg ook langzaamaan ter ziele gaan.

"Wij zijn maar gewone burgers," steekt Gerry Le Grelle van wal, "maar mijn hart bloedt als ik zie hoe sommige gevels zijn toegetakeld." Le Grelle toont foto's van een tot pvc-hokjes verbouwde erker en van een huis met ramen met veel te grote pvc-profielen. Het zijn extreme voorbeelden, her en der in de stad gefotografeerd, maar wie door Brussel wandelt, ziet dat de pvc-business welig tiert. Le Grelle: "We schatten dat veertig procent van de mooie eiken ramen al vervangen zijn door pvc."

De vzw L'Ouvrant heeft een lijstje opgesteld met de vooroordelen over het behouden van hout in de gevel. Ze wil er de Brusselaars, en bij uitbreiding Vlamingen en Walen van overtuigen dat pvc niet de droomuitkomst is voor ramen die stuk zijn. Argumenten tegen pvc zijn er te over. De pvc-industrie nam honderden jobs van schrijnwerkers over (economisch), pvc-ramen zijn verantwoordelijk voor slechte ventilatie (gezondheid), de 'verminkte' façades maken de stad er lelijker op (esthetisch). Dat is slecht voor het toerisme, maar geeft ook een onveilig gevoel. De productie van pvc is bovendien milieu-onvriendelijk door de productie van broeikasgassen (ecologisch).

Maar hét argument bij uitstek bij de gewone sterveling om over te schakelen naar pvc is toch gewoon dat het goedkoper is, en makkelijk in onderhoud? Le Grelle toont opnieuw de foto van het huis met erkers in pvc. "Denk je dat die man een goede investering heeft gedaan? Hiermee heeft hij de waarde van zijn huis drastisch naar beneden gehaald. Wie denkt dat pvc goedkoper is, denkt op korte termijn."

Le Grelle en Soudey zijn begonnen met een rondgang in de negentien gemeenten om hun beklag te doen, want éigenlijk is voor het vervangen van houten ramen in pvc een bouwvergunning nodig. De wet stelt dat wie een aspect van zijn gevel verandert, een bouwaanvraag moet indienen. Le Grelle: "In onze gesprekken met inspecteurs en schepenen hebben we kunnen vaststellen dat de wetgeving vatbaar is voor interpretatie. De schepenen zitten zelf met de handen in het haar omdat ze er niet veel aan kunnen doen. Er is nog nooit een gerechtelijke procedure gevoerd tegen dit soort bouwmisdrijven. We vragen daarom dat het vervangen van hout in pvc verboden zou worden. Het kan in Amsterdam en Londen, waarom dan niet in Brussel?"

Daarnaast wil L'Ouvrant de mensen die het wél goed voor hebben met de gevel van hun huis stimuleren door de gevelpremies op te trekken voor wie de ramen in de oorspronkelijke stijl renoveert.

Le Grelle en Soudey beseffen dat ze een gevecht voeren van David tegen Goliath. Le Grelle: "Eigenlijk is een heel pedagogisch project nodig die de mensen doet inzien waar ze mee bezig zijn, maar dat kunnen wij niet. We zijn maar met ons tweetjes en er staat een sterke pvc-lobby klaar die mensen probeert te overtuigen om hun ramen en deuren te vervangen. Maar als wij niets doen, dan blijft er over tien jaar niets meer over van de oude ramen en deuren."

:: L'Ouvrant, 0499-29.77.90, louvrant@versatel.be