Seksueel misbruik in eliteschool in Etterbeek: 'Wij voelen ons beschaamd en verdrietig'

Achter de deuren van het Sint-Michielscollege in Etterbeek is in het verleden seksueel misbruik schuilgegaan. Dat schrijft oud-leerling Jean Marc Turine (76) in zijn boek ‘Révérends pères’. Sindsdien stromen de verhalen over misbruik door paters in het jezuïetencollege binnen. Vier mensen hebben al klacht ingediend. De jezuïetenorde roept nu oud-leerlingen op om van zich te laten horen als ze ooit slachtoffer zijn geweest.

Koning Filip, prins Laurent, voormalig Brussels minister-president Charles Picqué en zelfs de ontwerper van het Atomium, André Waterkeyn: het zijn maar enkele bekenden die ooit op de schoolbanken zaten in het prestigieuze Sint-Michielscollege.

Al heeft de eliteschool ook een duister verleden. Dat blijkt uit een aangrijpend verhaal van oud-leerling Jean Marc Turine. In zijn boek ‘Révérends pères’ omschrijft Turine hoe vier jezuïetenpaters hem 63 jaar geleden seksueel hebben misbruikt. Vandaag is de man 76 jaar. ‘Ik worstel nog altijd met onbeantwoorde vragen sinds de paters mij ‘kozen’’, schrijft hij in zijn boek.

Jean Marc Turine is geen onbekende in Franstalig België. Hij is een schrijver, filmregisseur en radioproducer. Zo heeft de Brusselaar al scenario’s geschreven voor films, zoals ‘Les Enfants’, en is hij auteur van boeken zoals ‘Terre Noire’ en ‘La Théo des fleuves’.

In zijn nieuw boek over seksueel misbruik door paters in het Sint-Michielscollege stelt Turine zich erg kwetsbaar op over wat hij beschrijft als een duistere jeugd en wil hij de stilte doorbreken.

Het verhaal van Turine is geen alleenstaand geval, zo blijkt na de publicatie. Vier mensen hebben sinds april klacht ingediend tegen leken (leraren die niet tot het kerkelijke ambt behoren, red.) aan het Sint-Michielscollege. Alle klachten gaan over seksueel geweld. Opvallend: één van de leken die nu in opspraak komt, is twaalf jaar geleden al genoemd in een onderzoek naar seksueel misbruik.

Eén van de mensen die openlijk getuigt na de publicatie van Turine’s boek, is Bruno Tackels. Hij is filosoof, theaterrecensent en producer, net als Turine in Brussel geboren, maar woont vandaag in Colombia.

“Ik was zeventien jaar en zat in het vijfde middelbaar in het Sint-Michielscollege in Etterbeek”, zo begint de 56-jarige Bruno Tackels aan zijn getuigenis in de Franstalige krant Le Soir. “Ik was een probleemkind volgens de taalleerkracht en dus bood hij mij privélessen aan. Plots belandde ik in zijn slaapkamer. Mijn hele wereld stortte in elkaar", vertelt Tackels.

Tackels heeft er allerlei alcohol – en drugsverslavingen aan overgehouden, maar is nu klaar om aan het echte verwerkingsproces te beginnen. “Het is voor mij nu noodzakelijk om de stilte te doorbreken”.

Dat doet Tackels met een nieuw boek dat hij binnenkort uitbrengt over zijn ervaring met seksueel misbruik in het college en de schade die het in zijn leven heeft aangericht. “Er heerste een zekere vorm van discretie binnen het college, een soort van ongeschreven geheimhoudingsregel”, vertelt hij. “Veel duistere praktijken werden stilgehouden, bij Turine heeft het zestig jaar geduurd, ik heb veertig jaar gezwegen.”

Oproep aan oud-leerlingen

Het zijn aangrijpende verhalen, waaraan provinciaal François Boëdec - de hoogste autoriteit voor Franstalig België binnen de jezuïetenorde - nu gevolg wil geven. Hij doet een oproep, via de alumnivereniging, naar oud-leerlingen van het college die ooit te maken kregen met seksueel grensoverschrijdend gedrag. In de brief schrijft Boëdec onder andere ook dat hij de daden veroordeelt. “De getuigenissen zijn overweldigend en de schok is groot, wij voelen ons beschaamd en verdrietig’, schreef hij ook in zijn oproep.

Het doel van Boëdec is om te onderzoeken wat er precies gebeurd is. “We moeten ervoor zorgen dat dergelijke situaties niet meer kunnen gebeuren”, klinkt het verder. Welke preventieve maatregelen er getroffen zullen worden, is voorlopig nog niet duidelijk.

Volgens Benoît Gallez, de directeur van het Sint-Michielscollege, gaat het om een structureel probleem binnen veel onderwijsinstellingen en niet alleen in het Sint-Michielscollege. “Ik herken het college niet dat Jean Marc Turine in zijn boek beschrijft”, klinkt het. “Het onderwijslandschap is enorm veranderd. Tegenwoordig zijn studenten zich veel meer bewust van dit soort problemen.” Volgend jaar plant het college een onderzoek naar seksueel misbruik in de jaren negentig, waaraan onder andere Jean Marc Turine zal deelnemen.