Skeletten onder Mercierplein

Bij opgravingen op het Kardinaal Mercierplein werden tot nu toe al een kleine twintig graven ontdekt. De vondst zou meer informatie moeten geven over hoe het met de Jettenaar gesteld was in de middeleeuwen.

De opgravingen komen niet zomaar uit de lucht vallen. In de atlas van de archeologische ondergrond van het Brussels Gewest staat het Mercierplein ingetekend als archeologische site. Hier stond immers van het einde van de elfde tot in de negentiende eeuw de Sint-Pieters-parochiekerk. In de negentiende eeuw werd de kerk afgebroken en een eindje verder weer heropgebouwd.

In de plaats kwam het Kardinaal Mercierplein. Dat wordt nu volledig heraangelegd. Sinds meer dan een jaar doet de cel archeologie van de directie Monumenten en Landschappen van het Gewest opgravingen als er op een plek, die als archeologische zone staat aangeduid, werkzaamheden zijn gepland. "De conventie van Malta, die sinds kort door België geratificeerd is, schrijft dat voor," zegt Stéphane Demeter van de directie Monumenten en Landschappen. "In de bouwvergunning wordt dan vermeld dat er een archeologisch onderzoek zal plaatsvinden, volledig op onze kosten."

Dus toen afgelopen week een stuk van het plein werd opengelegd om het riool te vervangen, was er ook een team archeologen ter plaatse. "We willen er vooral voor zorgen dat door de werkzaamheden geen archeologische voorwerpen vernietigd worden. We hoeven niet per se alles meteen op te graven," zegt Demeter.
Net onder de afgegraven laag kasseien werden graven aangetroffen, tot grote verrassing van het team. "In totaal werd een twintigtal skeletten blootgelegd," zegt Ann De Graeve, coördinator van de cel archeologie. "Kleding of andere restanten werden nog niet gevonden. Alleen een paar nagels, waaruit we kunnen opmaken dat de lichamen in kisten begraven werden. Ook vonden we enkele scherven uit de vijftiende eeuw, maar die horen niet noodzakelijk bij de graven," zegt De Graeve.

Ze vermoedt dat de opgravingen zeker tot eind mei zullen duren. Naarmate de archeologen dichter zullen graven bij de plek waar vermoedelijk de kerk stond, verwacht De Graeve dat ze veel meer skeletten zullen vinden. "Hopelijk stoten ze ook op restanten van de kerk. Dat is belangrijk. Nu weten we ongeveer waar die moet gestaan hebben. Als we overblijfselen vinden, dan kunnen we de kerk echt in kaart brengen."

Alle vondsten worden door de archeologen genotuleerd, gefotografeerd en opgemeten. Daarna gaan de skeletten naar het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurkunde. Daar zal een antropologe de beenderen analyseren. De Graeve: "Ze zullen eerst gedateerd worden. We vermoeden dat de skeletten dateren van tussen de 15de en de 18de eeuw, maar ouder kan ook. Tussen de elfde en de negentiende eeuw werden er continu mensen begraven rondom de kerk." Het onderzoek moet ook informatie opleveren over leeftijd, geslacht, lichamelijke conditie en ziektes van de overledenen.
Na het onderzoek worden de beenderen bewaard in het depot van de cel archeologie.