Slachthuis Anderlecht zoekt bewoners

Komt er een woontoren pal bovenop het nieuwe slachthuis van Abattoir in Kuregem? Die mogelijkheid wordt serieus onderzocht en zou passen in het voornemen om in de kanaalzone wonen te verzoenen met industrie. Vraag is wie er zou willen wonen.

Brussels Academy organiseert momenteel een reeks middagateliers rond grote projecten die de komende jaren het uitzicht van de stad zullen veranderen. De toekomstplannen van Abattoir waren afgelopen vrijdag als eerste aan de beurt.

De slachthuissite in Kuregem moet tegen 2025 een ware metamorfose ondergaan. De opening vorig jaar van een nieuwe voedingshal, de Foodmet, was een eerste stap. Dit jaar volgt de aanleg van een grote stadsboerderij met bijhorend restaurant.

De bouw van een nieuw slachthuis (Manufakture) moet de volgende mijlpaal worden in de verwezenlijking van het masterplan dat werd voorgesteld in 2012. De nieuwbouw zal alle slacht- en snijactiviteiten concentreren. Daardoor kan heel wat industriële koterij rond de historische markthal afgebroken worden om plaats te maken voor een groot plein. Meest opvallend echter is dat Abattoir de slachthuisfunctie wil combineren met andere bestemmingen binnen hetzelfde gebouw. Dat kan een school zijn, maar ook een aantal appartementen of studentenwoningen. De Erasmushogeschool zit immers vlakbij.

“De slachthuizen zijn op het einde van de negentiende eeuw gebouwd tussen de velden net buiten de stad, maar vandaag zitten we midden in de stad”, vertelt Jo Huygh, huisarchitect van Abattoir. “We willen de site beter aansluiten op het stadsweefsel en verbinden met de omringende wijken.”

Dat kan onder meer door meer verschillende functies toe te laten op de site. Naast de markten en het slachthuis kunnen er dus ook voorzieningen en woningen komen. Zo kan de site nog meer dan nu een bestemming worden voor mensen uit de buurt en zou er ook ’s avonds een teken van leven zijn.

Elke week Rock Werchter
Bovendien zou het bouwen van (studenten)woningen helemaal passen in de visie van het Gewest om in de kanaalzone wonen te verzoenen met economie en werkgelegenheid. Die intentie zat al in het Kanaalplan van de Franse stedenbouwkundige Alexandre Chemetoff en wordt nu verder uitgedragen door bouwmeester Kristiaan Borret.

“Het zou uniek zijn in Europa”, zegt Huygh. “Ons slachthuis en onze markten blijven onze prioriteit, maar die verzoenen met wonen is een mooie uitdaging. We willen aantonen dat er plaats is voor productieve activiteiten midden in de stad. Het komt erop aan de problemen op vlak van logistiek en mobiliteit zo goed mogelijk te beheren. “

Willen mensen boven een slachthuis wonen? Eventuele bewoners zouden zich kunnen storen aan de aan- en afrijdende vrachtwagens, of onaangename geuren. Ook is nog niet duidelijk op welk publiek zal gemikt worden. In elk geval moet Abattoir nog op zoek moet naar een partner. “Wij zijn geen bouwpromotor”, klinkt het.

Een eerder plan om 25 appartementen te bouwen op de uithoek van de site die uitgeeft op de Bergensesteenweg draaide overigens op niets uit. Het is dus nog lang niet zeker of het nieuwe project wel zal slagen.

Autohandel
Volgens Stefan De Corte, geograaf verbonden aan de VUB en de aanpalende Erasmushogeschool, zal veel afhangen van de toekomst van de Heyvaertwijk. “Als de autohandel effectief verhuist naar de haven zoals het Gewest beoogt, komt er veel plaats vrij voor de ontwikkeling van woningen en lofts”, zegt hij. “Dat zou de wijk grondig kunnen veranderen, en ook wonen op de site aantrekkelijker maken.”

De Corte pleit er wel voor dat de functie als aankomstwijk, met betaalbare huisvesting, behouden blijft. “De plek is uniek in de stad”, klinkt het. “De markt trekt elke week 100.000 mensen. Dat is evenveel als Rock Werchter. Nieuwkomers vinden er niet alleen goedkope voeding, maar ook sociale netwerken die hen verder helpen. Het is uitzonderlijk dat zoiets nog bestaat dichtbij het stadscentrum.”