Stad pakt wijk rond station Kapellekerk aan

De gemeenteraad heeft het wijkcontract Jonction goedgekeurd. “De Noord-Zuidverbinding is een litteken in de stad. We willen dat herstellen”, zegt schepen Ans Persoons (SP.A).

De Marollen bereik je doorgaans vanuit het Noorden (Centraal Station) of het Zuiden (Hallepoort), veel minder vanuit het Westen (Stalingradlaan). De sporen aan het station Kapellekerk vormen nog steeds een aanzienlijke barrière, ondanks de zes tunnels eronder.

Daar wil het wijkcontract Jonction wat aan doen. “Die fysieke grens moeten we opengooien,” zegt schepen Ans Persoons. “Dat kan. Er zijn voorbeelden uit het buitenland. Wat er met Recyclart aan de ene kant van de sporen is gedaan, moet ook aan de andere kant mogelijk zijn.”

Niet toevallig beschouwt het nieuwe wijkcontract de beiden kanten van de sporen als één (park)gebied. Dat moet een eigen identiteit krijgen, zegt Persoons. “Er zijn al twee elementen die een begin van urbane identiteit geven: het skatepark en Recyclart. Daarnaast is er het cultureel centrum Brigitinnes. Die stedelijke en culturele identiteit moeten we nu verderzetten in de hele wijk.”

Mistroostig
Onder de sporen bevindt zich meer dan 3.000 vierkante meter aan ruimtes, waar Recyclart slechts een deel van inneemt. Persoons wil die beter benutten. Dat is geen sinecure omdat er schotten tussen de ruimtes zitten, en omdat Infrabel eist dat de hoogste brandveiligheid in acht wordt genomen.

Met geld van het wijkcontract, en mogelijk ook van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) moet dat wél mogelijk zijn. Zo plant de Stad Brussel er bijvoorbeeld een geprofessionaliseerd repair-café. Er zijn buitenlandse voorbeelden voorhanden: de Metallwerkstatt in Zürich bijvoorbeeld. Tegelijk worden de zes tunnels opgewaardeerd met street art. “Dat hoeft niet om klassieke graffiti te gaan,” zegt Ans Persoons, “we kunnen bijvoorbeeld de gewelfde plafonds aanpakken.”

Een andere belangrijke ingreep komt er aan de esplanade rond de Brigittines-woonblok, sociale woningen van de Brusselse Haard. De vlakte, groter dan de Grote Markt, oogt vandaag mistroostig. Het is een no man’s land waar zwervers kamperen, met een verlaten stadsmoestuin en grote plassen door een verstopte afvoer.

“En omdat het er onveilig en onaangenaam is,” zegt Persoons, “sluiten de huurders van de gelijkvloerse studio’s hun rolluiken. Nu moet je weten dat die woningen maar langs één kant ramen hebben. Die mensen leven dus in het donker, terwijl de gebruikers van de esplanade op rolluiken aankijken die vol graffiti staan.”

“Ons plan is om die ruimtes terug open te gooien. Er een winkeltje in onder te brengen, of een wijkatelier.” Persoons haalt de mosterd bij de Deense stedenbouwkundige Jan Gehl die gelooft dat de stad baat heeft bij intermenselijk contact. Mensen moeten elkaar kunnen zien, elkaar aanspreken in plaats van geïsoleerd naast elkaar te leven. “De esplanade moet daarom een plek worden waar mensen elkaar ontmoeten,” zegt Persoons.

Het totale budget van het wijkcontract Jonction bedraagt 25 miljoen euro en zal gespreid over zes jaar worden geïnvesteerd.