‘Succes Duivels zal nog lang doorwerken in Brussel’

Wat doet het succes van een diverse ploeg met een superdiverse stad als Brussel? “Als ze het WK winnen zal dit nog jàààren een referentie zijn. Het toont dat diversiteit net een kracht kan zijn.”

Het Belgische WK-succes leidt deze dagen tot nogal wat analyses, onder meer over de gevolgen op verkiezingsuitslagen. Over dat laatste kan weinig zinnigs gezegd worden. De gemeenteraadsverkiezingen liggen relatief dichtbij, maar gaan toch vooral over lokale kopzorgen. En de gewestverkiezingen van 2019 liggen nog veel te ver.

“Toch zal dit WK hoe dan ook doorwerken in Brussel”, denkt sociaal geograaf Eric Corijn (VUB). “Zeker als het succes blijft duren, wordt dit nog jaren een referentiepunt. Het succes van dit veelkleurige team toont dat diversiteit net een kracht kan zijn. Het gaat daarmee in tegen het dominante discours dat Brussel opdeelt in monoculturele blokken. Deze ploeg ontsnapt aan die logica, net zoals deze stad ontsnapt aan de gemeenschapslogica van het federale België.”

Corijn wijst erop dat we vandaag een erg ongewoon fenomeen meemaken. “Identiteit ontstaat doordat we ons identificeren met een bepaald aanbod. Vandaag is er een aanbod dat je anders zelden ziet: een heel gemengde groep jongeren die uiterst succesvol zijn, uitdrukkelijk met België worden verbonden en overal zichtbaar zijn.”

Succes van Nederlandstalig onderwijs

ULB-socioloog Dirk Jacobs wijst in dat verband op het belang van symbolen. “Dat je overal de Belgische vlag ziet is niet onschuldig en heeft wel degelijk een effect. Het is niet voor niets dat de Vlaamse beweging zo hardnekkig probeert om Vlaamse vlaggen in beeld te krijgen bij wielerwedstrijden."

Ook Jacobs merkt hoe de nationale ploeg de opdeling Franstalig/Nederlandstalig overstijgt. “Als je ziet hoe indrukwekkend meertalig veel van die voetballers zijn, lijkt die Belgische opdeling plots een zinloos debat. Neem nu Lukaku en Kompany. Die tonen trouwens meteen ook het succes van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel, dat zich tot een brede groep binnen de Brusselse bevolking richt.”

De socioloog denkt dat het WK-succes de samenhorigheid in de stad zeker een boost geeft.

“Maar het is daarom nog geen wondermiddel. Om de effecten duurzamer te maken moeten we misschien een goed kijken naar de strategie achter het voetbalsucces. Sinds de jaren 1990 hebben we het accent meer gelegd op inclusie en spelplezier. Daardoor is divers talent kunnen doorgroeien. Als we dat nu ook eens meer zouden doen in ons onderwijs, zou het effect veel keren groter zijn dan bij zo’n voetbaltornooi.”