Sukkelstraat (20): Haren wordt een slaapdorp

Haren ligt er op een woensdagmiddag rustig bij. Aan de toog van The Old Time hangt een man pinten te pakken. In de kruidenierszaak ben ik alleen. "Er is geen bowling, geen bioscoop, niets."

Johan Serkeyn van het gemeenschapscentrum De Linde: "De kleinhandel is nu al ongeveer helemaal weg. En ja, Haren is nu nog groen, maar als de gevangenis er komt, dan wordt dat ook alweer minder. Het ongenoegen groeit bij de mensen, we zijn een achterafhoekje waar ze kwijt kunnen wat niemand anders wil. Bovendien worden de lapjes grond die nog resten, helemaal volgebouwd, zij het met laagbouw. Haren wordt een slaapdorpje bij Brussel."

Haren, dat is een groot MIVB-depot en het rangeerstation van Schaarbeek, dat ook al op Haren ligt. En de Navo is er ook. Binnenkort komt er zelfs een gevangenis. "Een gevangenis die steeds dichter bij het dorp komt," stelt Laurent Moulin van het Inwonerscomité van Haren. "Eerst was er sprake van om de gevangenis op de Wanson-site te bouwen, maar dat terrein ligt deels op Vlaanderen, en met twee gewesten onderhandelen is moeilijker dan met één gewest. De gevangenis komt dus volledig op Harens grondgebied."

"We vrezen nu dat de Keelbeek, een pad tussen Haren en Diegem, een wegel die veel joggers gebruiken, gaat sneuvelen," zegt Moulin, "en er is al niets voor de jeugd." Niets voor de jeugd: Haren heeft geen jeugdhuis en - waar al lang naar gevraagd wordt - ook geen Agoraspace, zo'n multifunctioneel sportveldje met houten panelen. Nochtans is er plaats voor een Agoraspace: een terrein aan de Ganzenweidestraat waar geen dichte buren zijn. Moulin: "Voor de kleintjes tot tien, twaalf jaar is er aan de Beemdgrachtstraat een speelplein met enkele zitbanken voor senioren, maar voor pubers is er niets. We hebben geen bioscopen, geen bowling, en de tijd dat Toogenblik een jeugdclub was, ligt ook alweer lang achter ons."

Moulin is een Franstalige wiens Nederlands meer dan behoorlijk is. Acht jaar geleden ruilde hij Sint-Pieters-Woluwe in voor Haren. Hij woont hier graag en wil duidelijk vechten voor wat er nog is. "Haren is tof, eigenlijk heel Vlaams - en dat heeft niets te maken met de taal die de mensen spreken. Het is een mentaliteit."

Om hier te raken heb ik de trein genomen, maar de trappen die je op moet, zijn een ware marteling. Moulin: "Mensen die minder mobiel zijn, kunnen de trein niet nemen; zelfs voor validen is het station bereiken een lastige klus. Aan de Harenberg wil de Stad een nieuwe wijk bouwen met woningen voor gehandicapten. Woningen voor gehandicapten zijn een prima idee, maar hoe moeten die mensen zich verplaatsen? Evere ligt 2,3 kilometer verderop, Diegem ook. In Haren moet je een gemeenschap vormen."

Boevenauto's
Haren, dat zijn 1.700 huishoudens, 4.500 inwoners en 2.000 jongeren.
Er zijn ook problemen. Hangjongeren bijvoorbeeld, die de ouderen bang maken. Moulin: "En dealers die uit Schaarbeek komen. Er is hier ook amper politie, en zelfs de alomtegenwoordige preventiemedewerkers van Bravvo hebben de weg naar Haren nog niet gevonden." Er is ook het gerace van auto's en motors, en daarbovenop zou nog meer verkeer komen als de boevenauto's van de gevangenis van Haren door de Verdunstraat razen op weg naar het Justitiepaleis. Moulin: "Nu al rijden er tweehonderd auto's per uur door het noordelijke deel van de Verdunstraat."

Haren heeft een visie op de toekomst, zegt Moulin, maar krijgt die niet verkocht. Komt dat, zo vraagt hij zich af, doordat er weinig PS-stemmers en relatief veel Vlamingen wonen? "Kijk maar naar de cultuur: alleen het gemeenschapscentrum De Linde is actief en werkt rond de toekomst van Haren."