Tien jaar Den Teirling, maar nog geen structurele subsidie

"Er is in Brussel een leemte aan dagactiviteiten voor mensen met een chronische psychiatrische geschiedenis," stelde Marijke Bosserez, de coördinatrice van de vzw Den Teirling bij de eerste verjaardag van de 'clubformule' in 2000. Vandaag kan ze zeggen: "We hebben volledig ingespeeld op de behoefte."

De Vlaamse vleugel van het Overlegplatform voor Geestelijke Gezondheidszorg Brussel-Hoofdstad gaf in 1999 een duidelijk signaal. De leemte die bestond in 'gestructureerde dagbesteding' (versta: een ontmoetingsplek met activiteiten) voor mensen met een psychiatrisch verleden, moest worden ingevuld.

Naar een 'clubhuismodel' in het Nederlandse Tilburg ging de vzw Den Teirling in de buurt van de Naamsepoort van start; inmiddels is de 'club' verhuisd naar de Maesstraat. Toen, en ook vandaag nog, als een uniek Nederlandstalig project in het gewest. Langs Franstalige kant bestaat dit type 'vrijblijvende' daginvulling niet, tenzij gelinkt aan een 'revalidatiepaspoort', wat altijd een tijdelijk programma is. Na afloop (na één tot twee jaar) valt men uit de boot.

Den Teirling haalt de activiteiten volledig uit het 'ziektepatroon'. Bezoekers kunnen hier elke werkdag langskomen, en deelnemen aan allerlei activiteiten. Er wordt niet gepolst naar hun ziekteverleden (manische depressie, psychotische reacties, persoonlijkheidsstoornissen), ook al zijn ze doorgestuurd door de therapeut. Den Teirling praat ook niet op hen in vanuit een psychologisch of psychiatrisch kader. Het motief is eenduidig: een (t)huis bieden aan mensen die niet zelfredzaam genoeg zijn of die door medicatie beperkingen vertonen (ze zijn bijvoorbeeld snel moe of kunnen zich zelfstandig moeilijk beredderen).

"Een laagdrempelige plek zijn en kunnen luisteren maakt al een wereld van verschil met daarbuiten," zegt Marijke Bosserez, die het najaar 2009 in het teken van tien jaar Den Teirling zette, met een expositie en een onthullende publicatie.

Dagelijks komen twintig tot 25 bezoekers uit Brussel en de Rand langs. Per jaar maakt dat een negentigtal vaste 'gezichten'. Ze komen soms communicatieve vaardigheden te kort, hebben concentratiemoeilijkheden, kortom: ze functioneren iets minder goed dan nodig is om mee te draaien op de reguliere arbeidsmarkt.

In het 'clubhuis' Den Teirling mag iedereen zijn talent beleven: meehelpen in de keuken of bar, creatief zijn in ateliers beeldende expressie, fotografie, keramiek, kruidensnuiven , informatica, percussie, bakkerij...

Er is ook een wekelijks sport- en cultuuraanbod, zoals naar de film of een tentoonstelling gaan (iedere woensdag). "Op 9 december staat een bezoek aan het Afgietsel­atelier van het Jubelparkmuseum gepland, en we bieden ook citytrips 'op maat' aan, naar Barcelona of Firenze," zegt Bosserez glunderend. "Iedereen heeft toch het recht om zich uit te kunnen drukken en gelukkig te zijn?": dat is de onderliggende toon van heel het verhaal, dat ook te lezen is in woord en beeld in het jubileumboek Den Teirling - Tien jaar geboekt , te koop tijdens de nog lopende tentoonstelling in huis.

In de loop der jaren heeft zich binnenskamers een hecht sociaal weefsel ontsponnen tussen de bezoekers. Ze nemen het voor elkaar op als echte clubvrienden. Bosserez: "Er is veel meer behoefte aan dit soort 'clubhuizen' in Brussel dan je wel denkt. Elk jaar krijgt Den Teirling veertig tot vijftig nieuwe aanvragen." Maar zonder de zekerheid van een structurele subsidie van hogerhand kan Den Teirling niet groeien (en komen er dus geen bijhuizen), of anders gezegd: de nood kan niet worden gelenigd. Het allegaartje van jaarlijkse projectsubsidies is tekenend voor wat de maatschappij overheeft voor deze mensen. Blijft dat ook zo?

:: Den Teirling, Maesstraat 89, 1050 Elsene. Expositie Tien jaar geboekt open op werkdagen van
9 tot 17 uur. Meer info op denteirling.vgc.be of 02-514.31.01