Toekomst voor beschermde villa in Sint-Agatha-Berchem

Voor de beschermde cottagevilla aan de Hogenbosstraat 38 is een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd voor restauratie en bouwuitbreiding. Binnenkort kunt u op doktersconsultatie tussen het glas-in-lood en de keramiek uit het atelier Janssens.

De villa in eclectische stijl, gebouwd door de Leuvense architect Jos van der Veken, dateert van 1909. In de tuin achter de benedenverdieping wil de huidige eigenares een postmodernistische aanbouw van negen meter hoog optrekken, wat het bouwvolume aanzienlijk vergroot. De kelder op het niveau -1 vooraan komt door de hellingsgraad van de boomgaard overeen met niveau 0 (tuin) achteraan.

Villa Psychose, zoals het huis in de volksmond heet, heeft jaren staan verkommeren, maar het interieur bleef architectonisch interessant. De villa en de bijna dertig are grote tuin-boomgaard werden in juli 2001 beschermd door het Gewest, als referentie aan de eerste residentiële uitbreiding van Brussel in de (toenmalige) westrand: een 'voor haar tijd bijzondere representatieve woning die geen enkele belangrijke ingreep onderging'. Het huis leunt aan bij het beschermde landschap Hogenbos met zijn unieke stads­panorama; daarom werd ook de tuin beschermd. Vooral het interieur, al een eeuw haast onaangeroerd, blijft karakteristiek waardevol.

Vlaamse renaissance
De villa kreeg semi-art-nouveau­glasramen met herderlijke taferelen en heeft rechts twee salons, het ene in Vlaamse neorenaissancestijl en het andere in Lodewijk XVI met interessante schoorsteenmantels en plafondstucwerk.

In de traphal is muurhoog paneelwerk in art-nouveaukeramiek te zien - 'Muze' en 'Het moederschap' - van het lokale atelier Guillaume Janssens. Deze keramiekfabrikant, die ook werk afleverde voor de eveneens beschermde Villa Miranda, wordt beschouwd als de Brusselse evenknie van de Tsjechische kunstenaar Mucha. Ook het eetkamerglasraam met zonsondergang, moeras, zwanen en waterplanten is interessant.

Twee weken lang, nog tot en met 10 mei, heeft het Gewest bij het Huis voor de Participatie en de gemeentedienst Stedenbouw de aanvraag voor stedenbouwkundige vergunning ter inzage gelegd. De aanvraag verwijst naar een dossier dat in 2007 werd ingediend, maar dat kort daarna door een echtscheidingsprocedure een stille dood stierf.

Het bureau MDW Architecture van Xavier De Wil heeft voor de Elsense eigenares de vervallen (maar toen goedgekeurde) restauratie- en bouwaanvraag van 2007 herwerkt. Na het openbaar onderzoek stuurt de gemeente haar advies door naar het Gewest, waarbij de Overlegcommissie eventueel nog de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen kan raadplegen.
De 'toegankelijkheid' van het interieur op de benedenste verdieping zou worden gegarandeerd door in de salons en eetkamer een dokterskabinet met wachtkamer in te richten.