Toiletdame Noordstation: 'Wie denk je dat dit mag opkuisen?'

Buschauffeurs die de benen niet meer durven te strekken uit vrees voor tbc, reizigers die regen en wind verkiezen boven de urinegeur in de busterminal, en politici die elkaar de verantwoordelijkheid toeschuiven. There’s something rotten in het Noordstation. Intussen poetst de toiletdame van het CCN-gebouw verder. De toeloop aan transmigranten maakt het voor haar echter zwaarder haar job goed uit te voeren.

In februari besloot het gewest om de wachtruimte van de busterminal onder het CCN-gebouw om te vormen tot een rustruimte, waar transmigranten 24/24 kunnen verblijven, afgescheiden van de pendelaars. De migranten krijgen er jetons om gratis naar het betalend openbaar toilet te gaan, wegens een gebrek aan eigen voorzieningen.

Daardoor krijgt Geneviève* veel meer bezoekers in de openbare toiletten op het gelijkvloers van het CCN-gebouw, een situatie die volgens haar onwerkbaar is geworden.

Geneviève, zelf van Afrikaanse origine, wil liever anoniem blijven. Maar ze wil één ding wel duidelijk kwijt: "Er is iemand nodig die hen kan uitleggen wat ze wel en niet mogen doen. Ik kan dat niet in mijn gebrekkige Engels. Het zijn mijn Afrikaanse broeders, maar communiceren lukt niet."

Volgens de poetsvrouw begeven de toiletbrillen het bijvoorbeeld wekelijks, omdat migranten op de WC-bril gaan staan om hun behoefte te doen. "Ze zijn het niet gewoon om zittend naar het toilet te gaan.”

“Ik probeer hun verder ook duidelijk te maken dat ze de boel proper moeten houden, maar vaak begrijpen ze geen Frans. Daardoor eindigt het vaak op wederzijds gebrul,” vertrouwt Geneviève ons toe terwijl er drie migranten staan aan te schuiven. Ze stuift ervandoor wanneer de laatste het toilet verlaat, om het hokje meteen op netheid te controleren.

Vervolgens baant de toiletdame zich een weg door de rij aanschuivers om de man in kwestie met de neus op de feiten te drukken: “Wie denk je dat dit mag opkuisen?”

Douches zijn er niet voorzien voor de transmigranten die nu al bijna drie maanden in het CCN-gebouw verblijven. Doordat een douche zich beperkt tot een lege petfles en de wastafels van Geneviève, staat de vloer van de toiletten vaak blank.

Vanuit de gang hoort de poetsvrouw hoe er wordt gespuugd in de wasbakken. De muntstukken die een vijftal klanten in het daarvoor bestemde schoteltje hebben gelegd, stopt ze keurig in haar schort.

Luchtverfrisser

“Het zijn vooral de mannen die een probleem vormen,” vertelt Geneviève terwijl ze met een luchtverfrisser in het rondspuit. “De vrouwen laten het toilet om een of andere reden wel proper achter.”

NGO’s zoals het Burgerplatform voor de Vluchtelingen en Dokters van de Wereld zien in de rustruimte niets meer dan een tijdelijke oplossing en pleiten dan ook voor een 'COO', een centrum voor opvang en oriëntatie, waar correcte, volledige, begrijpelijke en proactieve informatie kan worden gegeven aan de migranten.

Ook vanuit politieke kringen klinkt de roep om zo’n opvangcentrum steeds luider. Zo pleitte Vlaams minister bevoegd voor Brussel Sven Gatz (Open VLD) vanmorgen in A La Carte nog voor een dergelijke oplossing. Gatz’ partijgenoot en bevoegd minister Maggie De Block is echter tegen zo'n centrum omdat het volgens haar een aanzuigeffect zou creëren. Bovendien wil ze geen transmigranten opvangen omdat die geen asiel aanvragen.

Terwijl een structurele oplossing uitblijft vanuit politieke hoek, dweilt Geneviève met de kraan open.

(*Geneviève is een schuilnaam)