Tolken luiden alarmbel: 'Gewoon een taal spreken is voor Justitie blijkbaar voldoende'

De Beroepsvereniging Beëdigd Vertalers en Tolken (BBVT) trekt aan de alarmbel over het schrijnende tekort aan vertalers en tolken bij Justitie. "Veel tolken en vertalers vermijden Justitie en de politie als opdrachtgever. Rechtszaken lopen daardoor vertraging op", zegt persverantwoordelijke Henri Boghe.

"Het is zo problematisch dat het voor rechtszaken blijkbaar al volstaat dat je gewoon een taal spreekt, je hoeft zelfs geen gekwalificeerde tolk meer te zijn." De verengingen van de vertaal- en tolksector vragen om samen aan tafel te zitten. "Het wordt hoog tijd dat minister Van Quickenborne onze bezorgdheden ernstig neemt."

'Aanfluiting van het beroep'

De griffie van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel stuurde woensdag een mail naar verschillende tolken waarin stond dat ze op zoek zijn naar drie personen die Fins spreken voor de periode van 3 tot 6 januari. "Alles wijst erop dat het gaat om tolken voor het proces van de aanslagen", klinkt het in een persbericht van BBVT. "Dat men binnen Justitie meent dat om te tolken het voldoende is twee talen te kunnen spreken, is een aanfluiting van het beroep van tolk en van alle inspanningen tot professionalisering binnen Justitie sinds 2014. Het is dringend tijd om het beroep aantrekkelijker te maken."

Maar veel tolken en vertalers vermijden Justitie en de politie als opdrachtgever. "Opdrachten worden niet per uur, maar per minuut betaald en de tarieven zijn bedroevend laag", klinkt het. "Daardoor is er een nijpend tekort aan tolken. Zij die het wel doen, zijn overbevraagd", zegt Boghe.

Volgens BBVT had minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) in zijn beleidsnota eerder dit jaar aangegeven dat hij de functie aantrekkelijker wou maken, maar de voorbije maanden werd duidelijk dat er weinig zal veranderen. "Integendeel, volgend jaar wil Justitie nog meer besparen op werkingskosten terwijl er een indexering van tien procent is. Als dit zo verder gaat, vrezen we dat we opnieuw naar de situatie van 2014-2019 gaan. Toen was het geld telkens in september al op, en moesten onder anderen tolken wachten tot februari op betaling."

Nauwelijks beëdigde tolken

Het tekort aan tolken is een oud zeer. De vertaal- en tolksector waarschuwde al meermaals dat voor verschillende EU-talen zoals Ests, Fins, Lets, Litouws en Sloveens geen of nauwelijks beëdigde tolken en vertalers beschikbaar zijn. Ook politiediensten in en rond Brussel vinden nauwelijks nog een tolk Frans-Engels.

De Hoge Raad voor Justitie stelde in een memorandum uit 2019 dat veel rechtszaken vertraging oplopen doordat een beroep moet gedaan worden op deskundigen en tolken, die niet altijd beschikbaar zijn of een te grote werklast hebben. "En dat in een stad waar door de vele internationale instellingen meer tolken per vierkante kilometer zijn dan waar ook ter wereld", zegt Boghe.