Twaalf klachten bij Comité P na betoging, politie ontkent uitlokking

Twaalf klachten ontving het Comité P over de manier waarop de politie de betoging van zondag heeft gehandhaafd. Verschillende betogers die BRUZZ spreekt getuigen over onverantwoord gebruik van gas en het waterkanon. Beweringen dat gemaskerde agenten de betoging zelf lieten ontsporen ontkent de politie met klem. "De inzet van agenten in burger is geen nieuwe strategie en het zijn zeker geen provocateurs."

“Mijn hele leven sta ik op de barricades. Tegen communistisch bewind, voor onafhankelijkheid van mijn land, vrijheid, democratie, gelijkheid, tegen discriminatie, tegen besparingen, voor rechtvaardig asielbeleid,… Men kon mij vinden in de witte woede betogingen, klimaatbetogingen, Hart boven Hard en antidiscriminatiebetogingen...” Dat schrijft Alona Lyubayeva op haar Facebookpagina. Ze was zondag ook aanwezig op de betoging tegen verschillende coronamaatregelen. Volgens haar krijgen betogers tegen het coronabeleid een andere behandeling dan andere betogers.

Voor Lyubayeva, ex-diversiteitsambtenaar bij de Vlaamse overheid en tegenwoordig tegenstander van coronavaccins, gaat de betoging van afgelopen zondag om opkomen voor de democratische waarden en de manier waarop de samenleving verandert in naam van de pandemie. “We geven vrijheid af aan de regering, net als lichamelijke integriteit. Na 21 maanden leven we niet langer in een noodsituatie,” klaagt ze aan. “Het is aan de burger om over die zaken te beslissen.”

Lyubayeva liep zondag voorop, waar de sfeer volgens haar opperbest was: mensen van alle leeftijden en politieke voorkeuren waren aan het dansen en zingen. “Toen begonnen een paar jongeren bommetjes te gooien, zoals je ook wel eens ziet bij vakbondsbetogingen. Ter hoogte van Madou zag ik ze voor het eerst: ze droegen street fashion, een capuchon en een mondmasker.”

Dan slaat de stoet af van de Kleine Ring. “In de bocht was het een rommeltje: er stonden stellingen, losse stenen en bouwafval. We moesten dingen uit de weg ruimen om te kunnen passeren. Dat we niet door de Wetstraat zijn gegaan, is in mijn ogen een fout van de politie.”

Het eerste deel van de groep betogers volgt de uitgestippelde route, een ander gedeelte van de groep wil verder zetten via de Kleine Ring. Volgens de politie zijn agenten op dat moment bestookt met vuurwerk waarop ze het waterkanon en het gas hebben ingezet.

Speeches in het water

Uiteindelijk belandt een deel van de betogers op het Schumanplein, waar onder andere advocaat Michael Verstraete, voorzitter van de partij Vrijheid, het woord neemt. Zijn speech wordt onderbroken door de oproerpolitie die de massa uit elkaar drijft.

“Veel mensen werden boos, want ze stonden rustig naar de speeches te luisteren toen door het traangas en waterkanon de helft van de speeches niet kon doorgaan,” zegt Lyubayeva. “Mede-organisator van de betoging Ezra Armakye spreekt de politie in de micro aan met de vraag om voorzichtig te zijn want ‘er zijn kinderen in deze betoging’. Maar het is tevergeefs. Gelukkig hebben de meeste mensen en zeker ouders het verstand om te vertrekken.”

Agenten in burger

De dagen na de betoging duikt de bewering op dat de politie de betoging bewust heeft doen ontsporen. Het gerucht verspreidt zich snel via sociale media, er wordt daarbij verwezen naar agenten in burger. Er zijn geen video’s beschikbaar om de aantijgingen te onderbouwen. “Mensen hebben betoogd tegen het systeem,” denkt de West-Vlaamse Gregory Tanghe die aanwezig was bij de betoging. “De politie moest wel zelf rellen uitlokken, want anders kon ze geen actie ondernemen.”

Zo ver wil Brusselaar Steven Wittens niet gaan. “De sfeer was positief, tot we een wolk traangas in de ogen kregen. Er waren amokmakers, dat wel, maar het was moeilijk te zien wat er precies was gebeurd. Toch denk ik dat het wel mogelijk was geweest om de amokmakers uit de massa te halen in plaats van het gas en water op de menigte in te zetten.”

“Ik heb ook gezien dat er brand werd aangestoken in het midden van de straat. Het waterkanon stond op tien meter van het vuur, maar koos er niet voor om te blussen, maar om van dichtbij water op mensen te spuiten. Ik denk dat er genoeg mensen zijn die genoeg reden hebben om een klacht in te dienen.” Het Comité P ontving dinsdagnamiddag twaalf klachten, maar gaat niet in op de inhoud daarvan.

Politie ontkent uitlokking

Politiewoordvoerster Ilse Van de keere legt uit dat er tijdens betogingen inderdaad agenten in burger aan het werk zijn. Er zijn twee soorten agenten in burger. Enerzijds de mensen van het team Algemene Inlichtingen die in contact staan met de organisator en waarvan een afgevaardigde vooraan meeloopt in de betoging.

Daarnaast zijn er ook agenten in burger van de dienst Bewijs- en Arrestatieteam. “Dit is een gebruikelijke gang van zaken, deze mensen gaan op in de massa, verzamelen bewijs en zorgen voor arrestatie. Het is geen nieuwe strategie of tactiek, het zijn ook geen provocateurs.” Van de keere wenst niet inhoudelijk op de klachten in te gaan zolang het onderzoek van het Comité P loopt.

De vraag dringt zichzelf ook op in hoeverre de klachten bij het Comité P als politiek drukmiddel worden gebruikt. "Ik wil niet zozeer gelijk krijgen," zegt één van de eerste betogers die een klacht heeft ingediend bij het comité P in het Telegram-kanaal van de Gouden Burgerbeweging, één van de organisatoren van de betoging

"De waarheid telt niet meer tegenwoordig. Wat telt is perceptie. Die moeten we aan onze kant krijgen. Hen overstelpen, op een legale en geweldloze manier lastig vallen, het systeem overladen, etc." De persoon in kwestie heeft niet gereageerd op ons verzoek om meer toelichting te geven.