Chinese prostitutie verovert opnieuw Alhambrawijk

Begin februari viel de federale politie op verschillende locaties in de Alhambrawijk binnen, in het kader van een onderzoek naar een Chinees mensensmokkel- en prostitutienetwerk. Daders werden opgepakt en slachtoffers geïdentificeerd, maar nog geen twee weken later duikt het fenomeen opnieuw op in de Brusselse straten. "Geen enkel slachtoffer ging in op ons hulpaanbod."

In de nacht van 6 op 7 februari viel de politie op verschillende locaties in België binnen, waaronder op een aantal adressen in de Alhambrawijk. De Chinese supermarkt in de Sint-Pieterstraat - en de appartementen die zich erboven bevinden - was er een van. Het pand bleek dienst te doen als een soort van hoofdkwartier van het netwerk.

Later raakte bekend dat er in het kader van het onderzoek ook drie personen gearresteerd werden in Zwitserland en Spanje. Negen personen werden onder aanhoudingsmandaat geplaatst en door de raadkamer in voorlopige hechtenis geplaatst.

Slachtoffers

“In totaal werden er tijdens die politieactie 30 slachtoffers aangetroffen en 200 slachtoffers geïdentificeerd”, zegt Sarah De Hovre, directeur van Pag-Asa, het Brussels centrum voor slachtoffers van mensenhandel. “Die eerste groep was fysiek ter plaatse op het moment van de verschillende huiszoekingen. In Brussel ging het om 17 vrouwen, zij zijn meegenomen naar het politiekantoor voor verhoor. Daarnaast werden er nog eens 200 vrouwen als slachtoffer geïdentificeerd. Van hen wordt vermoed dat ze deel uitmaken van het netwerk.”

Tijdens het verhoor gingen ook medewerkers van Pag-Asa ter plaatse om de 17 Brusselse slachtoffers te informeren over hun rechten. Naast Pag-Asa zijn er nog twee centra - in Antwerpen en in Luik - die slachtoffers van mensenhandel begeleiden. Dat doen ze op sociaal, financieel en juridisch niveau, al is er wel een voorwaarde aan verbonden. "Slachtoffers die gebruik willen maken van onze beschermingsprocedure, moeten meewerken met politie en justitie", legt De Hovre uit. "Ze moeten hun verhaal vertellen, verklaringen afleggen... In Brussel is geen enkele van die 17 vrouwen op ons hulpaanbod ingegaan."

Waarom de vrouwen hulp weigeren, is voor De Hovre niet helemaal duidelijk, al lieten ze uitschijnen dat ze zich niet per se slachtoffer voelen. "Eén vrouw vertelde dat ze hier met vakantie was, iemand anders was hier om te babysitten, nog iemand anders werkte als huishoudhulp... We staan nog steeds in contact met hen, maar voorlopig wil niemand praten."

Draad alweer opgepikt

Als we deze week langs de befaamde Chinese supermarkt lopen, lijkt er maar weinig veranderd. Nog geen minuut na aankomst stapt een man, verdoken in zijn jas, door de schuifdeuren van de supermarkt naar buiten. Vlak daarna volgt een vrouw die haar collega’s tegenover het pand vervoegt. Op de hoek met de Kruidtuinlaan wat verderop staat nog een vijftal dames om zich heen te draaien. Als een politiecombi passeert, lopen ze routineus verschillende richtingen uit, maar van zodra de agenten hun patrouille verderzetten, staan ze in een mum van tijd weer op hun plek.

Ook in de Koopliedenstraat, de Bloemenstraat en de Sint-Rochusstraat lijkt er weinig veranderd. Hetzelfde in de Émile Jacqmainlaan, waar ook vandaag klanten worden geronseld en autoraampjes naar beneden worden gedraaid.

(Lees verder onder de foto)

Ook online hebben mannen ontdekt dat het netwerk niet helemaal is opgedoekt. “Het netwerk lijkt me toch weer actief, weliswaar in mindere mate dan voorheen. (...) In Brussel zag ik vorig vrijdag ook alweer een drietal Chinese prostituees op hun aloude plaats in de buurt van de Chinese supermarkt staan”, aldus iemand op een van de gekende seksfora. Een andere gebruiker merkt op dat één van de vrouwen die tot het netwerk behoort “sinds vandaag weer adverteert”.

“Als mens choqueert dit mij uiteraard”, aldus nog Sarah De Hovre, “maar we weten vanuit de praktijk dat netwerken en criminelen heel snel manieren vinden om opnieuw aan de slag te kunnen. Bovendien is het ook niet onmogelijk dat de vrouwen zelf willen blijven werken.”

Slimme criminelen

De kans dat de vrouwen die opnieuw aan het werk zijn dezelfde vrouwen zijn die tijdens het politieonderzoek als slachtoffer geïdentificeerd werden, is volgens De Hovre “reëel”. Volgens de directeur is het ook een gevolg van de criminele netwerken die steeds slimmer te werk gaan. De afgelopen jaren werden ze niet alleen mobieler en internationaler, ze spelen ook in op het “welbevinden” van hun slachtoffers.

“Zo’n 15 tot 20 jaar geleden waren pooiers en criminele netwerken in de prostitutie en mensenhandel veel meer fysiek gewelddadig. Bovendien bleef er amper geld over voor de sekswerkers zelf”, aldus De Hovre. “Dat is vandaag anders: pooiers, uitbuiters en netwerken laten meer geld over aan vrouwen, waardoor zij zich geen slachtoffer voelen en dus minder snel hulp zoeken en sneller opnieuw aan de slag gaan.”

Brusselaars die het fenomeen zien opduiken in hun buurt, bellen volgens De Hovre best naar de lokale politie of de gemeente. “Het zijn zij die actie ondernemen op het terrein. Het beste wat je dus kunt doen, is herhaaldelijk contact opnemen met het gemeentebestuur of de lokale politie zodat zij meteen kunnen overgaan tot actie.”

(Lees verder onder de foto)

Dat het probleem welig tiert, vertaalt zich in een grote druk op de gespecialiseerde centra in ons land. Momenteel zijn ze alle drie volzet, wat voor frustraties en problemen zorgt. Want wat als er wél een grote groep slachtoffers was ingegaan op de beschermingsprocedure?

Opvangcrisis

“We zijn momenteel op zoek naar manieren om te anticiperen op het aantreffen van grotere groepen slachtoffers, maar dat is absoluut niet evident”, zegt De Hovre. “Samen met de federale overheid bekijken we wat de mogelijkheden zijn, of we extra plaatsen kunnen creëren,.. Maar nood aan plaats betekent ook nood aan geld, en dat is er momenteel niet. Noch bij de federale, noch bij de Brusselse overheid."

Het tekort aan opvangplaatsen is ook een gevolg van het aantal meldingen dat binnenkomt in de gespecialiseerde centra en sinds 2022 steil omhoog gaat. "Die stijging valt deels te verklaren door de opstart van het centrale meldpunt en het Borealis-dossier dat uitgebreid is besproken in de pers, maar ook bij de huidige opvangcrisis in ons land. Heel veel mensen zijn momenteel aan het overleven, met name in de Brusselse straten. Dat is bijzonder alarmerend want die mensen zijn op de dool, kunnen nergens naartoe en worden rechtstreeks in de armen van mensenhandelaars geduwd.”