Uitgelicht: Eerste spadesteek aan Thurn & Taxis

De bouw van een gloednieuw passief­gebouw voor Leefmilieu Brussel op Thurn & Taxis moet de start inluiden van de volledige ontwikkeling van de site. "Pas over vijftien jaar zullen we helemaal klaar zijn," zegt projectontwikkelaar Michel De Bièvre (T&T).

M ichel De Bièvre benadrukt graag de omvang van de ontwikkeling van Thurn & Taxis. 370.000 vierkante meter in het hart van de stad, dat bouw je niet in één dag.

Intussen is het wel alweer bijna tien jaar geleden dat de eerste bedrijven hun intrek namen in het Koninklijk Pakhuis. De tentoonstellingen in het gebouw met de sheddaken draaien op volle toeren. Maar van de ontwikkeling van de rest van de site is nog niets in huis gekomen.

Met de eerste spadesteek voor het passiefgebouw voor Leefmilieu Brussel moet daar een einde aan komen. De Bièvre hoopt dat andere kantoorgebouwen nu snel kunnen volgen.
Het gebouw, een ontwerp van het Delftse architectenbureau Cepezed, volgt de passiefstandaard en zal tien keer minder energie verbruiken dan een klassiek kantoorgebouw. Het heeft een voor Brussel ongewone vorm en is bekleed met zonnepanelen.

De locatie van het nieuwe gebouw voor de milieuadministratie van het Brussels Gewest is win-win voor bouwheer (T&T) en huurder (Leefmilieu Brussel). Leefmilieu Brussel zit vandaag in aftandse gebouwen in de kantoorwijk Marcel Thiry. Ver uit het centrum, dus. Het nieuwe gebouw ligt veel centraler, zal energiezuinig zijn en krijgt een publieksfunctie. Er is bijvoorbeeld een tentoonstellingsruimte gepland.

Ook voor de projectontwikkelaar zijn er voordelen. "We willen van Thurn & Taxis een voorbeeld van duurzaamheid maken. We zijn daarom maar al te blij dat we Leefmilieu Brussel op onze site kunnen verwelkomen," zegt De Bièvre.

Toch mag de eerste spadesteek voor het gebouw, dat over twintig maanden klaar moet zijn, niet doen vergeten dat de ontwikkeling van Thurn & Taxis stuitend traag vooruitgaat. De Bièvre heeft al voor 210.000 vierkante meter vergunningen op zak. Het gaat onder meer over 842 woningen aan de Molenbeekse kant van de site (Scheldestraat). De vergunning is meer dan twee jaar oud. Om ze niet te laten verstrijken kondigt De Bièvre een wijziging van de vergunning aan. "We willen de woningen architecturaal meer laten aansluiten bij het park dat er moet komen."

Dat De Bièvre talmt met de woningbouw, kan verschillende redenen hebben. Er worden vlakbij al bijna duizend nieuwe woningen gepland: UP-site bijvoorbeeld, maar ook Tivoli. Misschien wil De Bièvre afwachten hoe de woningmarkt evolueert.

Een en ander kan ook te maken hebben met de onderhandelingen over het Bijzonder Bestemmingsplan. Dat BBP had al lang klaar moeten zijn; de Stad Brussel kreeg de opdracht al meer dan drie jaar geleden. Het moet, concreter dan het Richtplan uit 2008, bepalen hoe de woningen, kantoren en openbare ruimte op de site er zullen uitzien. Toch is De Bièvre niet verplicht om op het BBP te wachten.

Met de aanleg van het landschapspark kan volgend jaar al begonnen worden. Het park loopt van onder de Jubelfeestbrug tot aan de Havenlaan. Opmerkelijk detail: het nieuwe gebouw voor Leefmilieu Brussel staat voor een stuk op de plek waar het park ingepland staat.

De bekende landschapsarchitect Michel Desvigne plant er een 'evolutief park' van negen hectare. Het zal rekening houden met de ontwikkeling van de site zodat het park geleidelijk, 'organisch' kan groeien. Het voordeel is dat er niet gewacht hoeft te worden op de bouw van kantoren en woningen. "We kunnen bijvoorbeeld bomen planten," zegt De Bièvre. "Als op die plek een gebouw moet komen, verhuizen we de bomen. Bouwgrond wordt zo een soort van boomkwekerij."

De bereikbaarheid van de site blijft een teer punt. Er is een tram aangekondigd, waarvan het tracé min of meer vastligt. De tram zou het Noordstation verbinden met Thurn & Taxis, om dan richting Laken verder te gaan. Het is uitgesloten dat die tram er al zal liggen tegen de tijd dat het gebouw van Leefmilieu Brussel klaar is.

Het gebouw krijgt zelf een ondergrondse parkeergarage voor 77 auto's. Voor de meer dan vijfhonderd werknemers van Leefmilieu Brussel is dat geen overdreven luxe, zeker niet in de wetenschap dat Leefmilieu Brussel over veertig dienstvoertuigen beschikt. Leefmilieu Brussel wil daarom graag extra parkeerplaats huren.

In de bouwaanvraag voor het gebouw zaten tweeduizend voorlopige parkeerplaatsen, bovengronds rond het gebouw. T&T zal het met minder moeten stellen: het Brussels Gewest heeft er maar 750 toegestaan. Een pak minder, maar 750 blijft wel een autozee, wat waarschijnlijk geen fraai gezicht oplevert rond het passiefgebouw van Leefmilieu Brus­sel.