Uitgelicht: park onder de bruggen aan Thurn & Taxis

Langs de sporen van Thurn & Taxis komt een evolutief park van tien hectare. “Het is van Leopold II geleden dat er nog een park van dergelijke omvang werd gebouwd,” zegt minister Evelyne Huytebroeck (Ecolo).

K inderen van de Tivolischool en de school Bruxelles II mochten de eerste bomen planten van dit park dat uiteenvalt in drie delen en een echte groene long moet worden in een (toekomstig) dicht geürbaniseerd gebied.

Vooreerst is er het park op de site van Thurn & Taxis zelf, waar landschapsarchitect Bas Smets voor tekent. De uitvoering is in handen van projectontwikkelaar T&T, eigenaar van een groot deel van de site. De werken starten na de winter.

Dat park sluit vanaf de Jubelfeestbrug tot de Demeerbrug aan op een tweede park waar Leefmilieu Brussel de initiatiefnemer voor is. Het is de bedding van de voormalige spoorweg naar Thurn & Taxis. De sporen zijn weggehaald, het puin is geruimd en vandaag ziet het er al aangenaam groen uit, met gras en spontaan opgeschoten berken. In het park komen een boomgaard en moestuinen. In het dal kabbelt een ‘riviertje’. Op termijn kan die groene long nog verder worden doorgetrokken in noordelijke richting, tot aan Bockstael.

Het park van Leefmilieu Brussel loopt onder drie mooie negentiende-eeuwse bruggen. Hoe en of die bruggen opgewaardeerd zullen worden, is nog niet bekend. Vandaag wonen onder de bruggen nog daklozen in sjofele tentjes en barakken.

Als derde ‘park’ is er het project van Beliris langs treinlijn L28. Dat wordt een eerder minerale publieke ruimte met een speelpleintje en sportinfrastructuur voor jongeren. Het ligt hoger dan het spoorpark van Leefmilieu Brussel, maar sluit er wel op aan.

Het masterplan voor de vergroening van Thurn & Taxis is van de hand van landschapsarchitect Michel Desvigne. Een van zijn voormalige medewerkers is Bas Smets, die nu zelf aan de slag mag op de site van Thurn & Taxis. Hij legt uit hoe hij te werk zal gaan (telefonisch vanuit Hong Kong waar hij deze week een lezing geeft, red.). “We maken een park van 4 hectare op een voormalig industrieel terrein. Het is een inerte vlakke zone die we zo snel mogelijk willen vergroenen.”

Smets werkt hiervoor samen met botanici en biologen. Er zullen wel duizend boompjes worden geplant, zowel pioniersbomen als meer kwaliteitsvolle bomen. De eerste, vooral wilgen, moeten via de wortels de grond verbeteren. Ze zullen zo de hoogwaardige bomen (moeraseiken, cipressen, etc.) meer groeikansen geven. “Het is een versneld proces om de natuur terug te herwinnen,” zegt Smets. “We kunnen geen vijftig jaar wachten tot het park klaar is.”

Midden in dat groengebied worden grote groene graszones voorzien waar gepicknickt kan worden, of gevoetbald. “In die zin verschilt ons park niet veel van de negentiende-eeuwse parken als Ter Kameren of het Woluwepark,” zegt Smets.

Verbeterde fietsmobiliteit
Het park krijgt reliëf door de taluds die er zullen komen met afgegraven grond van de lagere gebieden. Daar, in die kommen, bevinden zich de groene graszones. Het zijn wadi’s, genoemd naar de meestal droge rivierbeddingen in het Midden-Oosten. Omdat het vochtig gebied is, zal dat water weggedraineerd moeten worden via een ingenieuze fundering. “Maar bij hevig regenweer, kunnen de zones toch nat komen te staan,” zegt Smets.

Een probleem is nog de toegang tot het park. Zoals het er nu uitziet, zal de toegang vooral via Bockstael mogelijk zijn. Smets gaat ervan uit dat ook de toegang via de Havenlaan mogelijk wordt gemaakt. Nu wordt daar een groot gebouw neergezet voor Leefmilieu Brussel. Vraag is hoe het park naadloos kan aansluiten op het andere groen parkje, dat er langs het Becodok zal komen.

Een heikel punt was nog de tram die op de site zal rijden. De MIVB had graag de oude spoorbedding gebruikt om er de tram te laten rijden, maar deze zomer heeft de regering het anders beslist. De tram zal via de Charles Demeerstraat de site oprijden. Of die dan door het park van T&T of er langs zal rijden is nog niet helemaal duidelijk.

De drie parken vormen ook een uitgelezen kans om de fietsmobiliteit te verbeteren. Zo kan het vanaf Bockstael een ideale route zijn om over Thurn & Taxis, via de toekomstige Picardbrug naar het Noordstation te rijden. Vandaag moeten fietsers voor dat traject heel wat omwegen maken. Het is nog niet zeker of het park ook voor fietsers opengesteld zal worden.

Al in mei kan het park ingehuldigd worden, belooft minister Huytebroeck. De opening van het park zal samenvallen met de tweejaarlijks wedstrijd Parckdesign dat dan in het teken zal staan van de stadslandbouw.