Uitgelicht: Parlement roept MIVB-baas ter verantwoording

A l twee jaar komen met de regelmaat van een klok berichten in de media die MIVB-baas Alain Flausch in moeilijkheden brengen. Zo lekte er een proces-verbaal uit dat de eigen MIVB-diensten tegen Flausch hadden uitgeschreven omdat hij bij het voorsorteren met zijn auto op de tramsporen zou zijn gaan staan.

De liberaal geëtiketteerde Flausch wordt ook politiek in het vizier genomen. In een onlangs gelekte interne SWOT- of sterkte-zwakteanalyse over de toekomst van de vervoersmaatschappij stond bij het lijstje met 'zwaktes': 'de versterking van links', een opmerking die Flausch wel zelf liet weghalen. Flausch liet zich intussen ook niet onbetuigd in het openbaar maken van zijn politieke visie op mobiliteit. Zo zei hij dat rechtse regeringen meer investeren in openbaar vervoer dan linkse. De (linkse) meerderheid in het Brussels parlement reageerde verbouwereerd.

Vorige week zat het er opnieuw bovenarms op tussen de Brusselse meerderheid en de MIVB-baas. La Libre Belgique bracht een nota van 16 november 2010 uit met als titel Vision 2040 - Evolution du paysage politique bruxellois et influence sur la politique de la mobilité et la STIB en particulier. De auteur schetst een somber beeld van een stad waarin de elite de stad verlaat en allochtonen en bobo's het bestuur overnemen. Er is steeds minder staatsmanschap; banen creëren wordt belangrijker dan openbaar vervoer organiseren. De auteur geeft ook commentaar bij de institutionele evolutie van het land. Bij een versterking van het Brussels Gewest zal - gezien de geschetste tendens - de toestand alleen maar verslechteren. Het is daarom van belang dat de federale overheid en de andere deelstaten een vinger in de pap krijgen in het MIVB-bestuur.

Zowel de denigrerende uitlatingen over de allochtonen als het pleidooi tegen een versterking van het Brussels Gewest lokten een storm van protest uit. Bij PS, Ecolo en CDH klonk snoeiharde kritiek.

Een dag later raakte de auteur van de nota bekend. Het gaat om Jean-Michel Mary, ooit aan de slag bij Inter-Environnement, daarna op het kabinet van toenmalig minister Didier Gosuin (FDF). Het hek was helemaal van de dam toen uit interviews bleek dat Flausch zich maar ternauwernood van de interne nota distantieerde. "Ik ben het deels oneens met de nota, maar iedereen heeft recht op een mening," zei hij, en hij maakte zich ook boos: volgens hem is de nota gestolen. Voorts bevestigde Flausch dat het klopt dat het voor een openbaarvervoersbedrijf moeilijker werken is als het onder druk staat van bepaalde lokale belangen. "Werkgelegenheid is het fonds de commerce van links. Dat is normaal."

Er rezen veel vragen over het statuut van de nota. Minister van Openbaar Vervoer Brigitte Grouwels (CD&V) en Adelheid Byttebier, voorzitster van de raad van bestuur van de MIVB (Groen!), benadrukten dat ze de nota nooit hebben gezien. Intussen blijkt dat de nota onderdeel is van een interne brainstorm ter voorbereiding van het beheerscontract dat de MIVB binnenkort met de Brusselse regering moet sluiten. In die brainstormsessies wordt MIVB-directeurs gevraagd om hun verbeelding de vrije loop te laten. In die zin is het niet helemaal eerlijk dat de auteur van de nota zo publiekelijk aan de schandpaal wordt genageld. Zelfs oppositiepartij MR kon niet anders dan toegeven dat de nota op z'n minst onhandig of zelfs ronduit dom was.

Volgens Didier Gosuin (FDF), MR-fractieleider in het parlement en voormalige baas van Mary, heeft de meerderheid de nota al enkele maanden in haar bezit en is het geen toeval dat ze nu naar buiten komt. Christian Dochy, directeur van de dienst Ontwikkeling van het Net, gaat deze maand met pensioen. Mary staat met stip op één om hem op te volgen. Gosuin suggereert een beschadigingsoperatie.

Toch is de zaak ook voor Flausch vervelend. Het is een publiek geheim dat de PS en Ecolo, en ook een deel van CDH, hem aan de kant willen schuiven. Toen hij in 1999 algemeen directeur van de MIVB werd, heeft Flausch een contract van onbepaalde duur onderhandeld. Hem ontslaan is geen optie. De PS wekt intussen ten minste de indruk er alles aan te doen om hem buiten te werken. Maar zo ver is het nog niet. Flausch heeft nog de steun van een deel van de regering, CD&V en Open VLD bijvoorbeeld.

Over Flausch kan veel gezegd worden, maar hij heeft wel de verdienste dat hij van een stoffige parastatale een goed draaiend overheidsbedrijf heeft gemaakt. Maar volgens een deel van de regering is de slinger doorgeslagen. In die zin is de discussie over Flausch ook een inhoudelijke: welke richting moet het uit met de MIVB? Opvallend daarbij is dat PS-parlementslid Philippe Close - onbedoeld misschien - de notaschrijver gelijk gaf. "De MIVB moet niet alleen transport organiseren," zei hij in het parlement, "maar maakt ook deel uit van een stadsproject." En voor de PS'er is werkgelegenheid daarvan ongetwijfeld een belangrijk onderdeel.