Uitgelicht: VGC wil geïntegreerde wijkcentra niet langer subsidiëren

Het doek valt voor de geïntegreerde wijkcentra. De Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) is niet bereid om in een wettelijke basis ervoor te voorzien. Drie coördinatoren staan op straat.

'E en lijdensweg," zo noemt Alain Storme (Samenlevingsopbouw Brussel) de afgelopen jaren die besteed werden aan het redden van de geïntegreerde wijkcentra. Met de overgang van het Stedenfonds I naar het Stedenfonds II in 2008 was er plots geen wettelijke kader meer, én geen subsidielijn voor de wijkcentra. Drie jaar later, en diverse overgangsmaatregelen verder, valt het doek definitief.

De Vlaamse Gemeenschapscommissie is niet bereid om een verordening op te stellen die een nieuw wettelijk kader creëert waarin de geïntegreerde wijkcentra in Brussel een plaats kunnen vinden en waardoor ze gesubsidieerd zouden kunnen worden.

Dat is een jammerlijke zaak, betogen specialisten zoals sociaal geograaf Stefan De Corte (VUB/Cosmopolis). Volgens hem zijn wijkcentra juist broodnodig. Brussel is een stad van grote armoede, een stad met twee snelheden waar de levensverwachting naar gelang van de wijk waar men woont met vijf jaar kan verschillen. "Dat zijn vergelijkingen die men normaal gebruikt voor landen," zegt De Corte. De Vlaamse Brusselaars moeten de wijkcentra daarom niet afschaffen, maar het model juist verder uitbouwen. Bovendien: een Go en Stop-beleid, een overheid die iets opzet, en daarna plots de subsidiekraan dichtdraait, is het slechtst denkbare scenario om de armoede in te dijken.

Nederlandse toestanden
Bij de begrotingsbesprekingen afgelopen vrijdag in de raad van de VGC is echter gebleken dat het college van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (Grouwels, CD&V; Vanraes, Open-VLD; De Lille, Groen!) niet van plan is om een netwerk van wijkcentra uit te bouwen in de stad. Dat komt hard aan bij de bestaande wijkcentra. In wijkhuis Chambéry (Sint-Antoniuswijk in Etterbeek), de Buurtwinkel (Anneesenswijk) en het Wijkpartenariaat (Brabantwijk in Schaarbeek) vallen per 1 januari de subsidies weg voor de coördinator. Kan Chambéry nog terugvallen op zijn activiteiten als Lokaal Dienstencentrum, voor Buurtwinkel en het Wijkpartenariaat is het erg slecht nieuws. De cöordinatorstoelage maakt een flink deel van hun middelen uit. Hun hele bestaan staat nu op de tocht.

Dit verhaal wekt minstens de indruk dat de VGC een beleid van sociale afbraak voert. In al zijn begrotingsijver schrapt het VGC-college vooral in sociale projecten. Tijdens de begrotingsbesprekingen in de raad van de VGC gaf sp.a-raadslid Elke Roex (oppositie) een lang lijstje van begrotingsposten in de sociale sfeer waar de budgetten fors achteruit gaan. Het leken wel Nederlandse toestanden.

De cijfers staan in markant contrast met de middelen die het VGC-college naar onderwijs en kinderopvang laat vloeien. Of naar de eigen overheadkosten. Alleen al aan de inrichting van het Renaissancehuis, waar de VGC-administratie naar toe is verhuisd, is meer dan een miljoen euro besteed, een veelvoud van wat de wijkcentra jaarlijks nodig hebben.

Hoe valt dit alles te verklaren? De VGC lijkt vooral terug te willen naar haar kerntaken. Alleen wat binnen bestaande Vlaamse regelgeving past, krijgt nog een plaats. Het wat wazige sociale beleid van de wijkcentra past niet in dat plaatje, zeker niet in budgettair moeilijke tijden. Twee: de VGC heeft een tijdje geleden de keuze gemaakt om de eigen gemeenschap in Brussel te bedienen: "iedereen die tot de Vlaamse gemeenschap behoort, of zich daartoe wil bekennen", luidt het motto. Armen, illegalen, anderstaligen passen nog moeilijk in de doelgroep. Initiatieven die zich om hen bekommeren lijken het dan ook steeds moeilijker te krijgen in Vlaams Brussel om zich te handhaven.

Zwart zaad
Toch is het verhaal genuanceerder dan dat. Een deel van de VGC-meerderheid, met name de linkervleugel van CD&V maar ook Groen!, ziet niet graag gebeuren dat de sociale sector op zwart zaad wordt gezet. Volgens raadslid Elke Van De Brandt (Groen!) geeft het geen pas om projecten te schrappen alleen maar omdat er geen regelgeving voorhanden is. "Een stad beheer je niet vanuit bevoegdheden, maar vanuit een visie," zegt Van Den Brandt, die het er duidelijk moeilijk mee heeft dat de geïntegreerde wijkcentra verdwijnen.

Als compensatie is er in de begroting 2012 toch 100.000 euro ingeschreven voor wijkwerking en wordt onderzocht of een nieuwe verordening kan worden opgesteld. In april zou hierover duidelijkheid moeten zijn.

Het opmerkelijkste nieuws kwam er van collegelid Brigitte Grouwels (CD&V) zelf. Zij zei tijdens de begrotingsbespreking dat ze de expertise van de kleine wijkcentra (Buurtwinkel en Wijkpartenariaat) niet verloren wil laten gaan en dat ze samen met die wijkcentra naar een oplossing zal zoeken. Plots kan het dan wel.