Use-It is verplichte halte voor backpackers

Steeds meer jonge reizigers springen op doortocht door Brussel binnen bij Use-It. Onder het motto Act like a local opende het infokantoor voor rugzaktoeristen enkele maanden geleden de deuren naast het Muntplein. De kortste weg naar inside information over cafés, verborgen plekjes en uiteraard de lekkerste friet.

E en wit glazen kantoortje naast de bibliotheek aan de Munt. Aan de balie krijgen twee Spaanse vriendinnen koffie en een chocolaatje aangeboden van Nicolas Marichal, eindredacteur bij Use-It. Ze zijn op rondreis in Europa en blijven twee dagen in Brussel. De meisjes willen weten waar ze vanavond een stapje in de wereld kunnen zetten. Hoe ze bij Use-It terecht zijn gekomen? "We hebben de stadsplannetjes van Use-It op het internet gevonden en die hebben we gebruikt toen we eerder Brugge bezochten. Dat was heel goed meegevallen. Uiteraard willen we Manneken Pis zien, maar we willen ook een stukje van de lokale cultuur opsnuiven. Nicolas helpt ons nu een route uit te stippelen," legt Alejandra Gutierrez uit.

Nicolas Marichal vertelt dat de twee meisjes perfect in de doelgroep van Use-It passen: "Jonge rugzaktoeristen die op reis zijn in Europa en van hostel naar hostel trekken. Meestal is Brussel een tussenstop tussen Parijs en Amsterdam. De backpackers blijven niet lang in Brussel: de stad heeft niet zo'n goede reputatie. Vorig jaar heeft TripAdvisor, een internationale beoordelingswebsite voor reizigers, een grote enquête gehouden waarin Brussel tot saaiste stad van Europa werd uitgeroepen. Brussel nemen jongeren op in hun reis want ze weten dat dit het centrum van Europa is. Met grote verwachtingen komen ze dan naar hier en denken in een soort Washington DC terecht te komen. Wanneer ze dan de Europese wijk zien met het Schumanplein - waarschijnlijk het lelijkste plein van Europa -, zijn ze teleurgesteld."

"Citytrippers zijn een andere grote groep van ons publiek. Zij komen specifiek naar Brussel en zien iets meer van de stad. Het probleem is dat voor veel toeristen Brussel zich beperkt tot het centrum: Manneken Pis, de Grote Markt en het Îlot Sacré. Dat is heel beperkt, vandaar misschien ook de slechte naam van Brussel. Use-It wil dat kleine slijmspoor doorbreken. Wij tonen dat Brussel meer is dan de Vijfhoek, we laten zien waar de leuke cafés zitten, we tonen culturele bezienswaardigheden zoals Flagey en Matonge en we maken zelfs een uitstapje naar Sint-Joost-ten-Node. Uiteraard zijn er een aantal overlappingen, maar wij willen meer tonen dan de klassieke toeristische gidsen. Daarom verspreiden wij onze plannetjes niet in hotels en bed & breakfasts, alleen in de jeugdherbergen. We willen een nichemarkt bereiken."

Koude mosselen
Use-It is een internationaal netwerk dat in de jaren zeventig van de twintigste eeuw in Kopenhagen ontstond. In 2002 opende in Gent de Belgische vestiging: Use-It bleef er vijf jaar, en verhuisde vervolgens naar de hoofdstad.

Het project bestaat uit een internetsite en een gratis stadsplan met nuttige informatie voor de jonge reiziger. Naast een Brusselse versie hebben Brugge, Gent, Leuven, Antwerpen en Mechelen ook hun eigen Use-It-plan. Use-It benadert zijn reizigers niet met de traditionele toeristische informatie. "Want tourist, dat vinden ze een scheldwoord," legt Marichal uit. "Liever zijn ze traveller of European. Daarom begint elk plannetje met een lijstje 'Act like a local'. Verlaat de platgereden paadjes en hang niet 'de toerist' uit. Zo leer je Brussel pas echt kennen. Koop bijvoorbeeld geen pralines op de Grote Markt, maar een dikke reep chocolade in een supermarkt. Belgen kopen toch ook alleen maar pralines voor hun zieke tante, of om op Nieuwjaar cadeau te doen aan mensen die ze niet kennen. Het is dat soort no-nonsense informatie die wij proberen te geven."

Use-It is een initiatief van de onafhankelijke en niet-commerciële vzw De Hondsjaren, en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse overheid en de Kunststeden (Leuven, Antwerpen, Brugge, Mechelen en Gent). "Dus geen advertenties of verdoken reclame op ons stadplan. Daardoor steken we er met kop en schouders bovenuit. De locals beslissen wat er in onze gidsen komt: een groep van lokale redacteurs en vrijwilligers uit de stad in kwestie." Voor Marichal is het eenvoudig: "Het ultieme criterium is: is dit een essentiële plek die iets vertelt over Brussel of België? Is het relevant voor mensen die hier drie dagen op bezoek zijn en die geen Nederlands of Frans spreken? Niemand zal ons kunnen overtuigen door ons gratis pintjes te geven of te trakteren."
"Mijn favoriete adresje? Een ongelooflijk plekje en echte klassieker is de frituur aan de Antwerpsepoort, met voorsprong de beste van Brussel. Een gezellige oude barak zoals er aan elke poort van Brussel eentje zou moeten staan. Het is een vrijstaand frietkraam met een kleine luifel, en onder de raampjes is er een vensterbankje met geraniums. Wanneer toeristen me vragen waar ze mosselen moeten gaan eten, dan stel ik altijd eerst de vraag of ze wel zoveel geld willen uitgeven. Daarna vraag ik ze of ze niet gewoon iets willen doen wat gewone jonge mensen hier doen. Dan stuur ik ze dus naar dat frietkot. 'Bestel een pak frieten met mayo­naise en eventueel wat koude mosselen. Doe iets wat wij ook doen!' Opnieuw dus: act like a local."

:: Use-It, Schildknaapstraat 24, 1000 Brussel

:: De auteur van dit artikel, Aurélie Cordier, is laatstejaarsstudente Journalistiek aan de Erasmushogeschool Brussel