Vandenbossche (CD&V): 'Radicalisme gaat niet over losgeslagen individuen'

Radicalisering gaat niet over een paar enkelingen, maar over een grondstroom. Dat zegt Walter Vandenbossche (CD&V), gemeenteraadslid in Anderlecht en lid van de politieraad van de Zone Zuid. “Wie dat niet ziet, is blind.”

B innen de politie van de Zone Zuid – Anderlecht, Sint-Gillis en Vorst – is er een cel Radicalisering, maar de richtlijnen volgens welke deze cel moet werken, zijn geheim. Dat is wat Vandenbossche een paar maand geleden als antwoord kreeg tijdens een zitting van de politieraad. In december kreeg hij van de commissaris te horen dat er uit de zone Zuid 21 jongeren naar Syrië vertrokken zijn, er kwamen er vijftien terug. Maar Vandenbossche wou ook een politiek antwoord van de voorzitter van de politieraad, de PS’er Charles Picqué. “PS-burgemeester van Sint-Gillis Charles Picqué zegt dat de vorming van de lokale politie volstaat voor normale maatschappelijke omstandigheden, maar niet voor uitzonderlijke situaties zoals terreur of terreurdreiging. Een opmerkelijke uitspraak. Picqué betreurt ook het tekort aan politiemannen en aan middelen. Een nabijheidspolitie is broodnodig om het vertrouwen te winnen van de buurtbewoners om te weten wat er reilt en zeilt in de wijken, ook wat radicalisering aangaat. Picqué vindt het erg dat de federale regering heeft bespaard op de toelages voor de politiezones. En hij heeft gelijk, dat is erg.”

Vandenbossche was niet van plan om met de antwoorden die hij in de politieraad kreeg naar de media te stappen, maar toen hij het interview in BDW las met VUB-professor Eric Corijn (BDW 1505, p.6-7) stond hij naar eigen zeggen perplex.

Dubbel fenomeen
Vandenbossche: “De teruggekeerde Syriëstrijders vormen een tikkende tijdbom in onze directe omgeving, maar een passend beleid, een accuraat en duurzaam beleid, mag zich niet beperken tot deze individuen alleen. Ik stond versteld van de stelling van professor Eric Corijn die radicalisering effectief herleidt en er aan toevoegt dat rechts en extreemrechts de problemen aangrijpen om een regime van law and order in te stellen. Maar net daar moet in al deze wijken van Molenbeek, Anderlecht, Schaarbeek en Laken, de wettelijkheid hersteld worden, waar de Syriëstrijders vandaan komen. Law and order betekent eenvoudigweg dat de overheid haar machtspositie moet heroveren.”

Maar er is meer nodig, vindt Vandenbossche. “In wijken zoals Kuregem moeten we passende maatregelen treffen om de sociale cohesie te bevorderen, daarin ben ik het eens met professor Corijn. Radicalisering is een dubbel fenomeen: jongeren zijn onderweg naar radicalisering of komen terug van Syrië. Hun zoektocht naar een eigen identiteit brengt hen op dit pad. In onze migrantengemeenschappen is er vandaag een grondstroom die onnoemelijk veel individuen, op zoek naar een eigen identiteit en eigen waarden, vatbaar maakt voor radicalisering. Sommigen leggen maar een deel van het traject af, anderen wijzen het Belgisch moslimgedachtegoed en het moslimgedachtegoed van de geïntegreerden, resoluut af en vertrekken naar Syrië.”

Politiek antwoord
Nochtans zijn er al heel wat initiatieven om radicalisering tegen te gaan, al worden sommige alweer afgevoerd nog voor ze van start gaan. Theatermaker Ismaël Saïdi trok zich terug uit een deradicaliseringsproject onder druk van zijn gemeenschap, met laster en bedreigingen als wapen. De voorzitter van de moslimexecutieve gaf ook toe dat er leden van zijn executieve tegen een Westerse islam zijn. Vandenbossche: “Ik ben de laatste om te beweren dat er niets gebeurt. Er is een waaier aan initiatieven, maar er is geen eenheid, geen rode draad. Brussel, VGC, Cocof, de federale staat, Vlaanderen, Wallonië, de gemeenten en de politiezones moeten uit één mond spreken. De eerstelijnshulp moet worden geoptimaliseerd. In essentie gaat het over democratisch burgerschap. Onderwijs, welzijn, jeugdhulp, trajecten naar werk en lokale besturen behoren hiertoe. Maar we moeten opletten om niet alles op de schouders van de leerkrachten te leggen. Die moeten ook aan kennisoverdracht doen. De ouderbetrokkenheid moet de voornaamste hefboom blijven. In mijn laatste jaar als raadslid van de VGC heb ik het Eindhovenproject voorgesteld: ouders kunnen kiezen voor opvoedingsbegeleiding, ze krijgen steun van de conceptie van het kind tot de leeftijd van 25 jaar. Maar er is vandaag voldoende nagedacht, we moeten nu de jongeren op weg naar radicalisering uitleggen waarom teruggekeerde Syriëstrijders naar de gevangenis moeten, anders worden deze laatsten bij hun terugkeer als helden geëerd.”

Om een doeltreffend deradicaliseringsbeleid te voeren, zegt Vandenbossche, moet iemand het initiatief nemen om alle initiatieven te coördineren: “Voor Brussel moet de VGC een essentiële rol spelen. De VGC is de kleinste van de instellingen, ze kan alle institutionele partners over partijen en ideologieën heen bijeen brengen. Ze moet zich inspireren op de rol die de Brusselse Vlamingen hebben gespeeld bij de oprichting van het Brussels Gewest. De VGC moet zichzelf terug uitvinden, en opnieuw in het centrum van de Brusselse politiek plaatsen.”