'Veel slachtoffers van de aanslagen zitten nog in de knoei met zichzelf'

Exact vier jaar geleden lieten 32 mensen het leven bij zelfmoordaanslagen in metrostation Maalbeek en Brussels Airport. Het onuitwisbaar gewaande litteken is voor buitenstaanders misschien al deels geheeld, maar niet voor Danielle Iwens (56). Zij werkte op het moment van de bomaanslagen in de inkomhal van de luchthaven, en werkt er nu nog steeds. “Zondagochtend ga ik heel vroeg, alleen en op mijn manier onze overleden collega Fabienne en alle andere slachtoffers herdenken."

Door het coronavirus is nu ook de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid op Brussels Airport van de aanslagen van 22 maart 2016 afgelast. De herdenking verenigt normaal lotgenoten die de bewuste dag aanwezig waren in de vertrekhal van de luchthaven toen twee bommen er een ravage aanrichten.

“Het is jammer dat die herdenking niet kan plaatsvinden. Verdriet delen met mensen die hetzelfde meemaakten, dat zorgt voor enorm veel steun. Die ontmoeting zal er nu niet zijn, maar ik begrijp dat wel. Met het coronavirus gaat dat echt niet.”

Vaker gemeden dan aangesneden

Sinds eind februari blijft Danielle thuis van haar werk in de luchthaven. Ook dat is een gevolg van het coronavirus, omdat ze een risicopersoon is voor besmetting. En gelukkig was ze thuis, want afgelopen week stonden terugkeerde drommen Belgen op elkaar gepakt bij aankomst op de luchthaven. “Ik ontving die foto’s ook. Ik maak me echt zorgen om mijn collega’s."

De bomaanslagen van 22 maart 2016 troffen België en Brussel in het hart, maar op de luchthaven wordt het onderwerp de laatste jaren vaker gemeden dan aangesneden.

“Veel mensen willen het vergeten en praten er niet meer over, maar ik word er wel nog elke dag mee geconfronteerd als ik naar mijn werk ga”, zegt Danielle. Als medewerker bij het bedrijf Aviapartner kwam ze op 22 maart net tussen de twee bomexplosies terecht en kon ze vluchten uit de vertrekhal.

Koude steen

“Ik merk dat ze bij Brussels Airport ook liever hebben dat er niet te veel wordt teruggekeken. Ondertussen zijn er nog steeds enkele collega’s die kampen met de gevolgen van die zwarte dag en niet komen werken.”

Slachtoffers van de aanslagen en nabestaanden van dodelijke slachtoffers zijn de afgelopen jaren in een strijd verwikkeld geraakt met de verzekeringen en de overheid. Ze eisen een algemeen fonds voor schadevergoedingen, maar hun vraag valt telkens op een koude steen. Danielle gaat ongeveer één keer per maand langs bij een therapeut en volgt specifieke sessies met andere terreurslachtoffers in het zorgcentrum de Koninklijke Villa in Oostende.

“Nog veel slachtoffers dragen de gevolgen van deze laffe aanslagen”, zucht ze. “Ik heb het geluk gehad dat ik in Oostende andere mensen leerde kennen die in dezelfde situatie zitten. Eén week lang in september vorig jaar hielden we lange gesprekken en deden we activiteiten zoals schilderen. Steeds onder begeleiding van ervaren Franse psychologen. Nu zien we elkaar één dag per maand. We houden contact met elkaar via een groepje op WhatsApp, dat is vandaag handig want ook ‘de Villa’ is tijdelijk gesloten.”

Bloemen neerleggen

Geen publieke herdenkingsmonumenten vandaag, maar Danielle heeft in alle ochtendstilte de gruwel van 22 maart nog maar eens een plaats proberen geven. Ze deed dat aan het bronzen beeld dat vroeger in de vertrekhal stond en nu aan de toegangsweg van de luchthaven staat. “Ik leg er bloemen neer. Voor alle slachtoffers en voor Fabienne (Vansteenkiste, zij overleefde de aanslagen op Zaventem niet, red.). Mijn familie weet dat ze me dit alleen moeten laten doen.”

Die familie blijft een onmisbare steun voor Danielle, want vier jaar na datum mijdt ze nog steeds grote concerten en markten. “Ook in een restaurant ga ik zo dicht mogelijk bij de uitgang zitten”, geeft ze toe. “Mijn zoon zegt al eens: ‘Mama, je moet niet mee hoor. Het gaat daar druk zijn.’ Daar houd ik dus allemaal rekening mee en zij ook. Ik heb een leven voor 22 maart, 2 minuten voor 8. En een leven erna.”

Danielle schreef ook het boek 'Venster of gangplaats' over de luchthaven, dat deels over de aanslagen gaat en haar hielp bij het verwerkingsproces.