Vlaams zorgdorp mag niet van Picqué

Een Vlaams woonzorgcentrum in Koekelberg op de site van de voormalige Katholieke Universiteit Brussel? Voor burgemeester Philippe Pivin (MR) is dat no pasarán . Hij wil geen 'bejaardengetto', noemt het project zelfs 'weerzinwekkend'. Ook de Brusselse regeringspartijen PS en Ecolo reageren afwijzend. [5 reacties]

V laanderen wil al sinds 2003 meer Nederlandstalige bejaardenvoorzieningen in de hoofdstad. Om senioren ideaal te bedienen wil de Vlaamse Gemeenschap daarbij graag serviceflats, dagcentra, paramedische beroepen en een rusthuis op één plek onderbrengen. Dit concept van woon- en zorgcentra doet het goed in Vlaanderen.

In Brussel is de ruimte beperkt. Grote beschikbare sites zijn of moeilijk te vinden, of erg duur. Het Masterplan Woonzorgzones van de Vlaamse Gemeenschap moet voor een doorbraak zorgen. Dat is geen overbodige luxe. Er zijn vandaag maar twee Nederlandstalige rusthuizen in Brussel.

In Koekelberg ligt nu een grote kans: de gebouwen van de Katholieke Universiteit Brussel (KUB) staan volledig leeg. De laatste profs, studenten en de administratie zijn vorig jaar verhuisd naar de Stormstraat in hartje Brussel. De universiteit gaat daar verder onder de vlag van de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB). Hiermee komt in Koekelberg bijna twee hectare vrij op een interessante plek in de stad: dicht bij een park en vlak bij metro en tram. Een woon- en zorgcentrum op die plek is win-win voor de Vlaamse gemeenschap in Brussel. De HUB kan haar grond en gebouwen verkopen en vermijdt zo leegstand, en er komt plaats vrij voor nieu­we bejaardenvoorzieningen.

De deal is rond. De HUB (ex-KUB) verkoopt volgende week gebouwen en grond aan de vzw Sint-Vincen­tius, die in Erpe-Mere al een bejaardentehuis uitbaat. De vzw zal er een rusthuis, serviceflats en een herstelhotel bouwen. Dat alles samen moet een echt zorgdorp worden. "De erkenningen zijn aangevraagd bij de Vlaamse Gemeenschap," zei David Larmuseau, directeur van Sint-Vincentius, in juni in deze krant.

"Nood aan sociale woningen"
Maar Franstalige politici gooien roet in het eten. In de commissie Stedenbouw van het Brussels parlement gaf Marie Nagy (Ecolo) een schot voor de boeg. Zij vindt de site niet geschikt voor een (Vlaams) bejaardenproject. "Er zijn al veel tehuizen in die buurt, en je kunt je afvragen of een monofunctionele invulling van een dergelijke strategische zone voor het Brussels Gewest een goed idee is." Nagy vindt dat er sociale woningen moeten komen, waarvan er in Koekelberg te weinig zijn. Ze vraagt aan staatssecretaris voor Huisvesting Christos Doulkeridis (Ecolo) om dat idee te onderzoeken.

Philippe Pivin, burgemeester van Koekelberg en Brussels parlementslid, gaat nog verder. Hij neemt het niet dat de gemeente niet geraadpleegd werd (wat betrokkenen ontkennen, zie verder) en dat de verhuizing van bijna duizend studenten 'en stoemelings' is gebeurd. Ook over de toekomst van de site laat hij zich uit. "Het project, met de weerzinwekkende naam 'Zorgdorp', is niet welkom in de gemeente Koekelberg. Wij zullen dit bejaardengetto op ons grondgebied weren. We zijn voorstander van een gemengd project waar plaats is voor gezinnen en crèches."

Het is merkwaardig dat de twee Franstalige politici al dromen van de invulling van de site terwijl ze helemaal geen eigenaar zijn. Toch heeft de Brusselse overheid wel degelijk een vinger in de pap. De site staat in het Bijzonder Bestemmingsplan (BBP) ingekleurd als universiteit. Er is dus een wijziging van het BBP nodig. En daarin hebben de gemeentelijke en de gewestelijke overheid wel degelijk een sturende rol.

De gemeente Koekelberg wil het BBP aanwenden om het project te kelderen, laat Pivin weten. En ook de Brusselse regering lijkt van plan om dat spoor te bewandelen. Staatssecretaris voor Stedenbouw Emir Kir (PS) zei in dezelfde commissie: "Gezien de eenzijdige verhuizing van de academische overheden is het beste wat wij kunnen doen, in overleg met Koekelberg, een project te onderzoeken waarbij woningen, een crèche en een cultureel centrum op de site worden gebouwd. Het kan een ambitieus project worden, dat tegemoetkomt aan wat de plaatselijke bevolking nodig heeft."

Is dit een streep door de rekening van het Vlaamse bejaardenbeleid in Brussel? Bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), waar het woonzorgproject minutieus is voorbereid, hopen ze dat het zal koelen zonder blazen. Vlaams woonzorgexpert Herwig Teugels: "Het is een politiek woelige periode. Als alle adminis­tratieve procedures doorlopen zijn, zijn we negen maanden verder. Tegen dan hebben we misschien een federale regering en zal de rust wel zijn teruggekeerd." Teugels ontkent intussen dat het project en stoemelings tot stand kwam. "We hebben contact gehad met de gemeente. Van een weigering was daar zeker geen sprake."