Vuile stations, veel personeel

De Brusselse metrostations zijn behoorlijk vuil, en wie dringend moet, heeft (vaak) pech. Dat zegt Jef Van Damme (SP.A). De MIVB antwoordt dat de metrostations dagelijks schoongemaakt worden en dat er in elk station wc's zijn, al moet de klant wel de sleutel aan het personeel vragen. In de toekomst zouden er openbare wc's komen.

Die toekomst, dat zal waarschijnlijk niet voor direct zijn. Volgens MIVB-woordvoerster An Van hamme hangt een en ander af van een proefproject in het metrostation Madou, waar onlangs openbare toiletten met vaste openingsuren geïnstalleerd werden. In Louiza, Merode, Rogier en De Brouckère zijn er ook openbare toiletten, zegt de woordvoerster. In de overige metro- en premetrostations zijn er officieel wel wc's voor het MIVB-personeel die ook door de klanten kunnen worden gebruikt, maar dan moet dat wel aan het personeel gevraagd worden. Pech als er dan geen personeel is...

Urinegeur
In februari stelde Brussels parlementslid Jef Van Damme een vraag aan Brigitte Grouwels (CD&V), Brussels minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Van Damme kaartte de algemene smerigheid en het gebrek aan toiletten in de metro aan, en kreeg van de minister het antwoord dat er in elk station toiletten zijn, al zijn die alleen toegankelijk op aanvraag. Grouwels vond toen ook dat er openbare toiletten moesten komen, al nam ze geen concrete maatregelen. De Brusselse SP.A-fractie voerde tussen mei en juni dan maar een onderzoek om na te gaan wat iedereen al weet: de metrostations zijn vuil, en de onderzoeksbrigade van de Brusselse socialisten kon alleen een plas deponeren in elf van de 66 (pre)metrostations. De resultaten werden gepubliceerd op een speciale website, en elk station krijgt punten op tien voor algemene netheid, veiligheid, geur en de aanwezigheid van toiletten. De vaak penetrante urinegeur wordt genoemd als grootste bron van ergernis, samen met de rondslingerende troep.

Soms doet de gebruikte onderzoeksmethode een wenkbrauw fronsen, zeker als het om veiligheid gaat. Premetrostation Anneessens krijgt bijvoorbeeld een twee op tien als totaalscore veiligheid/vuiligheid, maar scoort wel goed wat 'algemeen veiligheidsgevoel' betreft, terwijl er wordt aangegeven dat er in het sta­tion bedelaars en hangjongeren rondhangen. Simonis, toch op de lijst van Brusselse metrostations met de meeste veiligheidsinterventies, scoort ook goed voor 'veiligheidsgevoel', terwijl er een negatieve score wordt gegeven voor hangjongeren.

Het grootste punt van kritiek is dat de socialisten tegen hun eigen minister pleiten, ten slotte. Een dik jaar geleden was Pascal Smet nog minister van Mobiliteit in Brussel, en toen waren de stations ook niet bijster netjes. De veiligheid mag volgens de statistieken dan wel verbeterd zijn, de vuiligheid niet of haast niet.

Hulp en boete
Daarmee is de klant met volle blaas, angstgevoelens of een kop vol ergernis nog niet geholpen. Nochtans zijn er bij de MIVB heel wat mensen die u kunnen helpen. 150 preventiemedewerkers die de ronde doen op het volledige MIVB-net, vooral in de metrostations dan, en 160 veiligheidsagenten van de vervoersmaatschappij zelf die toezicht houden. De preventiemedewerkers mogen - net als het voltallige MIVB-personeel - mensen aanspreken op hun gedrag, maar ze mogen niemand staande houden. Veiligheidsagenten mogen dat uiteraard wel, zij beschikken daarvoor zelfs over uitgebreide bevoegdheden als handboeien en boetes. Wel moeten ze bij een administratieve demarche (een 'aanhouding') de politie ter plaatse laten komen. De metrostations worden dan ook nog eens dagelijks gereinigd, al hangt het tijdstip eerder af van het rooster van de schoonmaker dan van spits of vakantieperiodes.

Er zijn met andere woorden mensen genoeg die de stations net moeten houden. En dan vergeten we de spoorwegpolitie nog te vermelden, die regelmatig in de klappen deelt, maar toch structureel onderbemand is. De MIVB wijst voor de veiligheid ook op de metropoortjes, die alleen die mensen mogen toelaten die in een metrostation moeten zijn.

Dat het vaak niet lukt om stations net te houden, kan verschillende oorzaken hebben. De MIVB wijst op de zwartrubberen vloerbedekking, die oud en vies is, en haast niet meer schoon te maken valt. In premetrostation Beurs wordt die vloer op termijn vervangen, al is die 'termijn' onzeker: hij wordt gekoppeld aan de heraanleg van de centrale lanen. En die komt er sowieso niet voor 2012.

De maatregelen voor schone sta­tions die SP.A voorstelt, zijn ambitieus. Camerabewaking die gekoppeld wordt aan de netwerken van de lokale politie; de klok rond aanwezigheid van personeel (zoals in Londen); de stations meermaals per dag schoonmaken, en effectief boetes innen, want nu zou maar 41 procent van de vastgestelde inbreuken (zoals wildplassen) opgevolgd worden.

Maar stel nu dat u dringend moet, en dat u geen boodschap aan het bovenstaande hebt? Dan kunt u dus officieel de sleutel vragen aan een MIVB-personeelslid, als u iemand vindt. Die persoon begeleidt u dan mee tot aan het toilet. Als dat niet zo is, laat het dan weten.