Warning pleit voor andere benadering van hiv bij homomannen

De hoofdstad heeft er een nieuwe vereniging bij. Warning pleit voor een andere preventie bij homomannen met hiv. “Condooms zijn niet zaligmakend,” zegt voorzitter Erwin Abbeloos.

D e Vlaamse Brusselaar Erwin Abbeloos is voorzitter van Warning, een vereniging met thuisbasis in Parijs die in 2003 is opgezet en ook actief is in Montréal en Lyon. Abbeloos, een socioloog, trok in het midden van de jaren 1990 naar Parijs om er te studeren, bleef er hangen en ging werken voor Aides, een Parijse aidspreventievereniging. Nu is hij terug in Brussel.
De homoscene in Brussel is, hoewel een pak kleiner, toch vergelijkbaar met die van Parijs, zegt Abbeloos. Kosmopolitisch, veel fun, erg levendig. Maar in aidspreventie is er een groot verschil. "Ik heb soms de indruk dat we in Brussel terug in de beginperiode van de aidsepidemie zijn beland. Er wordt ofwel zonder condoom gevreeën, ofwel juist heel paniekerig gedaan over aids."

Is er dan minder preventie dan in Parijs?
Erwin Abbeloos: "Ik wil zeker geen steen werpen naar Sensoa of Ex Aequo (Nederlands- resp. Franstalige aidspreventie, red.), we werken ermee samen. Maar in Parijs is Aides in elk arrondissement actief. Je stapt er zomaar binnen met je vragen. Er zijn charters met de seksclubs. Die zorgen er onder meer voor dat er altijd condooms beschikbaar zijn. Daarnaast is er een goede begeleiding voor wie te horen krijgt dat hij seropositief is. In Brussel is er niets van dat. Wie seropositief is, wordt aan zijn lot overgelaten. Werk vinden, de depressie tegengaan, dat staat allemaal in de kinderschoenen. Seropositiviteit in België blijft nog vooral een kwestie van schuld en boete."

Hoe komt dat?
Abbeloos: "Dat weten we niet zo goed. Met Warning willen we in elk geval seropositieve homomannen uit dat verdomhoekje halen. Er is veel veranderd in vijftien jaar. Mensen met het hiv-virus hebben tegenwoordig een goede levensverwachting. Ze krijgen niet meer plots een doodsvonnis. Ze kunnen nog plezier hebben. Ook seksueel."

In Parijs heeft Warning een flink robbertje gevochten met Act-Up. Die preventievereniging vindt dat jullie de noodzaak van condoomgebruik minimaliseren.
Abbeloos: "We zullen niet beweren dat het condoomgebruik niet gezorgd heeft voor minder slachtoffers. Maar we vinden ook dat het condoom niet het enige preventiemiddel moet zijn. In Zwitserland staan ze al erg ver in die benadering. De richtlijn is dat seksueel contact zonder condoom met een seropositieve mogelijk moet zijn, onder bepaalde voorwaarden. Bijvoorbeeld als er geen andere soa's (seksueel overdraagbare aandoeningen, red.) zijn of als de viruslading zo laag is dat de kans op besmetting minimaal is. In Frankrijk staat dit debat ook op de agenda."

Sensoa vindt dat een dokter moet bepalen of je als seropositieve zonder condoom kunt vrijen. Zijn er in Brussel dokters die hierover kunnen adviseren?
Abbeloos: "Bij mijn weten is er maar één dokter die zonder taboes naar seropositiviteit kijkt. Er is hoe dan ook nog veel werk aan de winkel. Er bestaat bijvoorbeeld een achterafbehandeling voor wie risicovol gevreeën heeft: PEPS of Post Exposure Profylaxis. Er zijn maar vijfhonderd pakketten beschikbaar in Brussel. Dat is veel te weinig."

Riskeert u nu niet de verkeerde boodschap te geven? 'Weg met het condoom, vrij er maar op los'?
Abbeloos: "Die houding is er nu toch al. Barebacking - anale penetratie zonder condoom - is zelfs een tijdje 'in' geweest. Om nog maar te zwijgen van seropositieve mannen die er een sport van maken om andere mannen te infecteren. Met Warning willen we die toestanden juist beter bespreekbaar maken. Want versta ons niet verkeerd: we zijn niet tegen het condoom."

Hoe wilt u uw boodschap overbrengen?
Abbeloos: "We gaan een colloquium organiseren rond het penaliseren van crimineel gedrag van seropositieven. We willen ook een seropoint organiseren. Geen zelfhulpgroep waar iedereen aan de klaagmuur gaat staan, maar een café waar het ook over de fijne dingen van het leven kan gaan. We gaan ook een boek verdelen, Santé Gaie, dat zo'n een beetje de basis­filosofie van Warning samenvat. Gaie slaat niet alleen op homoseksualiteit, maar ook op het plezier. Daarnaast zijn we een politieke vereniging. We willen als niet-gesubsidieerde zelforganisatie de overheden bewust maken van onze ideeën. In Frankrijk worden we al geraadpleegd door het beleid. We hopen dat dat ook hier mogelijk is. Alleen zullen we nog even alle draden moeten ontwarren, want preventie in Brussel is een ingewikkeld kluwen van verschillende overheden die niet noodzakelijk met elkaar samenwerken."