'Wat heeft deze stad hier nu eigenlijk bij gewonnen?'

Vijfduizend mensen in Amsterdam en Parijs, tot vijftienduizend in Berlijn en zelfs twintigduizend in München. Dat er in Brussel zondag uiteindelijk tienduizend man verzamelde op het Poelaertplein, was dus de logische uitloper van een wereldwijd protest na de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd. Er was geen houden aan, en terecht. Want raciale ongelijkheid en racisme zijn ook hier in Europa en België nog stevig verankerd.

Het is ook niet de fout van de betogers, veeleer hun verdienste, dat ze met tienduizend waren opgedaagd. Het is niet de fout van de individuele betoger dat hij in Brussel opeengepakt stond op een plein waar te weinig plaats was om de nodige afstand te behouden. Wie erbij was, kan het niet genoeg benadrukken hoe vreedzaam, overtuigend en inspirerend de manifestatie eigenlijk wel was. De beweegredenen waren nobel en de manifestatie te rechtvaardigen.

Alleen is de manier waarop de betoging is aangepakt door de politiek erg bedroevend. Dat burgemeester Philippe Close geen officiële toelating gaf voor de betoging, is enkel omdat hij dat volgens de huidige coronamaatregelen wettelijk niet kon. Dus zou de betoging ‘gedoogd worden’. Het verschil is puur semantisch. Nochtans had de aangekondigde vijfduizend man, in het kader van een epidemie genaamd corona, al alle mogelijke alarmbellen moeten doen afgaan. Er was eigenlijk maar één logische keuze: een alternatief protest organiseren zonder massaal bijeen te komen op één plek. Die beslissing werd niet genomen.

De vijfduizend betogers werden er uiteindelijk tienduizend. Toch is er op geen enkele manier geprobeerd om de toegang tot het Poelaertplein te beperken. Om de betogers de nodige afstand te laten respecteren en hen desnoods op straat te laten aanschuiven met anderhalve meter afstand. Vol is vol: het is een boodschap die zowat de hele economie zal moeten hanteren de komende maanden, maar politiek niet wordt uitgedragen. Net zoals het afstand houden trouwens, als je de beelden van politici van allerlei signatuur zag die op de betoging vrolijk op elkaar gepakt stonden.

Al is het te gemakkelijk om alle verantwoordelijkheid op burgemeester Close af te schuiven. Elk politiek niveau wist dat de betoging in Brussel veel meer risico inhield dan die in Antwerpen of Gent. En zelfs de posterboy van een ‘zero tolerance’-beleid dat er nog nooit is gekomen, federaal minister Pieter De Crem (CD&V), vond een gedoogbeleid ‘een verstandige beslissing’. Close heeft dus absoluut gelijk als hij wijst op de hypocrisie van alle politici die achteraf over elkaar struikelden om te stellen dat de betoging nooit had mogen toegelaten worden.

Loopgravenoorlog alleen maar versterkt

Alleen is de vraag: wie heeft hier nu bij gewonnen? De pertinente, hoopvolle boodschap van de tienduizend manifestanten is gekaapt door een groep relschoppers die élke betoging in Brussel aangrijpt om de boel kort en klein te slaan. De politie is nog maar eens tot in het extreme uitgedaagd, telt zeker 28 gewonde agenten en weet ook niet meer wat te maken van de coronamaatregelen. De loopgravenoorlog tussen jongeren in de stad en de politie lijkt alleen maar versterkt.

De burger die zich drie maanden lang netjes aan de veiligheidsmaatregelen hield, vraagt zich af wat voor zin dat nu nog heeft. De zorgsector en de virologen wachten met een bang hart de gevolgen af in de ziekenhuizen. Bij veel mensen lijkt de onwaarschijnlijke effort die we allemaal al maanden volhouden nu een maat voor niets. Terwijl het net die collectieve prestatie is die ons stilaan uit deze pandemie aan het helpen is. De winkeliers moeten weer maar eens puin ruimen. Het imago van de stad ligt – nogmaals – aan diggelen. Dat van de voltallige Belgische politiek die weigert haar verantwoordelijkheden op te nemen, des te meer.