Weg met de dating-app: ‘Iemand in het echt leren kennen, gaat veel vlotter’

Jonge Brusselaars hebben het gehad met onlinedaten. Na de coronacrisis hebben ze weer zin in contacten die in de echte wereld ontstaan. “Als je iemand in het echt leert kennen, loop je minder het risico om verkeerde verwachtingen te hebben.” Terug naar hoe het vroeger was dus.

"Al dat swipen vind ik echt verschrikkelijk. Het vraagt zoveel energie.” De 24-jarige Ellen Vermeulen woont vier jaar in Brussel en wil niet langer daten via apps. “Voor de coronacrisis gebruikte ik vaak Tinder, maar zo afspreken met iemand ben ik beu. Ik leer liever iemand kennen tijdens het uitgaan. Mijn gsm slorpt me al zoveel op, daar ben ik me de laatste tijd nog meer bewust van geworden. Moet ik mijn partner ook via die weg leren kennen?”

Ellen lijkt niet de enige te zijn, zo blijkt als we ons licht opsteken bij een tiental jonge Brusselaars, van wie er drie met naam getuigen. Datingapps raken uit trek, dat zegt ook klinisch psycholoog Elisabeth Timmermans, die aan de Erasmus Universiteit Rotterdam de werking en invloed van Tinder en andere datingapps onderzocht. En ja, onze afkeer voor datingapps heeft veel te maken met corona. “Tijdens de lockdowns hadden we zo goed als enkel nog datingapps. We moesten binnenblijven. Geen sprake van sporten, lessen volgen of uitgaan om nieuwe mensen te leren kennen. Nu komt er een kentering en zijn we al dat onlinegedoe even beu,” zegt ze.

Ellen probeert het nu anders aan te pakken. Drie keer ging ze op date het voorbije jaar, allemaal met mensen die ze tijdens het uitgaan leerde kennen. “Ik wist al dat er een vibe was. Het is niet dat ik alleen kus met mensen op feestjes, we hebben een gesprek en sturen later berichten. Of die persoon blijft slapen, dan spreken we de ochtend erna nog wat en gaan we nog eens op date in nuchtere omstandigheden. Voor corona had ik het gewoon bij een onenightstand gelaten.”

Entertainment

Ook de 26-jarige Jora Declerck uit Brussel heeft het gehad met onlinedaten. “Op Tinder maak je geen echte connectie. Je creëert voor jezelf een beeld van een persoon in je hoofd, maar dat strookt meestal niet met de realiteit. Een keer was dat gevoel zo sterk dat ik erna minder geneigd was om nog op dates in te gaan. Als je iemand in het echt leert kennen, loop je dat risico minder. Het gaat ook vlotter. Tinder is te geforceerd.”

Dat de verwachtingen van een date en de werkelijkheid soms ver uit elkaar liggen, is niet ongewoon. Ook Ellen haalt aan dat er vaak een groot verschil is tussen de foto op de app en de persoon in het echt, al kan dat zowel in positieve als in negatieve zin zijn. Maar het is wel een reden waarom we de apps liever even opzijschuiven.

Timmermans ziet nog andere redenen voor de afkeer. Het gedrag dat we online vertonen, stemt vaak niet overeen met het werkelijke leven. Ghosten bijvoorbeeld – plots niets meer van je laten horen, al dan niet na een date – is vooral een onlinefenomeen. Ook zijn mensen online onbeleefder, of blijkt op de date dat je afspraakje een relatie heeft. “Al die zaken stapelen zich op en zorgen ervoor dat we verzadigd zijn met datingapps,” zegt Timmermans.

Zeker voor wie op zoek is naar een relatie kunnen datingapps een negatief effect hebben op het mentale welzijn, zo weet Timmermans. Dat heeft dan weer te maken met de vaststelling dat veel gebruikers op platformen als Tinder geen intentie hebben om te daten, maar de app zien als een vorm van entertainment, een manier om hun netwerk uit te breiden of om te kijken hoe zeer ze in trek zijn op de datingmarkt.

Inwisselbaarheid

Bovendien stimuleren datingapps de cultuur van inwisselbaarheid, zegt Timmermans. “We leven in heel onzekere tijden en kijken anders naar relaties. We evalueren de relatie vaak en blijven bij een partner zolang de relatie ons iets kan bijbrengen. Als dat niet meer zo is, breken we de relatie af en gaan we naar de volgende.”

Timmermans noemt het fenomeen ‘seriële monogamie’. “We blijven samen tot we het gevoel hebben dat we niet langer kunnen groeien, en niet meer tot de dood ons scheidt. Datingapps hebben dat makkelijker gemaakt. Ze bieden ons ook de mogelijkheid om te checken hoe goed we in de markt liggen.”

Timmermans trekt zelfs de vergelijking met consumentengedrag. “Het is moeilijk om je te binden als er zoveel alternatieven zijn,” zegt ze. “Stel dat je een potje confituur wil kopen en je kan er drie proeven. Dan proef je en je neemt de lekkerste mee naar huis. Met vijftien potjes wordt de keuze al moeilijker. Je komt thuis en vraagt je af of dat andere potje toch niet beter was.” Hoe meer aanbod, hoe moeilijker het is om een keuze te maken, maar ook hoe oppervlakkiger de keuze en hoe meer spijt er achteraf is van de gemaakte keuze. Die parallel kan je dus perfect trekken met datingapps.

Die cultuur van inwisselbaarheid is herkenbaar voor de jonge Brusselaars. “We hebben te veel mogelijkheden en er is altijd wel iemand die net iets beter bij ons past,” zegt de 25-jarige Victor Sack, die vaak datet in Brussel. “We hebben onszelf wijsgemaakt dat we mega-onafhankelijk moeten zijn, terwijl een stabiele relatie net deugd kan doen. Door alle opties doen we minder hard ons best om ervoor te vechten.” Al geeft Victor meteen toe dat hij zelf deel is van het ‘probleem’. “Ik ben op dit moment niet op zoek, maar ik kan wel snel aanhankelijk worden en dan blijkt dat die persoon toch niets meer wil. Omgekeerd kan ik iemand aan het lijntje houden tot ik een echte match vind.”

Nieuwe apps

Zijn datingapps dan te vermijden of ten dode opgeschreven? Zo’n vaart hoeft het niet te lopen. Volgens Timmermans kunnen ze heel interessant zijn voor mensen die wat introvert zijn en niet zomaar iemand durven aan te spreken. “Sommige mensen zijn ook snel overprikkeld en gaan daarom niet graag naar feestjes. En anderen vinden een app gewoon handiger of zelf spannender.”

Het gebruik van datingapps lijkt dan misschien wat te dalen, onlinedaten kan ook op andere manieren. Zo stipt Victor aan dat hij regelmatig via Instagram nieuwe mensen leert kennen. Dat is niet de belangrijkste doelstelling van die sociale media-applicatie, voor sommige gebruikers is het wel een handigere manier dan Tinder om te daten.

Als Tinder minder populair wordt, zijn er gelijk weer nieuwe apps om die plaats in te nemen. Een ervan is Feeld, dat zich profileert als “een dating app voor de nieuwsgierigen; voor wie openstaat om mensen en relaties op een nieuwe manier te ervaren”. Apps als Feeld kunnen volgens Timmermans succesvol zijn, omdat ze duidelijkheid bieden. “Bij Tinder weet je bijna nooit of anderen het gebruiken uit verveling, voor seks of omdat ze op zoek zijn naar een relatie. Feeld is daarentegen heel duidelijk: het gaat om casual seks, waarbij je kan aangeven hoe en met wie.”

Ook Ellen probeerde de app uit. “Ik heb één keer via Feeld met iemand afgesproken en dat was wel een fijne ervaring. Verder vond ik de app heel overweldigend. Ik kreeg meteen naaktfoto’s of de vraag of ik een trio wou. Ik dacht dat ik open-minded was, maar dat is toch niet echt waar ik naar op zoek ben. Het lijkt me wel een makkelijke app voor mensen die puur naar seks op zoek zijn en iemand zoeken met dezelfde seksuele wensen.”

Hoe offlinedaten?

Of het volledig offlinedaten een blijvende trend is, valt te betwijfelen. “Het zal wel even zo blijven, want we hebben te lang apps tegen onze zin moeten gebruiken. Nu hunkeren we naar iets anders, maar als we daarin doorslaan, is de kans groot dat we opnieuw naar onlinedaten zullen verlangen,” zegt Timmermans.

Toch winnen andere methodes opnieuw aan populariteit. Zo is speeddaten weer wat aan het boomen, zegt Timmermans, al zijn de mannen er moeilijker voor warm te maken. “Ik heb ooit zoiets georganiseerd toen ik nog aan de universiteit van Rotterdam werkte. Het aantal inschrijvingen van vrouwen verliep vlot. Ze tagden elkaar op Facebook om deel te nemen als een soort girls night out. Bij mannen was dat een ander verhaal. Ze zullen dat minder snel doen als een bros night out.”

Aan speeddaten hangt nog altijd een zeker stigma, zeker bij twintigers is het vaak not done en een brug te ver, omdat ze niet wanhopig willen overkomen, zegt Timmermans. “Sommige mensen zijn echt gebaat bij speeddaten. Als je niet graag berichten stuurt bijvoorbeeld en niet snel zomaar mensen aanspreekt tijdens het uitgaan, kan het misschien beter werken. Ik geloof niet dat er één manier is die voor iedereen werkt.”

Housewarmings

Maar wat als apps en speeddaten je niet liggen? We zijn bijna vergeten hoe we voor de komst van apps nieuwe mensen leerden kennen. “Na corona wou ik weer gaan daten, maar dat was moeilijk,” zegt Jora.
“Ik had Tinder geïnstalleerd, maar merkte al snel dat dat niets voor mij was. Het is veel aangenamer om iemand spontaan te leren kennen, maar hoe doe je dat tegenwoordig? Op café spreek je niet zomaar iedereen aan. Ik weet niet in welke andere context je iemand kan leren kennen. Ook een collega is niet ideaal.”

Victor vindt het dan weer minder moeilijk om mensen te leren kennen. Zijn grootste tip: housewarmings. “De andere genodigden zitten in dezelfde kringen, dus je kan vermoeden dat er een klik zal zijn. Ik zit ook in de gay community, wat het makkelijker maakt. Elk weekend is er wel ergens een queer feestje waar je like-minded mensen kan ontmoeten.”

Als het een geruststelling mag zijn, voor velen is Brussel de ideale stad om te daten. “Je kan hier alleen koffie gaan drinken en zo iemand ontmoeten en een gesprek beginnen,” zegt Victor. “Ik denk dat dat voor een groot stuk door het internationale karakter van Brussel komt. Wij Vlamingen leven heel hard op onszelf.”

Het liefst datet hij dan ook met internationals. “Nu bijvoorbeeld met iemand uit IJsland die een open relatie heeft. Hij heeft hier met zijn man een cateringbedrijf opgericht. Het is zo interessant om naar al die verhalen te luisteren.”

De taalbarrière neemt hij er met plezier bij, niet alleen in het IJslands. “In het begin toen ik naar Brussel kwam, gebruikte ik Google Translate om met Franstaligen op date te gaan, maar dat maakt het net charmant.”

Brussel is een oceaan

Ook voor Ellen is Brussel the place to date. Ze groeide op in het West-Vlaamse Kortrijk, ging in Gent studeren en later in Brussel. Haar date-ervaring deed ze vooral in de laatste twee steden op. Brussel is haar favoriet, vooral omdat er zoveel meer mensen zijn. “Kortrijk is een rivier, terwijl Brussel een oceaan is. Mensen komen en gaan, dus is er ook veel meer keuze.”

Bovendien is er in Brussel geen haast bij om een partner te vinden. “Hier wonen zoveel singles van alle leeftijden. De grote barrière als je dertig wordt, is in Brussel nauwelijks voelbaar. Daarom is het de perfecte stad als single en om nieuwe mensen te leren kennen”, besluit Victor.