Wel en wee in de Diksmuidelaan

Is de buurt rond de Diksmuide- en de Ieperlaan in de eerste plaats een woonbuurt? Of moeten de mediterrane groothandelszaken er hun gang kunnen gaan? En wat met de duizenden auto's die dagelijks de wijk doorklieven? "Ik ben hier al sinds 1993 actief, maar er is in die tijd weinig of niets veranderd," zegt Paul Vanmeerbeek. Het buurtcomité heeft zopas wel een eerste slag thuisgehaald: de Diksmuidelaan komt op één rijstrook.

Paul Vanmeerbeek woont op de Ieperlaan in een statig jarendertigpand. Het was ooit een groothandelszaak, met opslag voor bananen in de kelder. Nu is het een ruime woning. Het zegt alles over de wijk, die vandaag een hippe woonbuurt is, maar waar ook groothandelszaken in vooral mediterrane producten een stek hebben. Het maakt voor een groot stuk de stedelijkheid uit van de wijk, maar het zorgt ook voor spanningen tussen bewoners en handelaars.

De groothandel sluit aan bij het oorspronkelijke karakter van de wijk. In de jaren 1970 trokken de meeste groothandelszaken de deur achter zich dicht om zich aan de Vroegmarkt te vestigen: verderop aan het kanaal, weg van de woonwijken. De tweede immigratiegolf eind jaren 1960 bracht Maghrebijnse groothandel naar de wijk. De Stad Brussel vond toen dat het vooral een woonbuurt moest worden en liet een Bijzonder Bestemmingsplan (BBP) in die zin opmaken. Maar de handelszaken zijn niet verdwenen.

Het buurtcomité van Diksmuide- en Ieperlaan strijdt intussen al vijftien jaar voor de leefbaarheid van de wijk. Het comité is niet tegen de handelaars gekant - "De beenhouwer om de hoek bijvoorbeeld is echt goed," zegt Vanmeerbeek -, maar wel tegen de excessen die ze soms met zich meebrengen. Vanmeerbeek laat foto's zien van driedubbel geparkeerde auto's op de Ieperlaan.

Vijftien jaar strijd, maar met, alles in acht genomen, een pover resultaat. "De inrichting van de wijk is nauwelijks veranderd," zegt Vanmeerbeek. In 2006 was er wat hoop, toen de toenmalige schepen van Mobiliteit, Philippe Decloux (Ecolo), een plan klaar had om een middenberm op de Ieperlaan aan te leggen om het wildparkeren onmogelijk te maken. "Maar eerst was er de ramadan en toen kwamen er verkiezingen en vandaag weet niemand nog van de plannen."
Toch lijkt het voor de buurtbewoners voorzichtig de goede richting uit te gaan. Vanmeerbeek heeft een hele map vol correspondentie met schepenen en burgemeesters sinds 1993. Eén brief bevat de belofte om "op middellange termijn" een zone-30 in te stellen op beide grote lanen. Het buurtcomité is er ook in geslaagd de opheffing van het BBP tegen te houden, zodat de wijk een woonbuurt kan blijven.

Het buurtcomité vestigt ook zijn hoop op het wijkcontract De Kaaien. Over ten laatste drie jaar moet de wijk heraangelegd zijn. Kritisch blijven is de boodschap, vindt Vanmeerbeek, na vijftien jaar van het kastje naar de muur te zijn gestuurd. Zo staat in het aannemersbestek duidelijk dat groothandel recht heeft op een plaats in de wijk omdat andere locaties, bijvoorbeeld aan de Vroegmarkt, te duur zijn. Vanmeerbeek vraagt zich af waarom de handelaars zo de hand boven het hoofd wordt gehouden. "Ik hoor bij de Vroegmarkt dat ze wél mee willen nadenken over oplossingen."

En dan is er nog de heraanleg van de westelijke Kleine Ring. Die zou in het laatste stukje richting Saincte­lette in de oorspronkelijke plannen van twee naar één rijstrook worden gebracht. De Diksmuidelaan zou op twee stroken blijven, waardoor die al het overtollige autoverkeer van de Kleine Ring te slikken zou krijgen. Het buurtcomité heeft vorige week alvast een kleine overwinning geboekt. De overlegcommissie vraagt immers om twee rijvakken voor het stukje Kleine Ring richting Sainctelette te behouden en de Diksmuidelaan terug te brengen op één rijvak. "Dat strookt met het wijkcontract, dat de leefbaarheid van de wijk vooropstelt," zegt Vanmeerbeek.
Minister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A), tevens verhinderd schepen van de Stad Brussel, bevestigt dat het oorspronkelijke plan herzien wordt om de buurt te sparen. "De kasseien zullen verdwijnen, en er komt een fietspad," zegt Smet. Hij vindt ook dat de groothandelszaken die hinder veroorzaken, beter kunnen verhuizen - bijvoorbeeld naar de Vroegmarkt. "Dat kan bijvoorbeeld door het zwaar vrachtverkeer te ontmoedigen."