'Wij betalen niet'-actie: 'We willen mensen niet nog grotere problemen aandoen'

Uitgerekend op de Werelddag tegen Armoede zijn zowat 50 mensen samengekomen aan de hoofdzetel van energiebedrijf Engie met een simpele boodschap: ‘Wij betalen niet’. Al is dat punt nog niet voor alle aanwezigen bereikt.

De energierekeningen blijven stijgen en niet alleen in het buitenland, maar ook in België leidden de energieprijzen al tot acties waarbij mensen aangeven dat ze hun factuur niet langer willen of kunnen betalen.

Vorige maand waaide de ‘Don’t Pay’-actie onder de noemer ‘Wij betalen niet’ over vanuit het Verenigd Koninkrijk.

Mede-initiatiefnemer Peter Terryn – iemand die al talloze protestacties op poten heeft gezet – benadrukt dat het gaat om mensen die hun energierekening “simpelweg niet meer kunnen betalen”.

De Brusselse Chiara is een van die mensen. “In september heb ik wel nog betaald voor onze energie, maar deze maand is mijn voorschotfactuur vervijfvoudigd, tot meer dan 200 euro.”

Binnenkort kan Chiara (36) op gesprek gaan bij het OCMW om te bekijken hoe ze geholpen kan worden. “De situatie is lastig, want ik ben werkloos én hoogzwanger.”

1.200 euro per maand

Ook de Hasseltse Monica (56), die door gezondheidsredenen niet aan het werk is, slaat haar energierekening noodgedwongen in de wind. “1.200 euro per maand, dat lukt gewoon niet. We wachten op onze eindafrekening, die in februari volgt, maar tot dan betalen we niet. Het ergste vind ik de angst en onzekerheid over wat de toekomst brengt.”

Onder de aanwezige actievoerders zijn ook heel wat mensen die hun rekening (voorlopig) wel nog betalen. De 23-jarige Nada zal haar betaalgedrag laten afhangen van de omvang van de ‘Wij betalen niet’-beweging.

“Als ik me voldoende beschermd voel door dit collectief, zal ik me aansluiten. Ik ben studente en ook aan het werk, maar ook met de premies van de overheid is het erg moeilijk om de rekeningen te betalen. Het lukt nog net.”

Ook de Brusselse Johan zag zijn energierekening verdubbelen. Voorlopig betaalt hij die factuur nog, maar of dat zo blijft, weet hij niet.

“Ik denk eraan om het originele tarief van 140 euro te betalen, dat ook al hoger lag. Maar zo lang het om voorschotten gaat, ben ik geneigd om wel te betalen. Ik begrijp de mensen die niet betalen, maar het is tegelijkertijd een overtreding van de wet. Je moet je afvragen: ‘Is dit wel proportioneel?’ Niet betalen is gemakkelijk. Dan zeg je: ‘Mijn energie is gratis’. Dat is ook bedenkelijk.”

Woekerwinsten

Laurent Toussaint van het collectief ‘Rendre visible l’invisble’ legt uit dat de campagne niet zozeer draait om het niet-betalen van de energierekeningen, maar vooral om de realisatie dat de huidige prijzen moeilijk houdbaar zijn.

“Ik ben in een positie om mijn facturen nog te betalen, maar dat is zo omdat ik minder uitgaven doe. Waar het om gaat, is weten waarom we zo’n prijzen betalen. Dan gaat het over de onnaceptabele woekerwinsten op een noodzakelijk goed als energie."

“We moeten ons de vraag stellen: is het, in deze tijden, normaal dat meer en meer geld waarvoor wij werken in de zakken van de bazen van de grote energiebedrijven belanden, terwijl wij het gevoel hebben dat er na het betalen van onze huur of lening en rekeningen niets overblijft van dat salaris?”, zegt Toussaint.

Solidariteit

De campagne heeft vandaag een site gelanceerd waarop mensen die hun rekeningen niet meer kunnen of willen betalen, zich kunnen registreren. “Zo kunnen we via een teller een zicht krijgen op het aantal mensen en de grootte van het probleem”, zegt mede-initiatiefnemer Terryn.

“Het is niet de bedoeling om mensen aan te zetten om niet te betalen. We willen mensen die hun rekeningen niet kunnen betalen net verenigen via solidariteit en kijken hoe we verder kunnen. We willen hen niet nog grotere problemen aandoen.”