'Wij zijn het levende geheugen van de gemeente'

"Mensen als ik, folkloristen van een zekere leeftijd, zouden nu en dan eens voor de klas moeten staan met onze verzamelingen en onze verhalen. Als doorgeefluik." Een gesprek met Pierre Simar, juwelier, obsessief verzamelaar, prentkaartenchroniqueur, vastgoedbonze en zakenman.

I n de schaduw van het gemeentehuis, op de hoek van de Charles Thielemanslaan en de Jules de Troozlaan, ligt Bijouterie Psimar. De juwelierszaak vormt het zenuwcentrum van het eigenzinnige imperium van Pierre Simar en zijn familie. Naast een afdeling juwelen en antiek maken ook een fietsenzaak, een reeks vastgoedactiviteiten en het restaurant La Rotonde deel uit van het zakenrijk. La Rotonde is het clubrestaurant van Royal White Star Woluwe in het Fallonstadion.
De rijzige Pierre Simar (73) heeft vele petjes op, maar hij is altijd zijn eerste liefde trouw gebleven: rondstruinen op rommelmarkten. "De vlooienmarkten - en niet de Zavel - zijn de hogescholen voor de brocanteurs," is een van zijn snedige uitspraken. "Een groot deel van mijn leven heb ik daar gesleten, vaak van voor zonsopgang. En wat voor een persoonlijkheden heb ik daar over die jaren niet ontmoet! Wandelende encyclopedieën met een ongelooflijk grote liefde voor het mooie object, met een brede kennis van oude technieken en materialen."

Een fractie van het resultaat van die verzameldrang staat opgesteld in de bijouterie, die meteen grondig verschilt van andere juwelierszaken. "U zult niet geloven wat u ziet als u hier binnenkomt, maar wij zijn er om u rond te leiden," staat op de website. Tja, van valse bescheidenheid hebben de Simars geen last, maar de zaak heeft inderdaad iets van de grot van Ali Baba.
Naast een collectie oud ivoor en antiek zilver stelt Simar een complete vitrine met koperen mijnlampen tentoon. Banden met de mijnstreek? Nee hoor, Simar gaat er prat op dat hij al zijn hele leven in dezelfde gemeente woont. Maar als jonge man raakte hij in 1954 zwaar onder de indruk van de mijnramp van Marcinelle.
Zijn voorliefde voor oude koffiemolens kan hij dan weer niet goed verklaren: "Eenvoudigweg omdat ik ervan hou."

Reconstructie van een dorp
De indrukwekkendste verzameling wordt gevormd door de drieduizend prentbriefkaarten, enkel en alleen van Sint-Pieters. Aan de hand van dit beeldmateriaal en dankzij zijn fenomenale geheugen kan Simar het verleden van zowat elk hoekje van de gemeente reconstrueren. "Mensen als ik, folkloristen van een zekere leeftijd, zouden nu en dan eens voor de klas moeten staan met onze verzamelingen en onze verhalen. Wij zijn een prima doorgeefluik voor de lokale geschiedenis. Ik persoonlijk laat de kelk liever aan mij voorbijgaan, ik spreek niet graag in het openbaar."
Het klinkt wat ongeloofwaardig uit de mond van deze spraakwaterval, maar hij vervolgt: "Ik maak me zorgen over wat er later zal gebeuren met mijn verzameling kaarten. Mijn kleinkinderen tonen geen interesse. Indertijd betaalde ik soms tot tweeduizend frank (omgerekend zo'n vijftig euro, red.) per kaart, al waren dat natuurlijk de uitschieters. Bovendien heb ik er nog zevenhonderd van het aangrenzende Sint-Lambrechts, maar dat zijn voor mij al de pampa's. De dorpskern van Sint-Pieters is veel ouder."
Of de unieke verzameling onder de hamer gaat, staat nog niet vast. Simar hoopt op een initiatief van de gemeente - "Als er een bevredigende museale oplossing gevonden wordt, dan schenk ik de collectie" -, maar veel illusies maakt hij zich niet. Ondertussen heeft hij al twee boekjes met prentkaarten uitgebracht. De opbrengst daarvan gaat naar een stichting die cardiologisch onderzoek coördineert.
Binnenkort gaat hij dineren met Eddy Merckx en Paul Van Himst. De oud-wielrenner zal verrast worden met een ingelijste uitvergroting van een uiterst zeldzame kaart: het huis in Sint-Pieters waar hij zijn jeugd heeft doorgebracht.