Na de komst van een gerechtsdeurwaarder is de Delhaize Chazal in Schaarbeek opnieuw open, al blijven veel personeelsleden verder staken. De strijdbijl willen ze pas begraven als Delhaize het plan om alle winkels te verzelfstandigen, terugtrekt. “Ik heb toch niets te verliezen.”
| Edmond Defré heeft meer dan dertig jaar dienst bij Delhaize en is vakbondsafgevaardigde voor het ABVV.
Na zes weken sluiting is er opnieuw bedrijvigheid in de Delhaize Chazal. Personeelsleden vullen de rekken aan – vleeswaren en zuivelproducten zijn er nog niet te vinden – nu de winkel sinds gisteren open is. Delhaize stuurde toen een gerechtsdeurwaarder naar de stakers.
“Drie keer is de gerechtsdeurwaarder langsgekomen. Een eerste keer nadat we de winkel wilden dichthouden, een tweede keer nadat we vrachtwagens probeerden tegen te houden,” zegt medewerkster Colette. Daarna, rond de middag, probeerden de stakers de winkel opnieuw te sluiten. “Vijf minuten later stond de gerechtsdeurwaarder daar opnieuw, om te dreigen met dwangsommen. We mogen niets of niemand nog tegenhouden. Delhaize heeft de opening van de winkel geforceerd, maar we eindigen onze strijd niet. Al zijn onze middelen nu wel beperkt.”
Een twintigtal stakers verzamelt op het voetpad. ‘A Wimoweh’ klinkt op de achtergrond, muziek uit De Leeuwenkoning. Klanten aanspreken, meer kunnen ze voorlopig niet doen. “We vragen de klanten om solidair met ons te zijn. Sommigen maken rechtsomkeer en schamen zich in de plaats van de directie,” gaat Colette verder. Even later wandelt een klant de stakers voorbij en stapt de winkel binnen. “Ik kom even dag zeggen, maar ik koop echt niets hoor,” roept ze naar de stakers, waarop ze applaus krijgt.
Op elke winkelkar kleeft een post-it met een boodschap tegen de Delhaize-directie. Sinds het begin van de staking zet het personeel in op het sensibiliseren van de klanten. Nu de winkel open is, doen ze dat nog meer. Die strategie lijkt een effect te hebben. Geregeld wandelen oude klanten voorbij om de stakers een hart onder de riem te steken. Binnen lijkt er woensdagmiddag meer personeel dan cliënteel aanwezig te zijn, volgens de stakers omdat de directie jobstudenten en personeelsleden van andere winkels inschakelt.
“Met deze staking heeft Delhaize ontzettend veel geld verloren. De directie had niet verwacht dat de staking zo lang zou duren,” glimlacht Colette. “Gisteren heeft de winkel een omzet van 13.000 euro gedraaid, terwijl dat op een normale dag 100.000 euro is. Maar in vergelijking met de miljarden winst die ze maken, stelt dat niets voor.”
Hardere acties
Na zes weken is de inzet van de staking onveranderd. De vakbonden willen dat de directie van Delhaize haar plan om de 128 winkels in heel het land te verzelfstandigen terugdraait. Veel personeelsleden vrezen dat hun arbeidsomstandigheden fors achteruit zullen gaan als hun winkel een franchise wordt.
“Gaat een zelfstandige overnemer mij nog een loon van 3.100 euro bruto betalen? Zullen alle 126 personeelsleden hier aan het werk kunnen blijven?,” vraagt een collega van Colette. “Waar zal ik als 57-jarige nog werk vinden, als men toch goedkopere jobstudenten en flexi-jobbers kan inschakelen. Pas op, dit plan van Delhaize is nog maar het begin. Andere ketens zullen volgen, de overheid moet ingrijpen.”
Op de gevel van de supermarkt in de Léon Mahillonlaan hangen tientallen affiches met de namen van personeelsleden, hun staat van dienst en de boodschap ‘te koop’. Ook Colettes naam hangt er op. Ze werkt al 42 jaar in de Schaarbeekse Delhaize.
“Ik ben begonnen op mijn zestiende. Het is alsof ik hier geboren ben, ook alsof ik hier zal sterven, maar in wat voor omstandigheden,” zucht ze. “Ze is vastberaden om de staking voort te zetten, ondanks het loonverlies dat daarmee gepaard gaat. “Ik heb niets te verliezen, maar ik doe het ook voor volgende generaties. Veel liever zou ik gewoon een ontslagvergoeding krijgen, dan verkocht te worden aan een franchise. Nu voelt het alsof we vuilniszakken zijn die zomaar op straat worden gegooid. Behandel ons met respect, verdomme.”
Hoe dit sociaal conflict opgelost moet worden, blijft de vraag. Een bemiddelaar slaagde er gisteren niet in om het conflict te ontmijnen. Al weken zitten de onderhandelingen muurvast. Na het mislukte overleg gisteren sluiten de vakbonden hardere acties niet uit.
“Onze staking gaat zeker voort. We hebben nog andere actiemiddelen, maar die houden we voorlopig voor onszelf,” zegt vakbondsafgevaardigde Edmond Defré (ABVV), zelf al meer dan dertig jaar in dienst bij Delhaize. “Als het zo doorgaat, zullen onze acties erger worden. Het wordt moeilijk om de mensen in toom te houden. Ik vrees dat het wel eens uit de hand zou kunnen lopen.”
Lees meer over: Schaarbeek , Samenleving , Delhaize