Zoniënbomen gekapt voor onzichtbare archeologie

Een 60-tal beuken in het Zoniënwoud in Watermaal-Bosvoorde is recent gekapt. Het gaat om een “preventieve kap” om archeologische resten onder de bomen te beschermen, al krijgen we die niet te zien.

“We moesten iets doen”, zegt Jean-Christophe Prignon van Leefmilieu Brussel aan BRUZZ. “Anders zouden tientallen bomen ongecontroleerd vallen en dat is te vermijden.” Onder de gekapte beuken liggen archeologische resten van de Michelsberg-cultuur uit het neolithicum, ongeveer 5000 jaar geleden.

“De reden waarom er zo’n mooie overblijfselen zijn, is omdat ze altijd onder een boslaag zaten, niet onder landbouwgrond bijvoorbeeld. Er is daar in 5000 jaar niets gestort”, zegt Prignon. De archeologische site Bosvoorde-Vijvers werd voor het eerst opgemerkt in 1888. Grote opgravingen waren er na de Eerste Wereldoorlog en van 1969 tot 1978. De gravers vonden een ware versterkte vesting en objecten zoals pijlpunten, kleine bijlen en aardewerk.

Wijken voor niets?

Er zijn geen plannen voor nieuwe opgravingen, toch moesten de bomen weg. “Het probleem van beuken is dat ze zeer gevoelig zijn voor sterke winden. Als ze vallen, zullen ze ontwortelen en dat is een groot risico voor de archeologische lagen”, zegt Prignon. De kap is dus preventief, om te vermijden dat de beuken zouden vallen bij een storm. “Hoe ouder de beuk, hoe groter het risico dat hij valt. En hoe zwaarder, dus hoe groter de schade.”

In La Capitale stelt een arbeider van de kap zich vragen: “Er zijn zo veel monumenten in Brussel die nood hebben aan renovatie. Hier haalt men alles neer om niets te doen, want er is geen enkele opgraving voorzien.” Het schijnt wel mee te vallen met de kritiek. De Ecolo-burgemeester van Watermaal-Bosvoorde bijvoorbeeld, Olivier Deleuze, zegt aan BRUZZ: “Ik heb hier geen problemen mee.”

De beukenkap kadert in een recent goedgekeurd beheersplan voor de archeologische sites Bosvoorde-Vijvers en Tumuli in het Zoniënwoud in Watermaal-Bosvoorde. Het kwam tot stand onder de coördinatie van Brussel Leefmilieu en de Directie Monumenten en Landschappen van het Brussels Gewest. In de plaats van de bomen komt heide. Die maakt de bodem zuur, met weinig biologische activiteit en conserveert dus goed.