Damso wijkt van zijn plan af met een nieuw album: ‘Ik voel me bevrijd’

Damso doorbreekt zijn sabbat met een nieuw album dat niet in zijn grote carrièreplan past. Op J’ai menti laat de Brusselse rapgigant zich van zijn meest veelzijdige en avontuurlijke kant zien.

De Brusselse rapper Damso heeft zijn carrière vanaf het begin nauwgezet gepland, zijn albums pasten in een strak schema. Het was zijn verdedigingsmechanisme tegen de valkuilen van het succes. Dat succes kwam snel en hard. In Frankrijk groeide hij uit tot een superster, in België werd hij al vijf keer bekroond als meest gestreamde artiest in ons land. Op de dag van de release van zijn vierde album QALF, was hij met 14 miljoen streams de meest beluisterde artiest op Spotify.

Damso is natuurlijk ook een meesterlijke teaser. QALF, dat uitkwam in 2020, had de rapper jaren daarvoor al aangekondigd via subtiele boodschappen, en ook naar zijn opvolger QALF INFINITY had hij al een paar keer verwezen met cryptische hints. Zelfs zijn volgens eigen zeggen allerlaatste album, BĒYĀH, heeft hij al netjes ingeblikt en gescheduled: het verschijnt op 30 mei 2025.

Des te verrassender is het dus dat hij met het nieuwe J’ai menti, dat vandaag uitkomt, van zijn masterplan afwijkt. Toeval speelde daarbij een rol. Damso had een sabbatjaar ingelast, maar toen liep hij op straat een fan tegen het lijf die het jammer vond dat hij zo lang moest wachten op nieuwe muziek van zijn held. De Brusselse rapper vond dat hij gelijk had, en dook de studio in om een paar tracks op te nemen die op een ep zouden komen.

Alleen stroomden de energie en de inspiratie zo hard, dat J’ai menti plots een volwaardig album werd. “Ik ben die fan erg dankbaar,” zei Damso daarover in een gesprek in de Brusselse ICP-studio’s, “hij heeft me op een nieuwe manier van muziek doen houden. Ik heb mezelf in vraag gesteld zoals ik nog nooit eerder heb gedaan.”

Damso gaat bij elke plaat nooit voor minder dan de wedergeboorte, en ook J’ai menti volgt die filosofie: de rapper voelt zich bevrijd van de ketens die hem de voorbije jaren naar eigen zeggen kopzorgen bezorgden. “Ik had lang het idee dat ik tegen anderen moest vechten, maar dat heb ik losgelaten. Ik aanvaard de andere nu, en zo heb ik ook mezelf leren accepteren. Ik voel me bevrijd.”

Die vrije geest levert avontuurlijke muziek op. J’ai menti is een album waarop Damso de uithoeken van zijn muzikale smaak verkent. Op het dreigende, bijna sinistere ‘Chrome’ toont hij zijn tanden, maar ‘Tout tenter’ is een tedere popballad waarin Angèle met haar zoete stem de hoofdrol opeist. ‘Alpha’ danst op een Caraïbisch ritme, in ‘Limbisa ngai’ knoopt Damso samen met de Congolese rapper Kalash Criminel aan met zijn roots. ‘Schéma’ dartelt op een tintelende piano die doet denken aan de broze toetsen van de Ethiopische pianiste Emahoy Tsegué-Maryam Guèbrou.

In ‘Conséquences’ wentelen ratelende drums zich als windels rond oude blessures. Het is van de meest intense nummers die Damso al heeft ingeblikt. ‘La rue est morte’ is dan weer een filmisch moment met strijkers. Maar Damso daagt zichzelf ook uit met experiment. In ‘24h plus tôt’ bricoleert hij met veldopnames, stemvervormers en weirde klanken een hoorspel over leven en dood in elkaar. “Bienvenue dans ma folie!” klinkt het helemaal op het einde in ‘Damsautiste’, en dat is precies wat Damso verklankt.

De Brusselse rapper had zich voorgenomen om een sabbatjaar te nemen. Hij had zijn oude droom verwezenlijkt door een camper te kopen, die hij nu ombouwt tot een studio. Ermee rondreizen is voor later. Daar heeft de fan die hij op straat tegenkwam een stokje voor gestoken. Die inspireerde Damso niet alleen tot nieuw werk, sindsdien wil hij ook nadrukkelijker toenadering zoeken met zijn luisteraars. “Ik wil mijn fans niet alleen maar wat muziek toestoppen, ik wil ook samen dingen doen," zei hij daarover. Bijvoorbeeld een project opstarten in Afrika, wat hij in 2019 deed met Vie sur nous, een organisatie die strijdt tegen de horror van de mijnen in zijn geboorteland Congo.

Damso organiseerde de voorbije weken enkele luistersessies voor zijn nieuwe album, die in een mum van tijd volgeboekt waren. Hij heeft nu zijn eigen label en wil onafhankelijk zijn. “Ik wil niet langer deel zijn van de muziekindustrie,” vertelde hij, “die deugt gewoon niet.”

Het zal zijn succes niet in de weg staan. Zijn single ‘Chrome’ zit na twee weken al aan drie miljoen streams, en de rest van J’ai menti zal daar ongetwijfeld niet voor onderdoen. En dan moet zijn laatste album, BĒYĀH, nog volgen. Het is uitkijken naar 30 mei 2025, waarop die plaat verschijnt, maar vooral ook naar daarna. Zal de rapper bij zijn belofte blijven dat het zijn laatste album is, of heeft hij daarover ook gelogen?

J'ai menti is nu uit bij Trente-quatre Centimes