Na 40 jaar sluit restaurant Les Dames Tartine de deuren: ‘Met pijn in het hart’

Al sinds 1985 koken Michèle Ramet (75) en Anne Basso (70) de sterren van de hemel in hun restaurant Les Dames Tartine, gelegen op een boogscheut van de Botanique. Twaalf koksmutsen krijgen ze van de restaurantgids GaultMillau die het vol lof heeft over “een Brussels instituut”. Maar op 21 december hangen Ramet en Basso hun schort aan de haak: “Ik zal het koken missen, voor mezelf doe ik dat niet graag.”

“Kom binnen. Wij zijn de twee dames tartines”, glimlacht Ramet terwijl ze ons binnenleidt in haar restaurant. Les Dames Tartine is een gastronomisch verborgen pareltje dat zich schuilhoudt tussen de tl-verlichte handelszaken van de Haachtsesteenweg in Sint-Joost.

Met uitzondering van de stapel cd’s naast de toonbank, verraadt niets in het gezellige interieur - met zijn houten vloer en gestoffeerde, rode stoelen - dat de zaak al meerdere decennia meegaat. “Men noemt ons wel eens ‘de dinosaurussen van de Haachtsesteenweg’”, aldus Ramet. “Maar wij zijn er trots op dat we al 40 jaar dit restaurant runnen. Dat doen er ons niet veel na.”

Vroeger werden Ramet en Basso nog bijgestaan door enkele personeelsleden, maar de voorbije twee jaar deden ze daarenboven alles met z’n tweetjes. “Betrouwbaar personeel is erg moeilijk te vinden”, vertelt Basso. “Op deze manier moeten we ons daar geen zorgen over maken. Ik doe de keuken. En Michèle de zaal.”

Kleinschaligheid is daarbij de sleutel: in principe is er plaats voor zo’n 24 gasten, maar de limiet werd op 18 gezet. “Anders werk ik niet even goed en dat wil ik niet. Iedereen moet hier buitenwandelen en de aandacht gekregen hebben die ze verdienen”, aldus Basso.

Franse vedetten

Wanneer ze begint te vertellen over haar cuisine Française met buitenlandse invloeden - noem het zeker geen traditionele keuken – wordt al snel duidelijk dat de passie voor het koken nog niet is getemperd.

“Wij werken zoveel mogelijk met verse seizoensproducten, zo heb ik nu een Schotse zalm met yuzu en wasabi op de kaart staan. Als dessert is er ijs met roze pompelmoes, een cuberdon-sausje en orgeadesiroop.” Ze toont gretig de kleurrijke foto’s op haar gsm.

Wanneer we het over de sluiting hebben, reageren Ramet en Basso teneergeslagen. “Het is niet dat we niet meer willen verderdoen. Misschien is het wel gewoon het goede moment om te sluiten, maar toch is het met pijn in het hart”, vertelt Basso.

“Dit is erg belastend werk voor het hoofd en de benen en Michèle had ook al wat gezondheidsproblemen begin dit jaar. Maar daarnaast zijn sinds de covidperiode ook de gewoonten van de mensen veranderd. Het moet tegenwoordig allemaal sneller gaan. Maar dit is net een restaurant waar mensen hun tijd nemen om te eten: als klanten om 19 uur aankomen, zijn ze om middernacht soms nog niet buiten. Wij doen ook met opzet maar één service.”

En dan is er het telewerken waardoor de middagshiften met moeite nog vol geraken. “Vroeger kwam de halve Financietoren hier over de vloer”, zegt Ramet. “Nu eten ze ter plaatse voor 5 euro.”

Ramet hekelt ook de Brusselse mobiliteit. “Wij hebben veel klanten die van buiten de gemeente komen of zelfs van buiten Brussel, maar het Brusselse verkeer werkt echt ontmoedigend. Wij hebben al mensen gehad die belden om te zeggen dat ze al een halfuur toertjes draaien en er niet meer zouden geraken.”

Lees verder onder de foto.

Klanten vinden van binnen de gemeente is tegenwoordig moeilijker. “Vroeger was deze wijk heel anders. Je had hier verschillende filmbedrijven die hier hun perslunches organiseerden en vedetten meepakten als Bernard-Pierre Donnadieu (Franse acteur, red.) of Annie Girardot (Franse actrice, red.). Ook vanuit het cultuurcentrum Botanique kwam heel wat volk, maar sinds de nieuwe directeur is dat een pak minder.”

Koken voor jezelf

“Dat ga ik het meeste missen denk ik: het contact met de mensen”, aldus Ramet. “Het koken ook wel”, voegt Basso toe. “De druk van de keuken, maar ook het experimenteren met nieuwe dingen. Voor mezelf kook ik nooit, ik wil mijn gerechten delen. En ja, complimentjes krijgen is ook leuk.”

Plannen voor na de sluiting zijn er nog niet. “Een beetje reizen misschien”, zegt Basso. “En naar andere restaurants gaan”, vult Ramet aan. “Nu is het onze beurt om bediend te worden.”