Boek: Automotiv, van Ever Meulen

Wij ontberen de kennis om kieskeurig te zijn: als het vier wielen heeft en bolt, dan zijn we tevreden. En dan blijkt verhip die zeer minimale minimumvereiste het probleem te zijn: "Auto's tekenen is moeilijk, dat komt door die vier wielen," geeft Ever Meulen te kennen nog voor je zijn magistrale Automotiv hebt opengeslagen.

Een bekentenis: wij hebben weinig met auto's. Noch met de trafiek der stilstand in het dagelijkse leven, noch met de oorverdovende Formule 1-wedstrijden die we onder vaders zachte dwang op de beeldbuis zagen passeren. Ja, onze kinderprikken gingen behalve met tranen gepaard met steevast een nieuw Matchbox-autootje, maar racepiloot wilden wij nooit worden. En toch verbluft Automotiv.

Wat de recente winnaar van de oeuvreprijs van de Henry Van de Velde Awards met zoveel enthousiasme met de auto als motiv doet, is meer dan voldoende om analfabeten aan het snuisteren te krijgen.

Ever Meulen is furieus gepassioneerd door vierwielers, van het soort dat "onveilig, oncomfortabel en traag" is, "niet zuinig, niet handig en niet praktisch." Kunst op wielen! Die passie werd gezaaid in de optimistische jaren 1950. Zijn kleinejongensenthousiasme en de stripmakers die Kuifje en Robbedoes vol tekenden, zetten hem aan tot het in elkaar knutselen van stripverhaaltjes die dan al getuigen van oog voor al wat rijdt, vliegt en vernieuwt en van een vakmanschap in de dop, dat hij later voor onder meer Humo en The New Yorker zal aanscherpen.

De vormtaal van zijn retrofuturistische machines en lijnen die zich meticuleus in een totaalcompositie nestelen, zijn een lust voor het oog. Maar het is niet alleen de zin voor esthetiek, de op uitbreken staande stroomlijn, de uitbundige fantasie, subtiele humor en het beweeglijke evenwicht die daar deel aan zijn. In een magistrale vormgeving - stoffen omslag, grove schetsbladen, prints die miraculeus transparantie tonen, mooie halve schutbladen en korte gedachten van gastschrijvers-geestesgenoten - is het vooral de nuchtere, bescheiden toon die Ever Meulen, in het aanschijn van zijn autobouwende helden, in de begeleidende tekstjes heeft gestoken, die zo treft. Hij schrijft zoals hij tekent, vanuit verwondering, met passie, een nieuwsgierigheid die details verslindt. Daar past geen afstand bij: passionele verhalen vertel je op vierkante centimers. Niks geen hoge drempel, de lezer mag Ever Meulen op de huid zitten, terwijl hij herinneringen oprakelt aan zijn eerste 'natekeningen', of samen met een Lotus Elite warmloopt.

Ever Meulen verkent te veel de grenzen van zijn verbeelding om rekening te houden met aardse beslommeringen als haalbaarheid of verkoopbaarheid van zijn modellen. Naast auto- en luchtvaartpionier Gabriel Voisin treden ook De Chirico en Escher als helden naar de voorgrond. Het beste van twee werelden schuilt in Automotiv, met de waanzinnige Nisiov als hoogtepunt, een Panamarenko op vier wielen. Ceci n'est pas une voiture, dit is het bezinksel van een brok passie, onophoudelijke zoektochten naar een vorm die langzaam en aanhoudend vertelt. Op vier wielen.

tot 2 maart 2013, Henry Van de Velde Awards & Labels, Vlaams Parlement – De Loketten