Estafette: Het verhaal van een waterpolopionier

Brussel Deze Week-eindredacteur Ken Lambeets heeft het in zijn sportcolumn deze week over de eerste en meest succesvolle waterpoloploeg van Brussel.

In het voortreffelijke boekje Baden in Brussel lees ik over de eerste waterpolowedstrijd op Brusselse bodem. We schrijven maart 1896 in het Bain Royal, een poepchique zwembad in de Staatsbladstraat in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk, in de buurt van het federaal parlement. Net als in de Saint-Sauveur op de Warmoesberg komen hier enkel de allerrijkste Brusselaars over de vloer. Pas in het interbellum zal de arbeidersklasse de weg naar het zwembad vinden, maar dat is een ander verhaal.

Twee teams van de Cercle des Régates nemen het tegen elkaar op in deze watervariant op rugby en handbal die populair is aan de overkant van het Kanaal. In de Brusselse roeiclub wordt er een afdeling waterpolo opgericht, die in 1897 autonoom wordt onder de naam Brussels Swimming and Waterpolo Club (BSC). BSC wil de zwemsport aanmoedigen en daarvoor worden alle middelen ingezet. De promotie en verspreiding van waterpolo is er daar één van.

De sport wint snel aan populariteit in mondaine kringen. Op de Wereldtentoonstelling van 1897 in en rond het Brusselse Jubelpark heeft er een waterpolodemonstratie plaats. De snelle watersport verovert de harten van de toeschouwers en niet veel later springen Frankrijk en Duitsland op de kar.

Ook in Brussel zien heel wat nieuwe waterpoloclubs het levenslicht. In 1902 komt de Cercle du Bain Royal met een waterpoloploeg op de proppen, net als de Cercle de Natation de Bruxelles. In 1904 krijgen Schaarbeek en Elsene hun eigen clubs met de Royal Ixelles Swimming Club en de Cercle Royal de Natation de Schaerbeek, een jaar later volgt de Koninklijke Maatschappij La Nage Saint-Gilles.

Maar BSC blijft toch de beste Brusselse waterpoloclub. In eigen land wint de club tien jaar lang zowat alles wat er te winnen valt.

Op de Olympische Spelen van 1900 in Parijs is het nog jonge waterpolo een zogenaamde demonstratiesport. Zeven clubteams nemen deel aan het tornooi: vier ploegen uit Frankrijk, één uit Duitsland, één uit Engeland en één uit België: BSC, hoe kan het ook anders? De aanvoerder van het Belgische team en pionier van de waterpolosport in onze contreien is de Brusselaar Fernand Feyaerts. Hij haalt verschillende nationale titels in het zwemmen, zowel op de 100 en de 500 meter als op de langere afstanden. Onder zijn leiding stoot BSC door tot in de finale, waar het uitkomt tegen de Manchester Osborne Club. De Engelsen zijn een maatje te sterk en winnen met 7-2.

Vanwege de hoge kosten om atleten over te vliegen stuurt België geen atleten naar de Spelen van 1904 in St. Louis. Vier jaar later, in Londen, zijn onze landgenoten opnieuw van de partij, al betalen ze de oversteek op eigen kosten omdat de Belgische regering weigert om subsidies te verstrekken aan het Olympisch Comité.

De waterpolowedstrijden van de Olympische Spelen van 1908 worden in het White City Stadium van West-Londen betwist. Het openluchtzwembad bevindt zich middenin een atletiekpiste en wielerbaan en is niet gevuld met het gebruikelijke zout-, maar met vers water.

Net als acht jaar eerder halen de Engelsen het in de finale tegen de Belgische ploeg (zie foto, red.), maar Feyaerts is met acht doelpunten op zijn naam wel de topscorer van het tornooi. Bovendien scoort hij in elk van zijn drie wedstrijden en tegen de Nederlanders lukt het hem zelfs zes keer.

Een andere Belg die furore maakt, is de jonge Brusselaar Victor Boin, die later nog voorzitter van het Belgisch Olympisch Comité zal worden – het prachtige art-decozwembad van Sint-Gillis draagt nog steeds zijn naam.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog is Boin militair piloot bij het Escadrille d’Hydroavions, in Calais. Aan het begin van de oorlog vliegt hij koningin Astrid naar Engeland.

Ook Fernand Feyaerts meldt zich als vrijwilliger bij het Belgische leger. In 1917 loopt hij een ernstige blessure op aan het front. Tien jaar later overlijdt hij aan de nasleep van zijn verwondingen. Hij wordt amper 47 jaar oud.