Felice Mazzu, succescoach: ‘Voetbal op Union ruikt naar gras, friet en hamburger'

'C'est l'Union qui sourit.' Nooit waren de zeemzoete woorden van Jean Narcy, de man achter het gelijknamige lijflied van l'USG, meer de waarheid dan nu. Union Saint-­Gilloise scheert hoge toppen in de hoogste voetbalklasse. Een onverwachts sportief succes, uitgetekend door Felice Mazzu en zijn team. “We hebben de top bereikt, maar het allermoeilijkste is om daar te blijven.”

De laatste training voor de thuiswedstrijd tegen Seraing – 4-2 winst, ondanks een rode kaart in de eerste helft – is net afgerond wanneer de drie goedlachse mannen plaats nemen aan een wankel tafeltje in Unions' Taverne. De bruine kroeg in de schaduw van het Joseph Marienstadion ademt nostalgie en geel-blauwe voetballiefde uit. Felice Mazzu bestelt een Martini, met veel ijs. “Eentje maar. Anders vertel ik domme dingen,” grinnikt de hoofdtrainer van Union. Hij maant zijn assistenten Karel Geraerts en Sandro Salamone aan dezelfde keuze te maken, maar zij houden het op frisdrank.

Na een korte interlandbreak hernam afgelopen weekend de competitie in 1A. Voor Union had die verplichte pauze niet gehoeven, want de Brusselse nieuwkomer steekt in een blakende vorm. Na elf wedstrijden draait l'USG probleemloos mee bovenaan het klassement. Met evenveel punten als landskampioen Club Brugge. Een half mirakel als je weet dat Union 48 jaar moest knokken om weer op dit niveau te raken.

Hoe is het om in deze periode trainer van Union te zijn?
Felice Mazzu: We genieten enorm van de positieve energie die om deze club heen cirkelt: de spelers, de staf en de supporters maken een uitzonderlijke periode mee. Vergeet niet dat we al meer dan een jaar de goede resultaten aan elkaar rijgen. We hebben de top bereikt, maar het allermoeilijkste is om daar te blijven. Daarom predik ik om de focus te behouden. Want naar beneden tuimelen, dat kan veel pijn doen.
Sandro Salamone: (Knikt bevestigend) Voor dit seizoensbegin hadden we vooraf zeker getekend. Wat we meemaken is écht bijzonder. Het lijkt allemaal vanzelf te gaan, maar zo makkelijk is het niet. We moeten scherp blijven en onze werkwijze in vraag blijven stellen. Als we dat niet doen, halen we niet dezelfde resultaten.

Aan de ploeg die vorig seizoen promoveerde, is amper wat gewijzigd. En toch loopt het vlot in 1A. Hoe verklaren jullie dat?
Karel Geraerts: De basisprincipes van vorig jaar hebben we behouden. Er werden enkele kwalitatieve spelers toegevoegd aan de kern. Die brengen een frisse wind, maar voor de rest hebben we niet veel veranderd. Ik denk dat de honger bij de spelers enorm groot is. Union zette vorig jaar een knalprestatie neer, maar niemand heeft dat gezien door corona en algemene desinteresse in 1B. Onze spelers zijn daardoor extra geprikkeld om het ook op het hoogste podium te laten zien. Ze willen zich nogmaals bewijzen.

Mazzu: Wat we vorig jaar hebben gepresteerd, wordt nog steeds onderschat. Men kijkt neer op 1B, maar dat is een sterke competitie. Ook wij hadden het moeilijk in het begin. We zijn uiteindelijk niet nipt, maar met een ruime voorsprong op de tweede kampioen geworden. Mijn spelers willen laten zien dat die prestatie geen toeval was. En zolang de resultaten volgen, hebben ze vertrouwen in zichzelf en in onze beslissingen.
Salamone: Belangrijker is dat de spelers exact doen wat wij als technische staf van hen vragen. Ze voeren uit wat wij willen, zonder veel vragen te stellen. Dat is onze sterkte. De spelers staan altijd achter ons, ook na nederlagen. We verloren drie keer dit seizoen, maar nooit twee keer na elkaar. We knoopten telkens aan met winst. Dat toont de mentaliteit van de groep.

Voor u persoonlijk, ervaart u dit succes als een soort van revanche na uw ontslag bij Genk?
Mazzu: Ik sta nooit rancuneus in het leven. Zo zit ik niet in elkaar. Maar dat het sportief zo goed gaat, ja, dat vind ik wel heel leuk (grijnst).

Waarom lukt het hier wel en in Genk niet?
Mazzu:Het is moeilijk om samen te werken als je stafleden je niet begrijpen of vertrouwen. Dat is wat er gebeurd is in Genk. Ik moest er bijna alles alleen doen, en dat werkt niet. Bij Union hangt de staf goed aan elkaar. We proberen coherent te zijn in onze communicatie. Elk staflid zal hetzelfde zeggen. Wit is wit. Zwart is zwart. Er zijn geen misverstanden onder de spelers. En bovendien werk ik hier samen met heel competente mensen.
Salomone: Hij is nederig en deelt graag de credits. Elk van ons is heel competent in zijn domein, maar we communiceren open. Ook als het negatief is. Daar begint alles mee. Door naar elkaar te luisteren, kom je tot een plan waar iedereen voor honderd procent achter staat. Maar Felice, de hoofdtrainer, is wel de locomotief van dat alles.
Geraerts: ​​​​​​​De passie waarmee Felice op een voetbalveld staat, dat is toch de sleutel voor ons succes. Elke wedstrijd, training of oefenmatch spreekt hij de spelers toe alsof we een finale afwerken. Dat vreet energie, maar als je elke dag op die manier voor een groep staat, ontwikkel je dezelfde passionele ingesteldheid bij de spelers. Op het veld vertaalt zich dat in veel beweging, aanvallende impulsen en hoge druk.
Mazzu:Op het veld nemen we ons werk serieus, maar daarnaast maken we plezier. Je mag niet ongelukkig staan in het voetbal. De druk hoort erbij, maar het leven is zoveel meer dan enkel voetbal. Met deze stafleden kan ik heel goed 'deconnecteren' – loskoppelen. Als we zin hebben om te lachen, dan lachen we. Om het voetbal even te vergeten. Ook dat is belangrijk.

Vorige maand moest u afscheid moeten nemen van uw moeder. Kon u zich nog focussen op het voetbal?
Mazzu: Voetbal helpt me wel om die emoties van me af te zetten. In een andere branche moet je ook gewoon voortwerken. Dit is een job, als een ander. Maar ik mis haar enorm en moet leren zonder haar te leven. Ik zag haar elke week. Zij was de enige van wie ik wist dat ze altijd de waarheid sprak. Mijn moeder is een eenvoudige vrouw, die trouwens helemaal niets met voetbal had. Maar als ik een match won, was ze wel supergelukkig. Dat typeert haar. En ze maakte heerlijke spaghetti.

Dankzij het voetbal heeft ze een gepast eerbetoon gekregen. De spelers droegen voor KV Mechelen een T-shirt met daarop de woorden 'courage coach'. Zoiets gaat het hele land rond. En het gebaar heeft mij persoonlijk ook diep geraakt. Het overlijden van je moeder, dat maak je maar één keer mee. En dankzij mijn spelers zal ik me dat altijd herinneren. Het was een enorm teken van respect. Sindsdien heb ik een speciale connectie met deze jongens.
(Neemt een flinke slok Martini) Kunnen we het nu over iets anders hebben?

Union vatte het seizoen aan met als doel: niet degraderen. Hebben jullie dat al bijgesteld?
Mazzu: (Schudt gedecideerd het hoofd) Nee. We moeten nederig blijven. We speelden pas 11 van in totaal 34 wedstrijden. En ja, we staan er heel goed voor. Meer niet. We moeten blijven dromen en voluit gaan voor elke overwinning. Dan mag je hopen op meer dan het behoud. Hopen, maar niet als doelstelling zetten. Als we de verwachtingen verhogen, zal de mentaliteit veranderen. Pas in januari wordt het belangrijk. Als we er dan nog zo goed voor staan, mag je mij dezelfde vraag opnieuw stellen.
Pas op, binnen de groep is er veel drang om dit seizoen iets groots te realiseren. Maar ons budget en onze kern staan nog ver weg van Club Brugge, Antwerp, Genk, Charleroi, Gent en andere. En dus moeten we met de voeten op de grond blijven. Het kan snel gaan in voetbal. Drie keer op rij verliezen, en je bengelt onderaan. Onze hoofdbekommernis is dus: deze club stabiliseren in 1A. En dan is erin blijven het eerste doel.

De voetbalwereld smult ook van de supporters en ambiance in dat mythische Dudenpark. Hoe ervaren jullie dat?
Mazzu: Thuiswedstrijden van Union ruiken naar hamburger en frieten. In mijn jeugd ging ik kijken naar Charleroi. En ik herinner me nog levendig de geur van frieten en boudin. Ik vond dat als gamin ge-wel-dig. Voor mij was dàt voetbal. En dat gevoel vind ik ook terug bij Union. Er hangt hier een heel familiale sfeer. In andere clubs moet je in kostuum op het veld staan. Om de sponsors te plezieren. Bij Union hoeft dat allemaal niet. Voetbal vindt plaats daar, op het gras. Het ruikt hier naar gras, hamburger en frieten.
Salamone: Ik herinner me het verhaal van een supporter van ongeveer mijn leeftijd, een veertiger dus. Zijn vader was ooit voetballer en kapitein bij Union. En toen we RWDM versloegen in de titelmatch, zei hij: 'Nu kan ik met mijn papa opnieuw naar Union komen in eerste klasse. Dit is de mooiste dag van mijn leven, belangrijker dan de geboortedag van mijn kinderen.' Dat toont hoeveel deze club de identiteit van de fans bepaalt. Brussel is dan ook een echte voetbalstad. De sfeer en spanning rond de Zwanzederby waren bijna magisch.
Geraerts: Het is echt jammer dat er vorig seizoen geen supporters bij waren. Stel je voor: je wint week na week met goed voetbal, maar niemand zit in het stadion om dat te zien. Dat maakte Union mee. We zijn blij dat onze fans er weer bij zijn. Soms sta ik vol verbazing te kijken naar de ambiance in de staantribune. Mijn familie komt uit Brugge, maar ze willen allemaal eens naar Union komen. Het publiek is warm en staat net als het fantastische stadion symbool voor deze club.

En toch zoekt het bestuur naar een locatie voor een modern voetbalstadion.
Mazzu: Helaas, als je in het huidige voetbalbestek en economisch klimaat wil groeien, moet je denken aan nieuwe infrastructuur, met vipaccomodaties en een parking. Dat is een moeilijke kwestie, want de charme van deze club is net dat ze al die randzaken niet heeft. Maar als je financiële stabiliteit nastreeft, heb je die wel nodig.
Salomone: Het stadion ademt de rijke voetbalgeschiedenis van Union uit. Maar de infrastructuur beperkt ons. We kunnen niet optimaal werken. Tijdens de rust zit je opeengepakt in kleine vestiaires. Je kan er geen wedstrijdanalyses tonen. De vraag is of die kleine mankementen het waard om de historie te verliezen? Dat is een moeilijke balans.
Mazzu: (Geagiteerd) Er is niets dat ons écht hindert. Dat er geen parking is, ça fait chier. Dat stoort me persoonlijk enorm. Ja, de kleedkamers zijn klein. Er is geen vipruimte. We eten in de videokamer. De toiletten en douches zijn niet top. Maar dat comfort heb je niet per se nodig. Trouwens, ons oefencomplex in Lier is fantastisch. Niet veel clubs beschikken over zo'n infrastructuur: twee velden, een hotel met slaapzalen, een restaurant en een bureau zo groot als dit café.
Geraerts: Ach, de kleedkamers zijn krap en de gangen smal. Dat maakt het net charmant. Het stadion en de sfeer zijn uniek. Dat zeggen al onze tegenstanders ook. Na onze eerste thuismatch tegen Club Brugge was iedereen unaniem onder de indruk van de sfeer en het publiek. In de tribunes, maar ook in de straten. We hebben toen niet gewonnen, maar wel voetbalharten veroverd. Dat was meer waard dan die drie punten.

Ook aan de jeugdacademie wordt hard gewerkt. Mogen we binnenkort het eerste Union-opleidingsproduct in de hoofdmacht verwachten?
Mazzu: Op het einde van het seizoen zullen we een of misschien twee beloften zeker speelminuten geven. Kijk, er zit veel voetbaltalent in Brussel. Het zou goed zijn dat we daar ook de vruchten van kunnen plukken. Maar nu, in ons eerste seizoen weer op het hoogste niveau, is stabilisatie belangrijker. De verdere uitbouw van de jeugdacademie volgt later wel.

Zal u er binnen enkele jaren nog wel zijn om dat mee te maken?
Mazzu: Ik beschik niet over een glazen bol. Maar ik probeer in het leven geen shortcuts te nemen. Na Genk heeft Union mij de kans gegeven om mijn passie te herbeleven. Dus ik ben trouw aan deze club. Destijds was Charleroi de eerste club die me een contract gaf op het hoogste niveau. In ruil gaf ik mijn absolute trouw. In mijn carrière heb ik altijd respect en loyaliteit getoond aan de mensen die me goed behandelden.
Ik heb een atypisch parkoers afgelegd. Als trainer begon ik bij de achtjarige voetballertjes van Nijvel. Ik heb hard moeten werken om te staan waar ik sta. En daar ben ik trots op, want ik beschikte niet over een groot cv. In ons vak moet je nu eenmaal de kansen grijpen die zich voordoen. Dus ja, ik heb nog persoonlijke ambitie. Ik wil nog graag eens bij een Belgische topclub aan de slag gaan. Maar als ik ga, zal het met respect zijn. Ik wil iedereen hier op Union recht in de ogen kunnen kijken.