Historische derby's (1): 1913, Union pakt de titel in een testmatch

Op 23 december kruisen RWDM en Union de degens, in een derby die meteen herinneringen oproept aan het roemrijke verleden van beide clubs. BRUZZ zendt de wedstrijd vrijdag live uit, en zet in aanloop enkele historische derby’s uit het verleden in de kijker. Vandaag: de testwedstrijd die moest beslissen over de landstitel.

Dit artikel werd samengesteld met de hulp van Kurt Deswert. Zijn boek ‘Aftrap in Brussel’ staat vol met boeiende verhalen over de begindagen van het Brusselse voetbal.

Union en Daring waren twee grootmachten in de begindagen van het Belgisch voetbal. Vooral de ploeg uit Sint-Gillis deed het goed: toen Daring in 1912 voor het eerst kampioen speelde, had Union al zes landstitels op zak. Eén jaar later vochten beide clubs een heroïsch duel uit voor de titel.

Beide clubs speelden toen niet waar ze nu spelen: Daring werd pas vanaf 1920 een ploeg uit Molenbeek: het nieuwe stadion, op de plek waar nu het Edmond Machtensstadion ligt, werd geopend met een galamatch tegen Union. Daring begon op een veld aan het Simonisplein, op de plek waar nu de Basiliek van Koekelberg ligt. Toen de bouw van de kerk begon, moest Daring uitwijken naar Jette, op een veld aan de Jetse Steenweg. Om genoeg mensen uit de rest van Brussel te lokken, werden er elke zondagmiddag extra trams ingelegd vanaf het Beursplein. Union speelde in die tijd op een terrein in Ukkel in de Vorststraat (tegenwoordig heet die straat de Joseph Bensstraat, vlakbij Vorst Nationaal).

Tijdens de reguliere competitie speelden Daring en Union al twee keer tegen mekaar. Op 15 december 1912 won Daring met 3-0 van de rivalen, voor de ogen van 7.000 supporters. Meer mensen konden er niet in, er werden zelfs fans geweigerd. Eén van de doelpunten werd gescoord door Fred Wright, een spits die enkele jaren later tijdens de Eerste Wereldoorlog in India belandde en pas in 1919 terugkeerde naar België.

'Etat moral: admirable'
Daring leek in de competitie lange tijd op weg naar de titel, mede dankzij een uitstekende verdediging. Maar toen kapitein, sterkhouder en verdediger Jef Robyn geblesseerd uitviel tijdens een wedstrijd van de nationale ploeg, ging het minder. Om de supporters op de hoogte te houden van zijn toestand werd zijn medisch bulletin openbaar geafficheerd aan het kantoor van Daring, op de Leopold II-laan. Daarop stond: "Fracture simple du tibia et du péroné: fracture nette et régulière très favorable. La réduction de la fracture a parfaitement réussi, comme le prouve d'ailleurs la radiographie. Etat moral; admirable. Pronostic: très favorable. Signé; Dre Grèle, Daumont, Henrard.” Vele supporters stuurden telegrammen naar Robyn om hem beterschap te wensen.

Op de laatste wedstrijd van het seizoen won Union van Daring met 2-1. Ook dit keer moesten er supporters geweigerd worden, want het stadion was met 8.000 toeschouwers meer dan volgelopen. Er was zelfs zoveel volk komen opdagen dat de politie een stuk van de omheining liet neerhalen, zodat de mensen het veld rustig konden verlaten.

Door de zege van Union eindigden beide ploegen met evenveel punten als eerste. Een testwedstrijd moest beslissen over de titel. Daarvoor werd een neutraal terrein uitgekozen: het veld van Léopold Club aan de Longchamplaan in Ukkel. Om zoveel mogelijk mensen te kunnen ontvangen werden de ‘gradins’ verlengd: de supporters stonden tot aan de zijlijn geplakt.

Taxi's met rood-zwarte en geel-blauwe sjaals
Hoewel de wedstrijd pas om 16u begon, zat het stadion om kwart voor drie al vol. In Brussel-centrum reden taxi's rond waaruit rood-zwarte en geel-blauwe sjaals hingen. En er reden opnieuw extra trams. In die tijd had nog lang niet iedereen een auto. Uiteindelijk zagen de 9.000 aanwezigen Union met 2-0 winnen en de zevende titel pakken. Het was spannend: een doelpunt van Daring werd afgekeurd, en de 2-0 viel pas vijf minuten voor tijd.

De Unionisten vierden hun titel met veel bravoure, en met een lofzang aan speler Edgard ‘Poupoule’ Poelmans: “Viens Poupouleke, viens Poupouleke, viens! Je bent mijn hartedief, ik heb u toch zo lief”, klonk hun ode.

De titel van Union hing nog lange tijd aan een zijden draadje: in die tijd was het nog verboden om spelers te betalen. De stichters van de voetbalbond hoorden bijna uitsluitend tot de bourgeoisie, en sport werd beschouwd als een tijdverdrijf voor gegoede burgers. De clubs verdienden echter goed aan recettes, en sommigen zondigden tegen het verbod om spelers te betalen.

Een commissie van de voetbalbond startte een onderzoek, en schorste in totaal negen spelers. De wedstrijden waarin ze meespeelden werden omgezet in een forfaitscore voor de tegenstander, en daardoor zou Daring er twee punten bij hebben gekregen en dus de titel hebben gepakt. Maar Daring weigerde de titel omdat de club alleen op het veld wou winnen. Union bleef dus kampioen, maar een jaar later nam Daring revanche en pakte het de tweede landstitel uit de geschiedenis, net voordat de Belgische competitie vijf jaar lang werd stilgelegd voor de Eerste Wereldoorlog.

RWDM-Union is live te volgen op BRUZZ tv en op BRUZZ.be, vrijdag om 20.00 uur