Schaken: Grootmeester voor dichte deur

Schaakliefhebbers in Brussel hebben zaterdag genoten. Óf ze hebben wat gemist. De schone schaakgrootmeester en wereldkampioene bij de dames Alexandra Kosteniuk (25) speelde een simultaantoernooi in Horta's Wissingerhuis tegen Belgisch jeugdtalent en zakenlui.

Onder het motto Chess is cool reist de Russin de wereld rond met haar minstens zo schone sparringpartner, de Franse grootmeester Almira Skripchenko (33), om het stoffige imago van de denksport op te poetsen.

Het is haar eerste keer in Brussel, vertelt Kosteniuk vlak voor aanvang. Tijd voor toerisme heeft ze nog niet gehad. "We zijn gisteren pas aangekomen, te kort om een goede indruk te krijgen." Wel heeft ze het fameuze schaakcafé Greenwich kunnen bezichtigen. Van buiten. "Moeten we twintig minuten lopen, is het gesloten!" grapt ze. Het café sloot niet lang geleden zijn deuren voor verbouwing. Niet iedereen is gerust op een snelle heropening. "Het zou erg jammer zijn als zo'n café voorgoed verdwijnt," zegt ze. "Zeker in West-Europa kan het schaken wel een duwtje gebruiken."

Eén tegen veel spelers tegelijk, dat is simultaan schaken. De ene loopt van tafel naar tafel om te zetten. Twee tegen de rest kan ook, een tandem simultaan, waarbij de twee achter elkaar aan lopen en om en om een zet doen, zoals nu. Na een uur komen de eerste partijen tot een einde. Clara de Smet (9) is toch heel tevreden. "Ik heb het twintig zetten volgehouden tegen de wereldkampioen!" Abelardo Rodri­guez (13) zorgt voor een stunt. Hij speelt remise, na 35 zetten. Hij glundert als iedereen hem komt feliciteren.

Het is een plaatje. Twaalf kids met rode koppen aan de ene kant, twaalf heren van middelbare leeftijd in maatpak aan de andere. De twee stijlvolle jonge vrouwen cirkelen rond en maken korte metten. Alleen bij Dirk Demarcke (52) uit Bellegem ondervinden ze echte tegenstand. Na een uur of twee staat hij een paard voor. Verder hebben beide kampen nog maar vier pionnen en een koning op het bord. Dat zou victorie moeten betekenen. En jawel: wit geeft op na 42 zetten.

"Ik speelde expres een nogal onbekende opening," legt Demarcke uit aan de liefhebbers. "De Gaw-Paw, een variant van de open Siciliaanse, waarbij je met zwart op zet vijf met je dame naar c6 gaat. Dat bracht Skripchenko van slag. Ze maakte een fout door op zet tien met haar paard mijn pion op g7 te slaan. Toen wist ik dat ik ging winnen." Toch een respectvolle score: 22 gewonnen, één remise en één verloren. De twee grootmeesters nemen het applaus hartelijk in ontvangst. De volgende dag vertrekken ze weer. En als we het maar weten: chess is cool.