Brussel zoals het al had moeten zijn (3): De vloek van Victor

Elk jaar worden er in Brussel heel wat grote bouwprojecten aangekondigd, maar een deel daarvan sterft een stille dood of komt maar niet van de grond. Hoe zou het nog zijn met… de Victor-torens aan het Zuidstation, al sinds 2008 bezig aan een lijdensweg?

“Het is zo’n lange weg, dat is… pff, dat is ongelofelijk.” Stéphan Sonneville, de CEO van ontwikkelaar Atenor, zucht diep wanneer we hem bellen over Victor. “We hebben het terrein al in 2008 gekocht, en we hadden echt een mooi project. Maar toen ontstonden er politieke discussies.”

Met ongeveer 100.000 vierkante meter is Victor een van de grootste immobiliënprojecten van Brussel, en daardoor meteen ook erg omstreden. Resultaat: acht jaar na de start van het project is er nog geen enkele vierkante meter gerealiseerd. Doordat het project vlak aan het Zuidstation gerealiseerd wordt ligt het ook onder zowat iedereens vergrootglas.

Architectuur
Niet alleen de schaal lag onder vuur, ook de architectuur (“banaal”) kon velen niet bekoren. “Het was nochtans ontworpen door Christian de Portzamparc, die in Brussel toch wel gewaardeerd wordt,” klinkt het bij Sonneville. Stadsverenigingen Bral en Inter-Environnement bestreden Victor al vanaf het begin, en toen ook de gemeente Sint-Gillis in 2013 weigerde het openbaar onderzoek te organiseren vloog het project de koelkast in.

Lees verder onder de afbeelding

De gemeente vond namelijk dat er geen project ontwikkeld kon worden zolang er geen coherente visie van het gewest op de stationsomgeving was. En dus moest er eerst gewacht worden op een ‘richtschema’. “Dat was een grote ontgoocheling voor ons,” geeft Sonneville toe. “Ondertussen zijn er gelukkig geen politieke issues meer, maar we hebben onze aanvraag wel compleet moeten omgooien.”

Nieuw ontwerp
Dat richtschema is ondertussen klaar en goedgekeurd door de Brusselse regering. Dat legt veel nadruk op woningen en voorzieningen in de buurt van het Zuidstation. Dat moet de monotone kantoorwijk doorbreken. "Het is echt een overwinning dat we het vorige Victor-project, dat bijna uitsluitend kantoren telde, hebben kunnen bijsturen," zei minister-president Rudi Vervoort (PS) eerder dit jaar.

Lees verder onder de afbeelding

“We hebben het project dus aangepast. Het is nog altijd even groot, maar we voorzien nu dus meer woningen, zoals gevraagd. Ongeveer een derde van de oppervlakte is voor woningen,” zegt Sonneville.

Ook de architectuur is compleet omgegooid. Victor wordt geen mastodont – naar Brusselse normen – van 140 meter meer, maar er komen 3 lagere torens, waarvan de hoogste 120 meter hoog wordt. Hoe Victor er (misschien) uit zal zien zie je bovenaan dit artikel. Misschien, want er komt nog een architectuurwedstrijd. Die zal bepalen hoe de gevel eruit zal zien. “Maar de structuur willen we niet meer aanpassen.”

Wachten
De toren is nog niet voor morgen. Eerst is het nog wachten tot het nieuw Brussels Wetboek Ruimtelijke Ordening is goedgekeurd, Atenor wacht ook nog op een aantal reglementaire kaders. “In 2017 willen we de bouwvergunning aanvragen. Als we die dan krijgen in 2018 kunnen we meteen beginnen bouwen.” De toren zal ten vroegste in 2021 klaar zijn.

“Dit is een van de beste plekken van Brussel, vlakbij een treinstation. Het is dus echt een van de meest logische plekken om een project te ontwikkelen. Maar er gebeurt niks. Dat is voor mij echt onbegrijpelijk. Voor de stad is dat geen goede zaak,” besluit Sonneville.