Vergunning voor nieuwe hoofdzetel NMBS ondanks protest

Het Gewest heeft de bouwvergunning afgeleverd voor de renovatie en uitbreiding van het voormalige postsorteercentrum aan het station Brussel-Zuid, gelegen aan de Fonsnylaan. Het complex moet de thuisbasis worden van de NMBS-hoofdzetel. Tegen de omvang en hoogte van het nieuwe deel van het gebouw rees al veel verzet. De gemeente Sint-Gillis had eerder al aangekondigd dat ze beroep zou aantekenen, mocht de vergunning er komen.

De nieuwe zetel van de NMBS wordt geen grote kantoortoren, zoals eerder werd verwacht, maar met zijn 236 meter een lang en ondiep volume van 60 meter hoog dat achter de historische gebouwen wordt gekleefd. Die historische gebouwen maken deel uit van de nieuwe hoofdzetel en leveren circa 40.000 van de in totaal 72.000 vierkante meter voor de hoofdzetel.

Gewestadministratie Urban.brussels heeft de vergunning afgeleverd voor de werkzaamheden. "Dit is het resultaat van een lang proces met een architectuurwedstrijd en veel overleg. Dit renovatieproject zal deze site doen heropleven", zegt bevoegd staatssecretaris Pascal Smet (One.Brussels-Vooruit) in een persbericht.

"De NMBS heeft bevestigd dat ze haar hoofdzetel in Brussel wil behouden,” zegt minister-president Rudi Vervoort (PS). "Deze vergunning is belangrijk voor de toekomst van de wijk. Het station speelt er namelijk een sterke historische en symbolische rol. De middelen voor de stadsrenovatie zullen de komende jaren massaal in de wijk worden geïnvesteerd om dit project te ondersteunen en aan te vullen."

Vastgoeddeal

De werken zouden de komende maanden moeten starten, als de gemeente Sint-Gillis tenminste geen beroep aantekent zoals ze eerder wel aankondigde. De gemeente bracht eerder tweemaal een negatief advies uit tegen de nieuwe hoofdzetel van de NMBS, vanwege de omvang van het nieuwe gebouw, de spiegelende oppervlakte van het gebouw en de commerciële doeleinden.

De overlegcommissie gaf echter een gunstig advies onder voorwaarden aan de plannen. Dit was de laatste stap voor de toekenning van een bouwvergunning. In geval van een beroep is het de Brusselse regering die eerst de knoop moet doorhakken over het beroep, dat schorsend werkt.

De bouw van het nieuwe volume past in een vastgoeddeal waarbij het consortium Besix- BPC/BPI en Immobel de nieuwe zetel bouwt in ruil voor percelen die eigendom zijn van de NMBS, vooral aan de Anderlechtse zijde van het station.

Lees verder onder de simulatiebeelden van de nieuwe hoofdzetel:

Brussel-Zuid

De indeling van de ruimten en de doorstroming bij de ingangen van het station Brussel-Zuid wordt verbeterd, klinkt het bij Smet. "De hoofdingang wordt veel zichtbaarder en toegankelijker, en dankzij een bijkomende toegang via een gang die wordt doorgetrokken naar de Fonsnylaan zullen de reizigers direct toegang hebben tot de perrons en is er een vlottere doorstroming mogelijk."

Ook de manier waarop het station in verbinding staat met de buurt krijgt een make-over. In de sokkel van het gebouw komen handelsruimtes. Het project omvat de aanleg en herinrichting van de onderdoorgangen aan de kant van de Fonsnylaan. In de historische gele baksteengebouwen komt ook een groot hotel met 230 kamers.

Het project zal bijdragen aan de heropleving van de Zuidwijk, belooft Smet. "Behalve een aanzienlijke verbetering van de onmiddellijke stationsomgeving, zal het project ook de functies van de wijk opnieuw in evenwicht brengen met meer openbare voorzieningen, groene ruimtes en woningen. Het nieuwe gebouw wordt een herkenningspunt in het Brusselse stadsbeeld, en zet de aanwezigheid van het station op een sobere en eigentijdse manier in de verf."

NMBS-zenuwcentrum

Met dit project worden alle NMBS-teams, die momenteel verspreid zijn over zeven locaties rond het Zuidstation, samengebracht op één plek, in een passief gebouw met een oppervlakte van 71.000 m². Zo krimpt de totale benodigde oppervlakte voor alle NMBS-diensten met de helft, waarbij ervan uitgegaan wordt dat personeel de helft van de tijd niet fysiek aanwezig is.

Het gerenoveerde voormalige postsorteercentrum zou het energieverbruik, de bedrijfskosten en de milieu-impact aanzienlijk verminderen, in vergelijking met de huidige NMBS-gebouwen.

Het nieuwe gebouw zal de essentiële functies voor het nationale treinverkeer huisvesten en wordt daardoor het zenuwcentrum van het realtimebeheer van het verkeer en de veiligheid op het spoorwegdomein.

Beveiligings- en saneringswerkzaamheden zijn recent opgestart. Het nieuwe gebouw zou in de loop van 2025 operationeel moeten zijn, al hangt de timing dus nog af van de vraag of er beroep tegen de vergunning zal worden aangetekend.