Het genie Gevers, inventaris van een uitvinder
De Expo 58-sfeer van de Taverne des Beaux-Arts (1959) in het Paleis voor Schone Kunsten kun je niet meer opsnuiven. Eerst de vertimmering tot konijnenhokjes van kantoren, later de aanslepende verbouwingen hebben de creatie van de ontwerper Christophe Gevers (1928-2007) onteerd en naar de vergeethoek verbannen. Waar je wel nog kunt genieten van een authentiek sixties- en seventies-interieur, is in het restaurant Au Vieux Saint-Martin (1969) aan de Zavel, in het studentenrestaurant van La Cambre (1970) dat publiek toegankelijk is, en deels ook in restaurant La Marie-Joseph (1971), Brandhoutkaai 47. Maar nergens streelt de kwaliteit van een functioneel interieur zo het oog als in taverne-restaurant Cap d'Argent (1958), waar het anderhalf uur voor elk concert in het Paleis voor Schone Kunsten (PSK) altijd afgeladen vol zit.
Het was de allereerste prestigieuze opdracht voor een toen dertigjarige handige Harry: Christophe
Gevers was zijn naam.
Op dat moment werkte hij nog als binnenhuisarchitect voor De Coene en kwelde hij zijn geest op de tekortkomingen van topdesigner Knoll. Een blanco cheque van zijn moeder gaf hem de kans om tegenover het PSK de taverne annex brasserie Cap d'Argent te ontwerpen - meteen een voltreffer. Het jaar nadien mocht hij lesgeven aan La Cambre.
Ambachtsman
In 1963 wint Gevers de nationale wedstrijd voor industrieel design. Hij maakt objecten: stoelen, lampen, trappen - alles wat in het interieur aan bod komt. Voor alles maakt hij zelf de matrijzen, of het nu voor een dominospel, een sigarettenetui of een deurklink is. In amper tien jaar tijd wordt hij overal gevraagd: voor de inrichting van een luxeboetiek als Destrooper en de bijouterie Tabbah (1974), voor zitbanken en een bar voor Les Trois Tonneaux aan de Waversesteenweg (1973), een showroom voor Bruynzeel (Oostende), voor Asko (Parijs) en 2.600 vierkante meter interieurs voor de nv Fina.
Ondanks het feit dat hij in La Cambre (van 1959 tot 1993) een docent met aanzien is, werkt hij als een 'arbeider', een ambachtsman. Hij is heel rationeel en berekent alles tot in de details. Daar toont de tentoonstelling massa's voorbeelden van. Niet de nobele materialen op zich tellen (al werkt hij het liefst met hout, natuursteen, staal, aluminium en leer); waar het 'm om draait, zijn de juiste materialen. Evenwicht en pragmatisme zijn zijn motto.
Gesamtkunst
Alles op de (chronologisch opgezette) tentoonstelling komt uit het eigen bedrijf, Gevers Design, dat sommige modellen nog in productie geeft bij Axis 71 en Quattro Benelux. Het overweldigende aan Gevers is de massa gesamtkunst die aan zijn brein is ontsproten. Want er zijn ook de Flandria-boten van eind jaren 1960, het Auditorium 44 in de gelijknamige Passage uit 1968-1971, of de naburige bioscoopzaal Twins, de eerste 'grootcomfortcinema' in warme zon- en aardekleuren (foto). Of de personeelsrestaurants van grote financiële instellingen in hartje Brussel: het restaurant (1975-'76) en de hal van de Bank Brussel Lambert (nu ING) aan de Sint-Michielswarande; het restaurant van de Generale Bankmaatschappij (1976-'78), nu de Fortis-zetel, en de hoofdkantoren van het Gemeentekrediet, nu Dexia - te veel om op te noemen. Vreemd is wel dat buiten de opdrachtgevers van toen en het architecten- en designergild niemand de naam Christophe Gevers nog blijkt te kennen. Gevers zou je nochtans de Horta van de tweede helft van de twintigste eeuw kunnen noemen.
Meer dan dertig jaar gaf Gevers les in La Cambre aan interieurarchitecten en designers. Het concept van een restaurant voor de studenten broedde hij in 1972 zelf uit: hij maakte er een luchtige, aantrekkelijke en jonge ruimte van. Mét kwaliteitsafwerking: eiken tafeltabletten van vijf centimeter dik bijvoorbeeld.
Tegelijkertijd met de overzichtstentoonstelling in de Fondation pour l'Architecture geeft La Cambre een eerbetoon aan Christophe Gevers aan de hand van een kleine tentoonstelling van oude en hedendaagse foto's van het restaurant. Bovendien kreeg het restaurant onlangs de naam van zijn ontwerper.
Heel anders is het gesteld met het gemeentehuis en het cultuur- en congrescentrum van Sint-Pieters-Woluwe (1972-'75). Zonder Gevers iets te vragen, heeft de gemeente van de ene dag op de andere alles veranderd. In de Huwelijkszaal is alles wat aan hem herinnert, weg.
De vzw Archives Design Projects wil alles van Gevers (en andere moderne ontwerpers) redden. Al gaan ze daarin wel ver: "Als de aanwezigheid van asbest in het ING-gebouw ter sprake komt, dan zijn we hen van antwoord dat er in 1972 wel degelijk conceptueel goed geïnvesteerd werd in design door de bank." Een stap te ver misschien, maar alleszins een tegengewicht tegen de afbraaknonchalance die nu (nog) heerst.
Gevers Design - Inventaris van een uitvinder, in de Stichting voor Architectuur, Kluisstraat 55, 1050 Elsene.
Van dinsdag tot en met vrijdag van 12 tot 18 uur, weekends van 10.30 tot 18 uur.
Meer info op 02-642.24.80
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.