Ruim achthonderd agenten te kort in Brussel

Brussel komt 810 agenten te kort op een kader van 6.368 mensen. Dat blijkt uit cijfers die Kamerlid Koen Metsu (N-VA) opvroeg bij minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). Alle Brusselse politiezones kampen met een gat, maar het personeelstekort is het grootst in politiezone Zuid: daar is men op zoek naar 229 agenten. Al nuanceert korpschef van de politiezone Marlow Michel Deraemaeker de tekorten tegenover BRUZZ.

De politie kampt al jaren met een personeelstekort. Ondanks inspanningen van minister van Binnenlandse Zaken Verlinden is dat personeelstekort er niet op verbeterd. In 2021 werd het tekort over heel België verspreid nog geschat op 1.500 à 2.000 agenten, nu zijn er in de lokale zones 2.566 politiemensen te kort, blijkt uit de cijfers die Kamerlid Metsu opvroeg bij Verlinden.

Bijna een derde van dat tekort - zo'n 810 politiemensen - situeert zich in Brussel. Alle Brusselse politiezones zitten in het rood, maar Zuid (Anderlecht, Sint-Gillis, Vorst) springt erboven uit. Daar zijn 229 politiemensen te kort op een korps dat 1.035 agenten zou moeten tellen: een tekort van 22 procent.

Politiezone Brussel Hoofdstad Elsene (Brussel-Stad, Elsene) volgt met een tekort van 13 procent, Brussel-West (Molenbeek, Jette, Sint-Agatha-Berchem, Ganshoren, Koekelberg) heeft 11 procent agenten te kort, Brussel Noord 9 procent, Montgomery (Etterbeek, Sint-Lambrechts- en Sint-Pieters-Woluwe) 8 procent en Marlow (Ukkel, Watermaal-Bosvoorde, Oudergem) 6 procent.

Theoretisch tekort

Daarbovenop komen ook nog de tekorten aan burgerpersoneel. Zo zou volgens het organiek kader de zone Marlow 148 personeelsleden in burgerdienst moeten hebben, terwijl dat er in werkelijkheid maar 80 zijn. Dat tekort nuanceert korpschef Michel Deraemaeker. "Het gaat dan bijvoorbeeld om poetspersoneel en boekhouders. Maar wij besteden die diensten uit aan een externe firma. De bureaus worden met andere woorden wel degelijk gepoetst, er is daar geen probleem."

Zelfs voor het operationeel kader, de eigenlijke politieambtenaren, zijn die tekorten niet altijd zo nijpend als ze lijken, claimt Deraemaeker. "Die tekorten zijn op basis van een organieke tabel, dat wil zeggen: op basis van een eerdere inschatting van het personeel dat je denkt nodig te zullen hebben. Op basis daarvan zou ik 31 politieambtenaren te kort hebben, maar dat is niet zo. Als korpschef van de rustigste, mooiste en groenste politiezone van Brussel heb ik geen moeite om inspecteurs te vinden. Wel vul ik niet het volledige officierenkader in, maar dan omdat we dat niet nodig hebben."

Deraemaeker beklemtoont enkel in naam van de eigen zone te spreken. "Hoe dat elders in Brussel zit, weet ik niet." Navraag leert alvast dat andere zones wel degelijk moeite hebben om personeel te rekruteren. Over het effect op de dagelijkse werking wil echter niemand iets kwijt.

Troeven uitspelen

Sinds vorig jaar kunnen de politiezones zelf actief mensen rekruteren die geslaagd zijn voor hun ingangsproeven, en moeten ze niet langer wachten tot het federale niveau hen geslaagde kandidaten toewijst. Om die kandidaten te 'lokken' moeten ze dus hun troeven uitspelen. "Onze korpschef zegt altijd dat je bij ons op twee jaar tijd kan leren wat je elders maar op vijf jaar tegenkomt", weet Gert Claus, woordvoerder van politiezone Zuid. De zone probeert "vooral jongeren uit Brussel aan te trekken die het terrein al wat kennen," aldus Claus.

Zone Zuid is ook het decor voor Niveau 4, waarin tv-maker Eric Goens mee op stap gaat met de politie. De televisieserie zal ook een rol spelen, verwacht CLaus: "Dat effect zullen we pas zien binnen een zestal maanden. Maar sowieso heeft televisie altijd een impact, dat zien we ook bij andere beroepen of sporten."

Voor Koen Metsu (N-VA), die de cijfers opvroeg, gaat het allemaal niet snel genoeg. "Volgens Verlinden zouden er jaarlijks 1.600 agenten moeten bijkomen om de tekorten op te vangen. Maar die vangen het tekort geenszins op. Enerzijds omdat er ook agenten uitstromen, via pensionering bijvoorbeeld, maar ook omdat er helemaal geen 1.600 agenten per jaar bijkomen. Volgens de de Vaste Commissie van de Lokale Politie zijn dit jaar 'maar' 815 agenten ingeschreven op de politieschool. Ruim onvoldoende dus om de uitstroom en de bestaande tekorten op te vangen."

Aantrekkelijkheid verhogen

Het kabinet van Verlinden nuanceert de kritiek. "We hebben altijd gezegd dat we 1.600 mensen per jaar willen rekruteren, dat wil zeggen: 1.600 mensen willen vinden die aan de politieschool kunnen starten na met succes hun ingangsproeven te hebben afgelegd," zegt woordvoerder Nick Gyselinck. "Het is normaal dat een deel ervan niet meteen aan de opleiding kan of wil beginnen, bijvoorbeeld omdat ze nog hun oude job moeten afronden."

Nog volgens het kabinet Verlinden is er de laatste jaren veel gedaan om de aantrekkelijkheid van het beroep te verhogen. "Onder meer door een weddeverhoging, maaltijdchecques, onkostenvergoedingen en versnelde promotieregeling," zegt Gyselinck.

Maar volgens VSOA-ondervoorzitter Vincent Houssin zet dit geen zoden aan de dijk. "Deze regering heeft het statuut van politieagenten nog verslechterd," zegt hij. Daarbij verwijst hij naar het uitdoven van de NAVAP-regeling, waarbij agenten vervroegd op pensioen konden. Eerder werden ook al extra premies, bijvoorbeeld voor motards, afgeschaft. Houssin pleit dan ook voor een langetermijnvisie op de politie, "na meer dan tien jaar van totale mismeestering."