Siegfried Evens: de brand in de Innovation was de 'perfecte storm'

Geen aanslag, maar een vonk veroorzaakt door een tl-buis, in een klein kamertje aan de kinderafdeling ligt aan de basis van de brand in de Innovation, ondertussen vijftig jaar geleden. Die conclusie trekt historicus en auteur Siegfried Evens, in zijn boek 'De brand in de Innovation'.

Wat begon als een thesis van 140 pagina’s, mondde uit in een boek van 450 pagina’s. “Ik zag dat er eigenlijk nog geen enkele historische studie over de brand was geschreven in vijftig jaar tijd," zegt Evens. "Als bijna-historicus was dit dé motivatie om er mijn thesis over te schrijven. Nadien wou ik mijn werk geen stof laten vergaren en heb ik er een boek van gemaakt.”

Voor eens en voor altijd
Evens' thesis moest voornamelijk uitgebreid worden met menselijke verhalen en getuigenissen, maar ook de mening van veiligheidsexperten en brandweermannen zelf. Zijn boek moet voor eens en voor altijd uitmaken wat de oorzaak is van de inferno in de Innovation: een vonk veroorzaakt door een tl-buis.

“Ik ben er 100% van overtuigd dat het géén aanslag was, maar dat het voorval te wijten is aan een technische oorzaak. Een tl-buis heeft een vonk veroorzaakt en met de snelheid waarmee het vuur zich heeft verspreid, wijst het erop dat er gas aanwezig was. Daarnaast zijn er nog veel andere factoren die de brand verergerd hebben. Kortom, het was een perfect storm.”

Aanslag is nonsens
VUB professor Johan Swinnen heeft recent ook een boek uitgebracht over de brand en hij beweert dat het een communistische aanslag was. Zijn gebrek aan bewijzen, wijst er voor Evens op dat Swinnen zijn theorie complete nonsens is.

“Mijn kritiek op Swinnen is tweeledig. Ten eerste heb ik net zoals hij ook het gerechtsdossier mogen inkijken, en kom ik tot heel andere conclusies dan Swinnen. Ten tweede is de methode die hij gebruikt heeft om tot die conclusie te komen op zijn minst dubieus. Hij beweert dingen, maar kan ze niet staven. Als historicus gaan mijn haren daarvan rechtstaan.”

"Swinnen beweert onder andere dat hij een audiotape heeft met daarop de bekentenis van iemand die zegt dat hij effectief de aanslag heeft gepleegd. Tot nu toe heeft nog niemand anders die tape te horen gekregen." Evens maakt zich sterk dat, indien de tape toch bestaat, dat nog altijd geen garantie op de waarheid is.

Sprinklers en evacuatiewegen
In zijn boek beschrijft Evens ook de impact op de samenleving na de brand. “Het concrete dat er is veranderd, is de komst van sprinklers. Dat is een soort van douches die je aan het plafond vastmaakt en die een brand kunnen blussen nog voor de mensen door hebben dat er een brand is. Dat had zeker een verschil kunnen maken toen.”

“Daarna heeft men besloten de sprinklers verplicht te maken in alle grote gebouwen. Ook hoe meer volk er in een gebouw kan, hoe meer evacuatie-uitgangen je moet voorzien. Dat lijkt nu evident maar vijftig jaar geleden was dat helemaal niet zo. De Innovation was eigenlijk met alles in orde qua brandpreventie, maar dat was op dat moment bijlange niet genoeg. Door de brand hebben we eigenlijk ingezien dat er toch heel wat moest veranderen.”