Nieuw parkeerbeleidsplan straks al van kracht

Er is een nieuw gewestelijk parkeerbeleidsplan, dat al op 1 januari van kracht gaat. Het werkt lacunes in de wetgeving weg en komt tegemoet aan de verzuchtingen van de gemeenten. Tarieven en zones worden geharmoniseerd. “Vandaag is parkeren in Brussel een onbegrijpelijk kluwen. Daar doen we nu wat aan,” klinkt het op het kabinet van mobiliteitsminister Pascal Smet (SP.A).

De besluiten zijn zopas in het Staatsblad verschenen. Ze vormen, samen met de recent geamendeerde ordonnantie, een nieuwe stap in het stroomlijnen van het parkeerbeleid in het Brussels Gewest. Vandaag hebben de gemeenten elk hun eigen parkeerreglementje. Het aangepaste gewestelijk parkeerbeleidsplan moet daar komaf mee maken.

Vooral voor bewoners met een parkeerkaart verandert er heel wat. “Iedereen zal zich kunnen parkeren binnen een zone van 1,5 km rond zijn woning, onafhankelijk van de gemeentegrenzen,” zegt Willem Stevens, adviseur op het kabinet van Pascal Smet. Het Brussels Gewest zal worden opgedeeld in honderden kleinere sectoren. Die sectorisatie gebeurt door het parkeeragentschap, in samenspraak met de lokale besturen. Door aansluitende sectoren te clusteren ontstaan er zones van ongeveer 150 hectare, waarbinnen geparkeerd kan worden. Wie wil kan zelf ook die sectoren kiezen, bijvoorbeeld in functie van een school of crèche.

Omdat enkele lokale besturen zich hier in het verleden tegen hebben verzet, voorziet het nieuwe parkeerreglement dat gemeenten ook eigen zones kunnen bepalen, die alleen het eigen territorium bestrijken. In dat geval zullen er geen grensoverschrijdende parkeerzones mogelijk zijn. Minister Pascal Smet (SP.A) gaat ervan uit dat de bewoners van grensgebieden hier niet mee gediend zullen zijn. “Maar we laten de democratie spelen,” zegt Stevens. “Als de gemeenteraad het wil, dan kan ze louter gemeentelijke zones inrichten. Ze mogen wel niet groter zijn dan 150 hectare.”

Vrijstellingskaarten

Een andere nieuwigheid is een vereenvoudiging van de vrijstellingskaarten. Dat zijn parkeerkaarten voor bepaalde categorieën. Bewoners zullen nog maximaal twee parkeerkaarten per gezin kunnen krijgen. Ze betalen daar minimum 10 euro (voor de eerste) en 50 euro (voor de tweede) voor.

Bedrijven kunnen parkeerkaarten kopen maar betalen 200 euro per kaart (voor de eerste vijf), 300 euro (voor meer dan 5 kaarten tot 20), enzoverder. “Bedoeling is dat bedrijven zelf oplossingen zoeken voor het woon-werkverkeer, of dat ze eigen parkeerplaatsen buiten de openbare weg aanbieden aan hun werknemers.” Dat moet de parkeerdruk voor de bewoners in de wijken verlichten.

Er zijn nog andere vrijstellingskaarten, bijvoorbeeld voor leerkrachten, personeel van crèches, politie (75 euro per jaar en per sector) maar ook voor klusjesmannen, aannemers, loodgieters etcetera. Die betalen 90 euro per maand maar kunnen dan wel in het hele gewest parkeren. Artsen en thuisverplegers betalen respectievelijk 200 en 75 euro per jaar voor het hele gewest.

Blauwe, groene, grijze, oranje én rode zones

De indeling in gekleurde zones en de bijhorende tarieven blijft zoals in 2013 al beslist. Er is de blauwe zone zonder parkeermeter (met parkeerschijf tot maximum 2u), en verder een groene, grijze, oranje en rode zone. Hoe hoger de parkeerdruk (bijvoorbeeld in winkelstraten) hoe korter de maximale parkeertijd en hoe hoger de tarieven (zie tabel). De tarieven en zonekleuren zijn in het hele gewest dezelfde. "Zo is het veel duidelijker voor de automobilist, of die nu van binnen of buiten Brussel komt," zegt Stevens.

Er is een nieuwe zone bedacht voor evenementen, die tijdelijk kan worden ingevoerd in een woonwijk bij grote publieksevenementen die veel auto’s aantrekken. Denk aan matchen rond het stadion van Anderlecht of concerten in Vorst Nationaal.

Het nieuwe gewestelijke parkeerreglement gaat in voege op 1 januari. Dat wil niet zeggen dat het meteen ook tastbaar zal zijn. De lokale besturen moeten het namelijk nog implementeren. Het kabinet Smet verwacht dat dit in de loop van 2017 zal gebeuren. Er komt geen overgangsperiode. De lokale besturen moeten hun gemeentelijke actieplannen aanpassen en hun retributiereglement. “Er is veel overleg geweest met de lokale besturen, nu kan het snel gaan,” zegt Stevens. Er komen in december informatievergaderingen voor de gemeenten.

Lange voorgeschiedenis

Aan het gewestelijk parkeerbeleid gaat een lange geschiedenis vooraf. In 2004 heeft minister Smet het aangekondigd. Vijf jaar later, aan het eind van de legislatuur werd het in het parlement gestemd. Nog eens vier jaar later, in 2013, had de regering de uitvoeringsbesluiten klaar. Omdat sommige lokale besturen de gewestelijke inmenging niet echt smaakten en ook niet akkoord gingen met de sectorisatie bleef het gewestelijk parkeerbeleid tot vandaag min of meer dode letter.

Intussen is het gewestelijk parkeeragentschap opgericht en actief. Dat zal mee het gewestelijk parkeerbeleid moeten vormgeven. Vijf gemeenten hebben hier zich intussen bij aangesloten en laten de controle en de inning van de parkeergelden over aan het Agentschap. Andere gemeenten zijn van plan om zich erbij aan te sluiten.